شناخت اجتماعی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

بررسی نقش سبک‌های تصمیم‌گیری در ناهماهنگی شناختی و تغییرات فیزیولوژیک ناشی از آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار روان شناسی دانشگاه پیام نور

2 استاد روان شناسی دانشگاه پیام نور

3 دانشجوی دکتری روان شناسی دانشگاه پیام نور

4 استادیار روان شناسی دانشگاه پیام نور

چکیده

مقدمه: شناسایی جنبه‌ها و وابسته‌های روان­شناختی ناهماهنگی شناختی به‌ویژه تصمیم‌گیری و شخصیت، می‌تواند ضمن افزایش کاربرد روانشناسی در سایر حیطه‌های علوم انسانی، متخصصین حیطه تبلیغات و سیاست را یاری برساند. هدف کلی از این پژوهش بررسی رابطه سبک‌های تصمیم‌گیری با تغییرات فیزیولوژیک ناشی از ناهماهنگی شناختی بود. روش: بدین‌منظور از 130 دانشجوی دانشگاه علمی کاربردی صفادشت که از طریق نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شده بودند دعوت شد تا در این پژوهش شرکت کنند. پرسشنامه سبک‌های تصمیم‌گیری اسکات و براس در اختیار آن‌ها قرار گرفت و قبل و بعد از پر کردن پرسشنامه شاخص‌های فیزیولوژیک آن‌ها ارزیابی شد. برای ایجاد ناهماهنگی شناختی در طی دو مرحله از آن‌ها خواسته شد ابتدا افت علاقه خود را نسبت به شخصیت محبوبی که با بی‌اعتنایی با یک کودک برخورد می‌کرد، مشخص کنند و سپس در مورد لزوم کاستن از مقرری سازمان بهزیستی برای کودکان بی‌سرپرست انشا بنویسند. برای تحلیل داده‌ها از رگرسیون استفاده شد. یافته‌ها: ارتباط مثبت سبک‌های تصمیم‌گیری اجتنابی و وابسته و ارتباط منفی سبک‌های تصمیم‌گیری منطقی و شهودی با ناهماهنگی شناختی مشخص شد، بیشترین ارتباط به سبک تصمیم‌گیری اجتنابی مربوط بود سبک تصمیم‌گیری شهودی کاهش فشار خون را بر اثر ناهماهنگی شناختی پیش‌بینی می‌کند. سبک تصمیم‌گیری منطقی افزایش ضربان قلب و کاهش فشار خون سیستول را بر اثر ناهماهنگی شناختی پیش‌بینی می‌کند. در مورد سبک تصمیم‌گیری اجتنابی و سبک تصمیم‌گیری وابسته نیز می‌توان گفت این دو نوع سبک تصمیم‌گیری همه شاخص‌های فیزیولوژیک را پیش‌بینی می‌کردند. نتیجه­گیری: سبک‌های تصمیم‌گیری تغییرات فیزیولوژیک ناشی از ناهماهنگی شناختی را پیش‌بینی می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Investigation of the Role of Decision Making Styles in Cognitive Dissonance and its Related Physiological Components

نویسندگان [English]

  • Alireza Aghayoosefi 1
  • Hossein Zare 2
  • Maryam Zare 3
  • farhad shaghaghi 4

1 Associate Professor in Psychology, Payame Noor University

2 Professor in Psychology, Payame Noor University

3 Ph.D. student in Psychology, Payame Noor University

4 Assistant professor in Psychology, Payame Noor University

چکیده [English]

Introduction: Identifying the aspects and components of cognitive dissonance, especially personality and decision making, can not only increase the application of psychology in other aspects of humanities but also help experts in politics and advertisement industry. The aim of this study was to evaluate the relationship between decision making styles and physiological components of cognitive dissonance. Method: To do this, 130 students of Elmi-Karbordi University of Safadasht were invited to complete Scott and Bruce Decision-Making Styles Questionnaire. Before and after distributing the questionnaires, their physiological conditions were receded. To create cognitive dissonance they were asked to write about the reduction of interest in a favorite character who ignores a child. Then, they were asked to write about reducing the amount of budget devoted to orphanages by welfare organization. Data analysis was conducted through regression. Results: The results showed the positive relationship between avoidant and dependant decision making styles and negative relationship between logical and intuitive decision making styles with cognitive dissonance; among them, avoidant style had the strongest relationship. Intuitive style predicted reduction in blood pressure and logical style predicted increase in heart beat rates and decrease in blood pressure. Avoidant and dependant styles predicted all of the physiological components. Conclusion: Decision making styles predict physiological components of cognitive dissonance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Decision Making Styles
  • Cognitive dissonance
  • Physiological components
مراجع
ـ آیزنک، م. و کین، م. (1389). حافظه و یادگیری. ترجمه اکبر رهنما و محمدرضا فریدی. تهران: آییژ.
ـ زارع، ح. و عبدالله­زاده، ح. (1391). مقیاس‌های اندازه‌گیری در روان­شناسی شناختی. تهران: آییژ.
ـ منصوری سپهر، ر.ا.؛ باقریان، ف. و حیدری، م. (1390). «ناهماهنگی شناختی و تغییر نگرش: نقش معیارهای مختلف در تعامل با عزت نفس». روان­شناسی کاربردی؛ 5 ،1 (پیاپی 17)): 101ـ116.
ـ منصوری سپهر، ر.؛ خداپناهی، م.ک. و حیدری، م. (1391)، «ناهماهنگی شناختی: تاثیر تمرکز بر خود بر تعدیل کنندگی عزت نفس در تغییر نگرش». روان شناسی کاربردی؛ 6: 2 (پیاپی 22)، 25ـ40.
- Al Otaibi, S.M.B. (2012). “The Relationship between Cognitive Dissonance and the Big-5 Factors Model of the Personality and the Academic Achievement in a Sample of Female Students at the University of Umm Al-Qura”. Education, 132(3):pp607-624.
- Allahyani, M. (2012). “The Relationship between Cognitive Dissonance and Decision-Making Styles in a Sample of Female Students at the University of Umm Al Qura”. Education, 132 (3):pp641-663.

- Andotra, N. & Pooja, P. (2009). “Retail perspective in sub-urban markets: an empirical validation of consumer cognitive dissonance”. International Journal of Innovation and Sustainable Development, 4(4): pp. 276-293.

- Becker, C.B.; Wilson, C.; Williams, A.; Kelly, M.; McDaniel, L. & Elmquist, J. (2010). “Peer-facilitated cognitive dissonance versus healthy weight eating disorders prevention: A randomized comparison). Body Image, 7(4): pp 280-288.
- Bendersky, C. & Curhan, J.R. (2009). “Cognitive Dissonance in Negotiation: Free Choice or Justification?”. Social Cognition, 27(3): pp. 455-474.
 - Bølstad, J.; Dinas, E. & Riera, P.  (2012). Tactical Voting and Party Preferences: A Test of Cognitive Dissonance Theory, Political Behavior, Dio: 10.1007/s11109-012-9205-1.

- Brijball, S. (2002). “Consumers' perceptions of personal decision-making: Its relation to cognitive dissonance”. SA Journal of Industrial Psychology; 26(2): pp 37-43. doi: 10.4102/sajip.v26i2.706.

- Buckhout, R. (1966). “Changes in heart rate accompanying attitude change”. Journal of Personality and Social Psychology, 4(6): 695-699. doi: 10.1037 /h0021194.
- Cao, Y. & Just, D.R. (2010). “Cognitive Dissonance under Food-Borne Risk: A Lab Experiment”. Agriculture and Agricultural Science Procedia, 1: pp. 364-371.
- Ciao, A.C. & Latner, J.D. (2011). “Reducing Obesity Stigma: The Effectiveness of Cognitive Dissonance and Social Consensus Interventions”. Obesity, 19(9): pp. 1768-1774.
- Croyle, R.T. & Cooper, J. (1983). “Dissonance arousal: Physiological evidence”. Journal of Personality and Social Psychology, 45(4):782-791. doi: 10.1037/0022-3514.45.4.782.
- Dessalles J.L. (2011). “Sharing cognitive dissonance as a way to reach social harmony”. Social Science Information, 50 (1): 116-127.
 - Dong, W.W. (2010). “Role and Cognitive Dissonance Theory and its Enlightenment to Community Young Adult”. Communication of Vocational Education, Doi: 79003099.
- Elkin, R.A. & Leippe, M.R. (1986). “Physiological arousal, dissonance, and attitude change: Evidence for a dissonance-arousal link and a "Don't remind me" effect”. Journal of Personality and Social Psychology, 51(1): 55-65. doi: 10.1037/0022-3514.51.1.55.
- Etgen, M.P. & Rosen, E.F. (1993). “Cognitive dissonance: Physiological arousal in the performance expectancy paradigm”. Bulletin of the Psychonomic Society, 31(3): 229-231.
- Festinger, L. & Carlsmith, J.M. (1959). “Cognitive consequences of forced compliance”. Journal of Abnormal and Social Psychology, 58(2), 203–210.

- Fontenot, H.B.; Joellen W.; Hawkins, J.W. & Weiss, J.A. (2012). “Cognitive dissonance experienced by nurse practitioner faculty”. Journal of the American Academy of Nurse Practitioners, 24(8): pp. 506-513.

- Fotuhi, O.; Fong, G.T.; Zanna, M.P.; Borland, R., Yong, H.H. & Cummings, K.M. (2013). “Patterns of cognitive dissonance-reducing beliefs among smokers: a longitudinal analysis from the International Tobacco Control (ITC) Four Country Survey”. Tob Control, 22: pp. 52-58.
- George, B.P. & Edward, M. (2009). “Cognitive Dissonance and Purchase Involvement in the Consumer Behavior Context”. The IUP Journal of Marketing Management, VIII(3& 4): pp. 7-24.
- George, B.P. & Yaoyuneyong, G. (2010) “"Impulse buying and cognitive dissonance: a study conducted among the spring break student shoppers", Young Consumers”. Insight and Ideas for Responsible Marketers,11(4): pp.291-306.
 - Glatz, T.; Stattin, H. & Kerr, M. (2012). “A Test of Cognitive Dissonance Theory to Explain Parents' Reactions to Youths' Alcohol Intoxication”. Family Relations, 61(4): pp. 629-641.
- Glock, S. & Kneer, J. (2009). “Are Deterrent Pictures Effective? The Impact of Warning Labels on Cognitive Dissonance in Smokers”. Applied Psychology: Health and Well-Being, 1(3): pp. 356-373.

- Graff, J.;  Sophonthummapharn, K. & Parida, V.  (2012). “Post-purchase cognitive dissonance -evidence from the mobile phone market”. International Journal of Technology Marketing, 7(1): pp. 32-46. 

- Ishida, J. (2010).  Vision and Flexibility in a Model of Cognitive Dissonance. ISER Discussion Paper No. 771. Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1550568 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1550568.
- Jarcho, J.M.; Berkman, E.T. & Lieberman, M.D. (2011). “The neural basis of rationalization: cognitive dissonance reduction during decision-making”. Soc Cogn Affect Neurosci, 6 (4): pp 460-467.
- Kim, Y. (Sally). (2011). “Application of the Cognitive Dissonance Theory to the Service Industry”. Services Marketing Quarterly, 32(2): pp. 96-112.
- Koller, M. & Salzberger, T.  (2012). “Heterogeneous development of cognitive dissonance over time and its effect on satisfaction and loyalty”. Journal of Customer Behaviour, 11(3): pp. 261-280(20).

- Lada, A. (2009). Cognitive Dissonance and the Success of Democracy. Available at SSRN: http://ssrn.com/ abstract = 1345417 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn. 1345417.

- Luethcke, C.A.; McDaniel, L. & Black Becker, C. (2011). “A comparison of mindfulness, nonjudgmental, and cognitive dissonance-based approaches to mirror exposure”. Body Image, 8(3): pp. 251-258.
 - Mannberg, A. (2012). “Risk and rationalization-The role of affect and cognitive dissonance for sexual risk taking”. European Economic Review, 56(6): pp. 1325-1337.
- Mao, W. & Oppewal, H. (2010). “Did I choose the right university? How post-purchase information affects cognitive dissonance, satisfaction and perceived service quality”. Australasian Marketing Journal (AMJ), 18(1): pp. 28-35.
- Masataka, N. & Perlovsky, L. (2012). Music can reduce cognitive dissonance. Available from Nature Precedings http://hdl.handle.net/10101/npre.2012.7080.1.
- McGregor, R.M. (2013). “Cognitive dissonance and political attitudes: The case of Canada”. The Social Science Journal, 50(2): pp. 168-176.
- Meng J.A. (2012). “Communication Failure with Cognitive Dissonance and Interpersonal Context”. Journal of Bijie University, Doi: 08GJ-06.
- Michael, P.;  Nichols M.P.; Marshall, P. & Duke, M.P. (1977). “Cognitive Dissonance and Locus of Control: Interface of Two Paradigms”. The Journal of Social Psychology, 101(2): pp 291-297. Published online: 01 Jul 2010: DOI:10.1080/00224545.1977.9924019.
- Murray, A.A. (2009). “The effects of psychopathy and Machiavellianism on cognitive dissonance”. ETD Collection for University of Texas, El Paso. Paper AAI1465221.
- Murray, A.A.,  Wood, J.M. & Scott O. Lilienfeld S.O. (2012). “Psychopathic personality traits and cognitive dissonance: Individual differences in attitude change”. Journal of Research in Personality, 46(5):PP 525-536.
 - Mylvaganam, K. (2009). The role of ambivalence and cognitive dissonance in motivational interviewing for alcohol problems. D. Clin. Psychol thesis, University of Leeds.
 - Perlovsky, L.; Cabanac, A.;  Bonniot-Cabanac, M.C. & Cabanac, M. (2013). “Mozart effect, cognitive dissonance, and the pleasure of music”. Behavioural Brain Research, 244: pp. 9-14.
 - Smith, J. (2009). “Cognitive dissonance and the overtaking anomaly: Psychology in the principal-agent relationship”. The Journal of Socio-Economics, 38(4): pp. 684-690.
 - Telci, E.E.;  Maden, C. & Kantur, D. (2011). “The theory of cognitive dissonance: A marketing and management perspective”. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 24: pp. 378-386.
- Van Veen, V.; Krug, M.K.; Schooler, J.W. & Carter, C.S. (2009). “Neural activity predicts attitude change in cognitive dissonance”. Nature Neuroscience, 12: pp1469-1474.

- Voisin, D.; Stone, J. & Becker, M. (2013). “The Impact of the Antitobacco Norm on the Selected Mode of Cognitive Dissonance Reduction”. Journal of Applied Social Psychology, 43(1): pp. 57-67.

- Wakslak, C.J. (2012). “The experience of cognitive dissonance in important and trivial domains: A Construal-Level Theory approach”. Journal of Experimental Social Psychology, 48(6): pp.1361-1364.
- Xinyue, Z.; Liwei, Z.; Lixing, Z. &  Nan, G. (2009). “The act of rejecting reduces the desire to reconnect: Evidence for a cognitive dissonance account”. Journal of Experimental Social Psychology, 45(1): pp 44-50.
- Zhu, Y.H.; Zhang, Z.F. & Shao, H.Y. (2006). “The relationships between college students' attributional style, cognitive dissonance, personality and depression”. Chinese Journal of Behavioral Medical Science. R395.
شناخت اجتماعی
دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 6
پاییز و زمستان 1393
بهمن 1393
صفحه 67-81
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار