با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روان شناسی دانشگاه پیام نور

2 دانشیارگروه روان شناسی دانشگاه پیام نور

3 استاد گروه روان شناسی دانشگاه پیام نور

چکیده

مقدمه: یکی از مهم­ترین موضوعات در تربیت کودک، پرورش هوش اخلاقی اوست و قصه­گویی به­عنوان ابزاری جهت انتقال پیام‌های اخلاقی و رفتاری در جوامع گوناگون محسوب می­گردد. از این­رو، هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر قصه­گویی بر هوش اخلاقی دختران خردسال شهر اصفهان بود. روش: روش پژوهش آزمایشی با پیش­آزمون و پس­آزمون در دو گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش شامل تمامی کودکان دختر4 تا 6 ساله مهدهای کودک شهر اصفهان بود. پس از انتخاب 30 کودک از سه مهد کودک در منطقه 3 شهر اصفهان با روش تصادفی خوشه­ای، در 2 گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند و پرسشنامه 77 سؤالی میکله بوربا توسط والدین آن­ها تکمیل گردید. یافته­ها: نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که بین دو گروه از لحاظ متغیرهای همدلی، وجدان، احترام و بردباری تفاوت معنی­دار وجود دارد (0/05p≤). نتیجه­گیری: از این­رومی­توان از قصه­گویی به عنوان یک روش آموزشی غیرمستقیم و متناسب با دنیای کودکی به صورت آزاد با روش­های از پیش تعیین شده با توجه به آموزه خاص و هدفمند اخلاقی بهره گرفت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Storytelling on Moral Intelligence Components of Preschool Female Students in Isfahan City

نویسندگان [English]

  • mahnaz dornajafi shirazi 1
  • mahnaz aliakbaridehkordi 2
  • Ahmad Alipoor 3

1 M.A.in psychology, Payame Noor University

2 Associate professor in Psychology, Payame Noor University

3 Professor in Psychology, Payame Noor University

چکیده [English]

Introduction: One of the most important issues in training children is developing moral intelligence and storytelling is considered as a tool for transferring moral and behavioral messages in different societies.  The purpose of this study was to investigate the effect of storytelling on pre-school female students in Isfahan city. Method: The research method was experimental with pre-test and post-test design which was done on two groups of experiment and control groups. The statistical society of this study included all the female 4-6 years students of Isfahan kindergartens. After random selection of 30 children, they were placed into two groups of experimental and control and the 77questions Questionnaire of Mickele Boreba was completed by their parents. Results: The results of analysis of covariance in α=0.50 showed a significant difference between the two groups in variants like empathy, conscience, respect and patience. Conclusion: Based on the results, the use of storytelling as an indirect and educational method for children in a free and pre-determined manner and with regard to moral instructions is suggested.

کلیدواژه‌ها [English]

  • storytelling
  • Moral Intelligence
  • children
ـ اسمتانا، ج. (2006). «تأثیر والدین بر رشد اخلاقی کودک». غلامرضا متقی­فر. مجله معرفت.57 (7) 85-91.
ـ بتلهایم، ب. (1386). کودکان به قصه نیاز دارند.ترجمه کمال بهروز کیا. تهران: نشر افکار.
ـ بوربا، م. (1390). پرورش هوش اخلاقی. چاپ اول. ترجمه فیروزه کاوسی. تهران: انتشارات رشد.
 ـ پلوسکی، آ. (1385). قصه گویی در خانه و خانواده. ترجمه مصطفی رحماندوست. تهران: انتشارات مدرسه.
ـ پشت­دار، ع. م. (1386). قصه‌گویی‌ خلاق‌ و اهداف‌ آموزشی‌. تهران: انتشارات اعتماد.
ـ ترابی، ژ. (1389). تأثیر آموزش گروهی بر هوش اخلاقی کودکان. پایان­نامه کارشناسی ارشد روان­شناسی دانشگاه آزاد خوراسگان.
ـ دلاور، ع. (1380). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. تهران: رشد.
 ـ دادستان، پ.؛ محسن علیق، ا.؛ رسول­زاده طباطبائی،ک.؛ آذربایجانی، م. و  بیات، م. (1389). «قصه­گویی و تحول مفهوم خدا در کودکان ایرانی و لبنانی». مجله روان­شناسان ایرانی. شماره 24.
ـ رحمان‌دوست، م. (1388). قصه‌گویی: اهمیت و راه رسم آن. تهران: رشد.
ـ سیدی، ط. (1389). تأثیر قصه­گویی در درمان پرخاشگری. مقاله ارائه­ شده در اولین همایش بین­المللی روان­پزشکی کودک ونوجوان، 154.
ـ سیف، س. (1390). روان­شناسی رشد. ج.1. تهران: انتشارات سمت.
ـ شهیم، س. (1388). «پرخاشگری آشکار و رابطه­ای در کودکان دبستانی». پژوهش­های روان­شناختی، سال نهم، شماره21-27-44.
 ـ صفرزاده، ا. ( 1388). بررسی اثر بخش مهارت­های اجتماعی در برقراری ارتباط اجتماعی کار آمد دانش­ آموزان دختر اول متوسط. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی تهران .
ـ طاقدیس، س. (1387). «یاد داشتی درباره کودک قصه و مطالعه». پژوهشنامه ادبیات کودک ونوجوان. شماره 19.
 ـ کلاین، م. (1389).رشد اخلاقی. ج.1. ترجمه محمد رضا جهانگیرزاده و همکاران. تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگی اسلامی .
ـ کیا کمال، ب. (1390). «قصه و داستان در کتاب‌های درسی و کمک درسی آلمان». پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان. شماره42
ـ گرین، ا. (1386). هنر و فن قصه­گویی. ترجمه طاهره آدینه­پور. تهران: انتشارات ابجد.
ـ مظاهری تهرانی، م. (1390). تأثیر آموزش شیوه­های رفتار گروهی بر هوش اخلاقی اجتماعی کودکان و نوجوانان مصروع. پایان­نامه کارشناسی ارشد روان­شناسی. دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان.
ـ مشتاق، م. (1389). کودک و مهارت­های زندگی. تهران: انتشارات ابوعطا.
ـ هاکسلی، ر. (2007). پرورش هوش اخلاقی در کودکان. ترجمه فرناز کشاورزی.
ـ هویدا،ر. و همایی، ر. (1389). «تأثیر قصه­های قرآنی بر هوش هیجانی کودکان». دانشکده روان­شناسی اصفهان، شماره 1
ـ همایی، ر.؛ کجباف، م.ب.؛ و سیادت، س.ع. (1388). «تأثیر قصه­گویی بر سازگاری کودکان». مطالعات روان­شناختی.
- Adel, G.A. (2007). “Postmodernism and Children’s Literature”.The journal of the International Christian community for teacher education: A faith-based   perspective. ICCT journal.2:2.
- Bettelheim, B. (1978). The Uses of Enchantment: The Meaning and Importance of Fairy Tales. London: Penguin.
- Heffner,  M. (2003). Excremental support for the use of story telling to guide behavior: The effect of story telling on multiple and mixed ratio (FR)/ differential reinforcement of low rate (DRL) schedule responding Unpublished   Doctoral Dissertation, West Virginia University.
- Ladd, G., & Burgess, K. (1999). “Charting the relationship trajectories of aggressive/ non withdrawn, and aggressive/ withdrawn children during early grade school”. Child Development, 70, 910-929.
- Lipman, M. (2003). Thinking in Education (2nd Ed.), Cambridge: Cambridge University Press.
- Lipman, m. (1980), Philosophy in the classroom Philadelphia: Temple university press.
- Nourbury, C.F. & Bishop, D.V. (2003). “Narrative skills of children with communication impairment”. International Language communication Disorders. 38 (3,287,313).
- Matthews, Gareth. B. (1976). Philosophy in Children’s Literature. Cambridge, MA: Harvard university press.
- Parker, J.G. & Asher, S.R. (2010). Friendship and friendship quality in middle childhood: Links with peer group acceptance and feelings of loneliness and social dissatisfaction. Developmental Psychology, 29, 611-621.
- Patterson, G.R. & Reid, J.B. & Dishion, T.J. (1992). A social Learning approach: Antisocial boys. Castalia publishing co.
- Shechtman, Z. & Nachshol, R. (1996). “A school-based intervention to reduce aggressive behavior in maladjusted adolescents”. Journal of Applied Developmental Psychology.17, 535-552.
- Sweetser, E. (2010) ‘Compositionality and blending: semantic composition in a cognitively realistic framework’ in Janssen, Theo and Gisela Redeker, edi tors. Cognitive Linguistics: Foundations, Scope, and Methodology. Berlin and New York: Mouton de Gruyter, 129-162.
- Smetana, J.G. (2006). Social-Cognitive Domain Theory. Killen, M. & Smetana, J.G. (2006). Handbook of Moral Development. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Association, Inc., Publishers.