سید مجتبی عقیلی؛ آرزو اصغری؛ صغری حق شناس؛ میترا نمازی
چکیده
مقدمه: مدل درمان متمرکز بر طرحواره یانگ تلفیقی ابتکاری از رفتاردرمانی شناختی با گشتالت و روابط موضوعی رویکردهای روان‌کاوی محسوب می‌شود. پژوهش حاضر با هدف شناسایی اثر آموزش گروه‌درمانی شناختی متمرکز بر طرحواره بر تعدیل طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در دختران نوجوان از خانواده طلاق انجام پذیرفت. روش: پژوهش در چارچوب طرح نیمه ...
بیشتر
مقدمه: مدل درمان متمرکز بر طرحواره یانگ تلفیقی ابتکاری از رفتاردرمانی شناختی با گشتالت و روابط موضوعی رویکردهای روان‌کاوی محسوب می‌شود. پژوهش حاضر با هدف شناسایی اثر آموزش گروه‌درمانی شناختی متمرکز بر طرحواره بر تعدیل طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در دختران نوجوان از خانواده طلاق انجام پذیرفت. روش: پژوهش در چارچوب طرح نیمه آزمایشی پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه گواه اجرا گردید. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دختران نوجوان از خانواده طلاق در بهزیستی قائم‌شهر در سال 1397 بود که از بین آن‌ها 40 نفر به صورت نمونه در دسترس انتخاب گردیده و به تصادف در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. جهت گردآوری اطلاعات در این پژوهش از پرسشنامه طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه یانگ (1988) استفاده شد و مطابق با طرح آزمودنی‌ها در دو مرحله قبل و بعد از اجرای آموزش گروهی به سنجش درآمدند. برنامه اجرایی به مدت 8 جلسه آموزش گروهی 90 دقیقه‌ای برای گروه آزمایش اجرا شد اما گروه گواه، آموزشی دریافت نکرد. یافته‌ها: جهت تحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس تک متغیری استفاده شده و یافته‌ها حاکی از آن بود که گروه‌درمانی شناختی متمرکز بر طرحواره، بر حوزه‌های بریدگی/ طرد، خودگردانی و عملکرد مختل، محدودیتهای مختل و دیگر جهتمندی در دختران نوجوان از خانواده طلاق قائم شهر تأثیر دارد. نتیجه‌گیری: نتیجه پژوهش تأیید کننده اثربخشی طرحواره درمانی در اصلاح طرح‌واره‌های ناسازگار بوده و قادر است دختران نوجوان از خانواده طلاق را در تعدیل طرح‌واره‌ها یاری نماید و می‌تواند به عنوان الگویی ثمربخش در مشاوران روانشناختی دختران مقیم بهزیستی مورد استفاده قرار بگیرد.
الهه معماریان؛ داود معنوی پور؛ مجتبی صداقتی فرد
چکیده
مقدمه: پایین بودن خودکارآمدی و پرخاشگری در ﻫﻤﻪ فرهنگ‌ها دﯾﺪه می‌شود و از شایع‌ترین ﻣﺸﮑﻼت در دانشآموزان ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﺎراﺣﺘﯽ و ﭘﺮﯾﺸﺎﻧﯽ دﯾﮕﺮان ﺷﺪه و ﺑﻬﺪاﺷﺖ رواﻧﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﻣﺨﺘﻞ می‌کنند. هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش گروهی مدیریت خشم و توانمندسازی روانی-اجتماعی بر پرخاشگری و خودکارآمدی ...
بیشتر
مقدمه: پایین بودن خودکارآمدی و پرخاشگری در ﻫﻤﻪ فرهنگ‌ها دﯾﺪه می‌شود و از شایع‌ترین ﻣﺸﮑﻼت در دانشآموزان ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﺎراﺣﺘﯽ و ﭘﺮﯾﺸﺎﻧﯽ دﯾﮕﺮان ﺷﺪه و ﺑﻬﺪاﺷﺖ رواﻧﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﻣﺨﺘﻞ می‌کنند. هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش گروهی مدیریت خشم و توانمندسازی روانی-اجتماعی بر پرخاشگری و خودکارآمدی اجتماعی بود. روش: روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل همراه با مرحله پیگیری 2 ماهه بود. در این پژوهش جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 1400-1399 به تعداد 125110 نفر دختر بودند و با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد 90 نفر از آنان انتخاب و در سه گروه (هر گروه 30 نفر) به صورت تصادفی جایگزین شدند. گروه‌های آزمایش تحت هر کدام 12 جلسه 90 دقیقه ای آموزش مدیریت خشم و آموزش توانمندسازی روانی-اجتماعی قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله ای دریافت نکردند و در لیست انتظار باقی ماندند. از پرسشنامه پرخاشگری و خودکارآمدی اجتماعی به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست‌آمده از اجرای پرسشنامه ها از طریق نرم‌افزار SPSS نسخه 24 با تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد هر دو درمان مذکور در مرحله پس آزمون و پیگیری نسبت به گروه کنترل اثربخشی معناداری بر کاهش پرخاشگری و افزایش خودکارآمدی اجتماعی دانش آموزان اعمال کردند (05/0>P). افزون بر این نتایج نشان دهنده آن بود که آموزش گروهی مدیریت خشم اثربخش تر از گروه توانمندی روانی-اجتماعی در کاهش پرخاشگری و افزایش خودکارآمدی اجتماعی بود(05/0>P). نتیجه گیری: می‌توان نتیجه گیری کرد که، آموزش مدیریت خشم و توانمندی روانی-اجتماعی را به عنوان ابزارهای حمایتی و مؤثر جهت کاهش پرخاشگری و افزایش خودکارآمدی اجتماعی به شمار آورد و از آن به ویژه برای نوجوانان سود جست.
روانشناسی شناختی
فاطمه علی پور؛ ابولفضل فرید؛ رامین حبیبی کلیبر؛ غلامرضا گلمحمدنژاد
چکیده
پژوهش حاضر باهدف ترکیب پژوهش‌های انجام‌شده درزمینه تعیین اثربخشی مداخلات روانشناختی آموزشی و درمانی بر انعطاف‌پذیری شناختی کودکان و نوجوانان ایرانی با روش فراتحلیل انجام‌شده است. جامعه آماری فراتحلیل حاضر پژوهش‌های در دسترس در رابطه با اثربخشی مداخلات روانشناختی آموزشی و درمانی بر انعطاف‌پذیری کودکان و نوجوانان است که ...
بیشتر
پژوهش حاضر باهدف ترکیب پژوهش‌های انجام‌شده درزمینه تعیین اثربخشی مداخلات روانشناختی آموزشی و درمانی بر انعطاف‌پذیری شناختی کودکان و نوجوانان ایرانی با روش فراتحلیل انجام‌شده است. جامعه آماری فراتحلیل حاضر پژوهش‌های در دسترس در رابطه با اثربخشی مداخلات روانشناختی آموزشی و درمانی بر انعطاف‌پذیری کودکان و نوجوانان است که در بین سال‌های 1392 تا 1402 منتشرشده‌اند. بر اساس ملاک‌های تعریف‌شده ورود و خروج برای پژوهش‌های اولیه و نیز تحلیل حساسیت 61 اندازه اثر از 43 مطالعه اولیه توسط نرم‌افزار CMA ویرایش 2مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که اندازه اثر خلاصه مدل تصادفی برابر با 964/1 بود که ازنظر آماری معنی‌دار بوده و بیانگر اثر مثبت مداخلات روانشناختی آموزشی و درمانی بر انعطاف‌پذیری شناختی است. همچنین نتایج نشان داد بین انواع مداخله، ابزار پژوهش و سن و جنسیت آزمودنی‌ها تفاوت معنی‌داری وجود دارد. درنتیجه با توجه به اثربخشی مطلوب ارائه مداخلات آموزشی و درمانی در راستای ارتقاء انعطاف‌پذیری شناختی کودکان و نوجوانان، پیشنهاد می شود به منظور بهره‌مندی از مزایای بالقوه آن در طول عمر، به عنوان یک ضرورت بیش‌ازپیش مورد ملاحظه دست اندرکاران تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان قرار گیرد.
