با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود

2 استاد گروه روان شناسی دانشگاه گیلان

3 استاد گروه روان شناسی دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی و مقایسه آموزش های همدلی و مدیریت خشم بر شناخت اجتماعیّ کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای انجام شد. طرح پژوهش آزمایشی و از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون چندگروهی است. جامعة آماری شامل دانش آموزان پسر پایه های هفتم و هشتم مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای شهر ساری در سال تحصیلی 94-1393 بود. نمونه پژوهش 54 کودک مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای شهر ساری بود که از میان دانش‌آموزان شناسایی و به صورت تصادفی به 3 گروه گمارده شدند. جهت جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس درجه بندی اختلال نافرمانی مقابله ای کودکان (هومرسن و همکاران، 2006)، مصاحبه بالینی ساختاریافته (فرست و همکاران، 1995)، و داستان‌های اجتماعی (تورکاسپا و برایان، 1994) استفاده شد. برای گروه‌های آموزشی، آموزش همدلی و آموزش مدیریت خشم در 8 جلسه 60 دقیقه‌ای برگزار شد در حالی که گروه‌ کنترل ّّهیچ‌گونه مداخله‌ای را دریافت نکردند. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد آموزش‌های همدلی و مدیریت خشم می‌تواند موجب بهبود شناخت اجتماعی (و مؤلفه‌های آن) در کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابلها ی شود. و اثر گروه‌های آموزشی با توجه به مجذور اتا برابر با 84 درصد است. تفاضل مقادیر میانگین تعدیل‌شده گروه‌های آموزش همدلی و مدیریت خشم نشان داد آموزش همدلی در مقایسه با آموزش مدیریت خشم با اطمینان 95 درصد سهم بیشتری در افزایش شناخت اجتماعی مرحله دوم و پنجم دارد. آموزش مدیریت خشم و آموزش همدلی با فراهم آوردن توانایی درک دیگران و دیدگاه‌گیری به بهبود شناخت اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌ای منجر می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Comparison of Efficacy of Empathy and Anger Management Trainings on Social Cognition in Children with Oppositional Defiant Disorder

نویسندگان [English]

  • Mahbobeh Taher 1
  • nader hajloo 3

چکیده [English]

The aim of this research was studied effectiveness and comparing empathy and anger management trainings on social cognition in children with oppositional defiant disorder. The method of research is experimental and research design is pretest- posttest with multi groups. The sample consisted of 54 boy students of seventh and eighth grades with oppositional defiant disorder in 2014-2015 academic years in Sari city, which were selected by multi-stage cluster random sampling and were assigned to 3 groups (2 experimental groups and 1 control groups). For data collecting were used from oppositional defiant disorder rating scale for children (Homerson et al., 2006), the structured clinical interview (First et al., 1999) and social stories (Tur-Kaspa & Brayran, 1994). For educational groups, empathy training and anger management training was executed at 8 weekly sessions in 60 minutes whereas control group have any training. The results of multivariate analysis of covariance showed empathy training and anger management training can improve social cognition (and it's components) and the effectiveness of the trainings according to eta squared is 84 percent (P

کلیدواژه‌ها [English]

  • Empathy Training
  • Anger Management Training
  • social cognition
  • Children with Oppositional Defiant Disorder
ـ ابوالمعالی الحسینی، خ (1389).  نظریه­های جرم­شناسی و بزهکاری (با تأکید بر شناخت اجتماعی). تهران: ارجمند.
ـ ابوالمعالی الحسینی، خ.؛ مهران، گ.؛ منادی، م.؛ خسروی، ز. و ناظرزاده کرمانی، ف (1388). تأثیر روش آموزش شناختی ـ رفتاری بر ارتقاء برخی از مؤلفههای شناخت اجتماعی بزهکاران پسر. مطالعات روانشناختی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه الزهرا، 5، 2، 19-1.
ـ بشاش، ل. و لطیفیان، م (1383). رابطه بین احساس تنهایی کودکان ناتوان ذهنی با تشخیص رفتار اجتماعی از سوی معلم. خلاصه مقالات نخستین همایش یافته­های نوین پژوهشی در آموزش و پرورش استثنایی، 31-30.
ـ پورمودت، خ. و بشاش، ل (1388). بررسی تحول پردازش اطلاعات اجتماعی دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی آموزش‌پذیر. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 3، 211-222.
ـ حسنوندعموزاده، م.؛ حسنوندعموزاده، ع.؛ حسنوندعموزاده، م. و قدم­پور، م (1392). اثربخشی آموزش مهارت­های مدیریت خشم بر اضطراب اجتماعی و مهارت و نظم­دهی خشم در پسران مضطرب اجتماعی دبیرستانی. دانش و پژوهش در روان­شناسی کاربردی، 14، 84-74.
ـ خیریه، م.؛ شعیری، م.؛ آزاد فلاح، پ. و رسول زاده طباطبایی، ک (1388). اثربخشی روش آموزش فرزندپروری مثبت بر کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابلهای، مجله علوم رفتاری، 3، 1، 58-53.
ـ فرامرزی، س.؛ عابدی، ا. و قنبری، آ. (1391). تأثیر آموزش الگوی ارتباطی مادران بر کاهش نشانگان اختلال نافرمانی مقابله­ای فرزندان. مجله پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، 24، 96-90.
ـ لطفی کاشانی، ف (1386). بررسی عوامل مشترک در رواندرمانی. پایاننامه دکتری منتشر نشده روان­شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
 ـ هاشمی، ت.؛ بیرامی، م.؛ اقبالی، ع.؛ واحدی، ح. و رضایی، ر (1388). تأثیر خودآموزی کلامی بر بهبود نشانههای مرضی کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابلهای. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 3، 210-203.
ـ وزیری، ش. و لطفی عظیمی، ا (1390). تأثیر آموزش همدلی در کاهش پرخاشگری نوجوانان. روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، 8، 30، 175-167.
- American Academy of Child & Adolescent Psychiatry. (2007). Behavior problems in children and adolescents. Center of knowledgeon Healthy Child Development. Offord Center for Child Studies.
- American Psychiatry Association, Text Revision. (2013). Diagnostic and Statistical manual of mental disorder (5th Ed.). Washington, DC: Author.
- Andrade, B.; Browne, D. & Tannock. F. (2014). “Prosocial skills may be necessary for better peer functioning in children with symptoms of disruptive behavior disorders”. Peer Journal, 487, 1-16.
- Barrette, P. M. & Ollendick. T. H. (2004). Handbook ofInterventions that Work with Children andAdolescents Prevention and Treatment. Wiley& Sons Ltd, the Atrium, Southern Gate,Chichester, West Sussex PO 198 SQ, England.
- Billeke, P.; Boardman, S. & Doraiswamy, P. (2013). “Social cognition in major depressive disorder a new paradigm?”. Translational Neuroscience, 4, 437-447.
- Borba, M. (2001). Building Moral Intelligence. San Francisco: Jossey Bas.
- Bradbury, K, E. & clark, I. (2009). “Cognitive behavioral Therapy for anger management: effectives in adult mental health services”. Behavioral and cognitive psychotherapy, 35, 201-208.
- Cohen, N., Kershner, J. & Wehrspann, W. (1985). “Characteristics of social cognition in children with different symptom patterns”. Journal of Applied Developmental Psychology, 6, 277 – 290.
- Colby, T. (2012). In Defense of Judicial Empathy. George Washington University Faculty Scholarship.
- Dallnic, A.; Smith, S. W.; Brank, E.M. & Penfield, R. D. (2006). “Classroom- based cognitive – behavioral intervention to prevent aggression: Efficiency and Social Validity”. Journal of School Psychology, 44, 123-139.
- Davis, M. H. (1983a). “Empathic concern and the muscular dystrophy telethon”. Personality Social Psychological Bull, 9, 223-229.
- Davis, M. H. (1983b). “Measuring individual differences in empathy: Evidence for a multi-dimensional approach”. Journal of Personality and Social Psychology. 44, 113–126.
- Dehning, S.; Gasperi, S.; Krause, D., Meyer, S. & Reiß, E. (2013). “Emotional and Cognitive Empathy in First-Year Medical Students”. Psychiatry, 1-6.
- Dodge, K. A. & Somberg, D. R. (1987). “Hostile attributional biases among aggressive boys are exacerbated under conditions of threats to the self”. Child Development, 58, 213 – 224.
- Entesar Foumany, GH. & Salehi, J. (2013). “The Effects of Anger Management Skills Training on Aggression, Social Adjustment, and Mental Health of College Students”. Journal of Educational and Management Studies, 3, 266-270.
- Freiden, J. (2005). GAME: “A clinical intervention to reduce adolescent violence in schools”. Available on: http://wwwlib.umi.com/dissertations/fullcit/3199466
- Hollin, C. R. & Palmer, E. J. (2006). Offending Behavior Progrommes, Development, Applicationand Controvercies, Chichester, John Wiley & Sons Ltd.
- Hommersen, P., Murray, C., Ohan, J., Johnston, C. (2006). “Oppositional Defiant Disorder Rating Scale: Preliminary Evidence of Reliability and validity”. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 14(2), 118-125.
- Hunter, J. A.; Figueredo, A. J.; Becker, J.V. & Malamuth, N. (2007). “Non-sexual delinquency in juvenile sexual offenders: The mediating and moderating influences of emotional empathy”. Journal Family Violence, 22, 43-54.
- Iwaniec, D. (2006). The emotionally abused and neglected child. Chichester: John Wiley & Sons, Ltd.
- Joe, J. (2010). Anger management.  Journal of family violence, 21, 334-351.
- Jolliffe, D. & Farrington, D. P. (2004). “Empathy and offending: A systematic review and meta-analysis”. Aggress Violent Behavior, 9, 441-476.
- Kempes, M.; Matthys, W.; DeVries, H. & Van Engeland, H. (2009). “Children’s aggressiveresponses to their peer’s neutral behavior: A form of unprovoked reactive aggression”. Psychiatry Research, 7, 9-21.
- Lawson, A. E. & Psy, D. (2009). Anger management treatment groups in a community mental health setting. A program evalution. (Digital Dissertations). UMI. PROQUEST (2010).
- Lehmann, Ch. (2009). Oppositional Defiant Disorder in Adolescents: What School Counselors Need to Know, A Research Paper Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Master of Science Degree School Counseling University of Wisconsin-Stout, 2009
- Lochman, J. E. (1992). “Cognitive- behavioral intervention with aggressive boys:Three year follow - up and preventive effects”. Journal of Consulting and ClinicalPsychology, 60, 426 – 432.
- Lochman, J. E. & Dodge, K. A. (1998). “Distorted perceptions in dyadic interactions of aggressive and nonaggressive boys: Effects of prior expectations, context, and boys’ age”. Development Psychopathology, 30, 495 – 512.
- Lochman, J. E. & Pardini, D. A. (2008). Cognitive behavioral therapies. In M. Rutter, D. Bishop, D. Pine, S. Scott, J. Stevenson, E. Taylor & A. Thapar (Eds.), Rutter ’ s Child and Adolescent Psychiatry (5th ed., pp. 1026 – 1045). London: Blackwell.
- Matthys, W. & Lochman, J. E. (2010). Oppositional Defiant Disorder and Conduct Disorder in Childhood. Blackwell Publishing.
- Matthys, W.; De Vries, H. & Hectors, H. (1995). “Differences between conduct disordered and normal control children in their tendencies to escalate or neutralize conflicts when interacting with normal peers”. Child Psychiatry and Human Development, 26, 29 – 41.
- Nagi, I. (2007). Developmental Trends in Social Cognition for Children with and without Disabilities. Psychology Theses in the College of Arts and Sciences Georgia State University.
- O’Laughlin, E. M.; Hackenburg, J. L.; & Riccardi, M. M. (2010). “Clinical usefulness of the Oppositional Defiant Disorder Rating Scale (ODDRS)”. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 18(4), 247-255.
- Pilet, G. A. (2002). “Efficacy of adult psychoeducation in an anger management portion of a domestic violence treatment program”. Available on:­http://wwwlib.umi.com/ dissertations /fullcit/ 3052663
- Potter-Efron, R. T. (2005). Handbook of anger management: Individual, couple, family, and group approaches. U.S.: The Haworth Press, Inc.
- Rieffe, C.; Ketelaar, L. & Wiefferink, CH. (2010). “Assessing empathy in young children: Construction and Validation of an Empathy Questionnaire (EmQue)”. Personality Individual Differences, 49, 362.
- Serin, R. C. & Brown, S. (2005). Social Cognition in Psychopaths, Implication for Offender Assessment and Treatment. In McMurran, M. & McGuire, J, (Eds), Social Problem Solving and Offending, (249-264). Chichester, John Wiley & Sons Ltd, Woolfolk, A, (2004). Educational Psychology, 9 Edition, Boston, Pearson, Education, Inc.
- Sherman, A.; Lee, R.; Guajardo, S. & Short, W. (2010). “Individual differences in ocular level empathic accuracy ability: The predictive power of fantasy empathy”. Personality and Individual Differences, 49, 68-71.

- Trentacosta, C. J.;  Hyde, L. W. M &  Shaw, D. S. (2009). “Adolescent dispositions for antisocial behavior in context: The roles of neighborhood dangerousness and parental knowledge”. Journal of Abnormal Psychology, 564-575.

- Valizadeh, S.; Davaji, R. B. O. & Nikamal, M. (2010). “The effectiveness of anger management skills training on reduction of aggression in adolescents”. Procedia- Social and Behavioral Sciences, 5, 1195-1199.
- Varker, T.; Devilly, G. J.; Ward, T. & Beech, A. R. (2008). “Empathy and adolescent sexual offenders: A review of the literature”. Aggression and Violent Behavior, 13, 251-260.
- Webster - Stratton, C. & Lindsay, D. W. (1999). “Social competence and conduct problems in young children: Issues in assessment”. Journal of Clinical Child Psychology, 28, 25 – 43.
- Yeo, S. L. & Wong, M., Gerken, K., & Ansley, T. (2005). “Children with severe emotional and / or behavior disorders”. Child Care in Practice, 11, 7-22.