با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور

2 کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی دانشگاه پیام نور

3 دانشجوی دکترای روان‌شناسی دانشگاه رازی کرمانشاه

چکیده

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی آموزش مهارت­های اجتماعی مبتنی بر پردازش شناختی بر بهزیستی اجتماعی، هیجانی و روان‌شناختی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال سلوک بود. روش: این پژوهش به شیوه­ آزمایشی و با طرح پیش­آزمون و پس­آزمون با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان پسر مقطع ابتدایی شهرستان نورآباد (دلفان) در سال تحصیلی 93-92 بودند. آزمودنی­های پژوهش شامل 40 دانش‌آموز پسر دارای اختلال سلوک بود که از میان دانش‌آموزان بعد از شناسایی به‌وسیله مقیاس درجه‌بندی اختلال سلوک و انجام مصاحبه بالینی ساختاریافته انتخاب و به‌صورت تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها ازمصاحبه بالینی ساختاریافته، مقیاس درجه‌بندی اختلال سلوک و مقیاس بهزیستی شخصی استفاده شد. یافته ­ها: تحلیل کوواریانس چند متغیری (MANCOVA) نشان داد که آموزش مهارت­های اجتماعی مبتنی بر پردازش شناختی بر بهزیستی دانش‌آموزان دارای اختلال سلوک مؤثر بوده (001/0>P) و منجر به کاهش نشانه­های مرضی اختلال سلوک در دانش‌آموزان مبتلا شده است. نتیجه­ گیری: بر اساس یافته­های به‌دست‌آمده می­توان گفت که آموزش مهارت­های اجتماعی مبتنی بر پردازش شناختی به افزایش سلامت روان منجر می­شود و در پیشگیری از اختلال سلوک نقشی مؤثر دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of a Cognitive Processing-based Social Skills Training on the Effectiveness of Cognitive Processing Based Training of Social Skills on, Emotional, Psychological Well-being and Reducing the Symptoms of Children with Conduct Disorder

نویسندگان [English]

  • Ziba barghi Irani 1
  • Mojtaba bakhti 2
  • Mohhamad Javad bagiyan agiyankulemare 3

1 Assistant Professor inDepartment of Psychology, Payame Noor University

2 M.A. of General Psychology, Payame Noor University

3 Ph.D. studentin Psychology, Razi Kermanshah

چکیده [English]

Introduction: The main aim of the Present study was to assess the effectiveness of a cognitive processing -Based social skills training on social, emotional, psychological well-being and reduce the symptoms of children with conduct disorder. Method: This research was an experimental study including pre-tests and post-tests with control group. The statistical Universe of the study included elementary school boys in Delfan city in the academic year 1392-93 (A.H). The subjects of the study included 40 male students from among the male students in Delfan city identified by the scales of CSI-4 (parent & teacher form), psychological well–being Personal and Structured clinical interview and chosen through simple random sampling Then They were assigned to two groups of control and experimental (20 students in each group). Results: The results of multivariate analysis of covariance (MANCOVA) showed that cognitive processing -Based social skills training on social, emotional, psychological well-being male students was effective (P

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive Processing-Based Social Skills Training
  • Conduct Disorder
  • Well-being
  • children
ـ اختیاری، ح.؛ رضوان­فرد، م. و مکری، آ (1387).«تکانش­گری و ابزارهای گوناگون ارزیابی آن: بازبینی دیدگاه­ها و بررسی­های انجام شده». مجله روان‌پزشکی و روان­شناسی بالینی ایران.3(5)، 36 ـ 48.
ـ امیری، ع (1381). «بررسی مقایسه­ای ویژگی­های شناختی، اجتماعی و حرمت خود نوجوانان مبتلا به اختلال سلوک و عادی». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
ـ انجمن روان­پزشکی آمریکا (1384). متن تجدید نظر شده راهنمای تشخیصی و آماری اختلال­های روانی. ترجمه نیک­خو، آوادیس یانس،. تهران: انتشارات سخن.
ـ بلوم­کویست، ام.ال (1383). مهارت­های سازگاری با کودکان ناسازگار. ترجمه ج. علاقبندراد. تهران: انتشارات سنا (تاریخ انتشار اثر اصلی، 1996).
ـ بیرامی، م.؛ هاشمی نصرت­آباد، ت.؛ علیزاده گورادل، ج. و علیزاده، ح (1391). «پیش­بینی توان حل مسئله اجتماعی بر اساس سبک­های شناختی در جمعیت دانشجویی». شناخت اجتماعی، 1 (1)، 84 ـ 77.
ـ پیر­خائفی، ع. و معنوی­پور، د (1391). «بررسی و مقایسه هوش هیجانی دانشجویان دارا و فاقد توانایی حل مسئله/ انعطاف­پذیری». شناخت اجتماعی، 1 (1)، 10 ـ 5.
ـ تویسرکانی راوری، م.؛ یونسی، س.ج. و یوسفی­لویه، م (1378). «تأثیر آموزش مهارت­های اجتماعی مبتنی بر قصه در کاهش نشانه­های اختلال سلوک کودکان». فصلنامه خانواده پژوهی، 13، 76 ـ 63. ـ چهارمحالی، ف (1385). «بررسی اثربخشی قصه­گویی در کاهش اختلالات رفتاری آشکار کودکان پیش­دبستانی». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان­شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
ـ دلاور، ع (1390). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. تهران: انتشارات رشد.
ـ رضایی، م (1379). «بررسی کارکردهای شناختی لوب فرونتال در نوجوانان مبتلا به اختلال سلوک». رساله دکتری، تهران: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی انستیتو روان‌پزشکی تهران.
ـ ژیرارد، اس (1384). دعوا نکنیم، گفت­وگو کنیم. ترجمه ف. مهری. تهران: انتشارات با فرزندان (تاریخ انتشار اثر اصلی، 2000).
ـ شکری، ف.؛ علی پور، ا. و آگاه هریس، م. (1392). «اثربخشی مداخله شناختی ـ رفتاری مبتنی بر تعلل بر بهبود عملکرد تحصیلی و حرمت خود دانشجویان». شناخت اجتماعی، 1 (2)، 91 ـ 81.
ـ فروع­الدین عدل، ا (1372). «بررسی تأثیر به‌کارگیری بازی‌درمانی بی­رهنمود در کاهش اختلالات رفتاری و پرخاشگری کودکان ناسازگار و دارای عملکرد هوشی مرزی (مطالعه موردی)». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، انستیتو روان­پزشکی ایران، تهران.
ـ کازدین، آ.ای (1378). پرخاشگری و اختلال سلوک، در تی. آر. کراتوچویل و موریس، آر. جی. (ویراستاران). روان­شناسی بالینی کودک. ترجمه م.ر. نایینیان و همکاران. ص 350 ـ 273. تهران: انتشارات رشد (انتشار به زبان اصلی: 1998).
ـ لطیفی، ز.؛ امیری، ش.؛ ملک­پور، م. و مولوی، ح (1388). «اثربخشی آموزش حل مسئـله شناختی ـ اجتماعی بر بهبود روابط بین فردی تغییر رفتارهای اجتماعی و ادراک خودکارامدی دانش‌آموزان مبتلا به ناتوانی یادگیری». تازه­های علوم شناختی، 11(3)، 70 ـ 84.
ـ لطیفی، ف. و وزیری، ش (1380). روان­شناسی بالینی کودک. تهران: نشر ارسباران.
ـ موزس، ب (1381). احساس­های تو. ترجمه ق. کریمی. تهران: نشر قدیانی (تاریخ انتشار اثر اصلی، 1998).
ـ نامکا، ل (1388). آموزش هوش هیجانی به کودکان. ترجمه ن. یوسفی. تهران: انتشارات به تدبیر (تاریخ انتشار اثر اصلی، 2006).
- Abedi, A. (2009). “Survey the validity and reliability of Oppositional Defiant Disorder Rating Scale (ODDRS on Isfahan an primary school students”. Education Association of Isfahan.
- Alizadeh, H. )2004). Attention Defici t–Hyperactivity disorder. Tehran: Roshd publishing house.
- American Academy of Child & Adolescent Psychiatry. (2007). Behavior problems in children and adolescents. Center of knowledge on Healthy Child Development. Afford Center for Child Studies. http://www.aacap.org.
- Barkley, A. (1997). Defiant children: A clinician's manual for assessment and parent training. New York, Guilford Pub; PP: 257-259.
-Barratt, E.S. (1994). Impulsivity: integrating cognitive, behavioral. Biological and environmental data. IN W.B.Mccwn, J.L.John: Washington, D.C: American Psychological Association.
 - Barrera, M.; Biglan, A.; Taylor, T.K.; Gunn, B.K.; Smolkowski, K.; Black, C.; Ary, D.V. & Flower, R.C. (2002). “Agression and antisocial behavior in children”. Prevention Science, 3, 83-94.
 - Barrette. P. M. and Ollendick, T. H. (2008). Handbook of Interventions that Work with Children and Adolescents Prevention and Treatment. Wiley& Sons Ltd, the Atrium, Southern Gate, Chichester, West Sussex PO 198 SQ, England.
-Bender, W.N.; Rosen Krans, C. & Crane, M.K. (1999). “Stress, depression and Suicide among students with Learning disabilities: Assesing the resk”. Learning Disability Quarterly, 22: 143-156.
-Besharat, M.A. (2007). “Reliability and factorial validity of Farsi version of the Impulsiveness Scale with a sample of Iranian students”. Psychological Reports, 101, 209-222.
-Boberg, M.J. (2007). “The effects of a social skills training program on preadolescent prosocial Behavior and self-control”. Research in developmental disabilities; 28(40):109-11.
-Burt, S.A.; Krueger, R.F.; McGue, M. & Iacono, W.G. (2008). “Sourcec of conversation among attention-deficit/hyperactivity disorder, oppositional defiant disorder, and conduct disorder: The importance of shared environment”. Journal of Abnormal Psychology; 110: 516-525.
-Costin, J.; Lichte, C.; Hill-Smith, A.; Vance, A. & Luk, E. (2004). Parent group treatments for children with Oppositional Defiant Disorder. Australian Network for Promotion.
 - Davison,C.G. (2005). Abnormal psychology. New York.John Wiley press.
 -Dawe, S.; Gullo, M.J. & Loxton, N.J.  (2012). “Impulsivity and adolescent substance use: Rashly dismissed as ‘‘all-bad’’?”.Neuroscience and Biobehavioral Reviews; 32: 1507-1518.
 -Decety, J.; Michalaska, K.J.; Akitsuki, Y. & Lahey.  B.B. (2009). “Atypical empathic responses in adolescents with aggressive conduct disorder: A functional MRI investigation”. Bio Psych; (80): 203-211.
 -Doran, N.; McChargue, D. & Cohen, L.(2006). “Impulsivity and the reinforcing value of cigarette smoking”. Addictive Behaviors, 32(1):90-8.
-Fossati, A.; Barratt, E.S.; Borroni, S.; Villa, D.; Grazioli, F. & Maffei,C. (2007b). “Impulsivity, aggressiveness, and DSM-IV personality disorders”. Psychiatry Research, 15;149(1-3):157-67.
-Gilmour, J.; Hill, B.; Place. & Skuse, D.H. (2004). “Social communication deficits in conduct disorder: A clinical and community survey”. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 45, 967-978.
-Greene, R.W.; Ablon, J.S.; Mounteaux, M.C.; Goring, J.C.; Henin, A.; Raezer Blakely, L.; Edwards, G.; Markey, J. & Rabbitt, S. (2004). “Effectiveness of Collaborative Problem Solving in Affectively Dysregulated Children with Oppositional Defiant Disorder. Initial Findings”. Journal of Consulting and Clinical psychology, 72, 6, 1157-1164.
- Golestanibakht T. (2007) Model of subjective well and joy in the population of Tehran [dissertation]. Tehran: Alzahra University. [Persian]
-Harada, J.; Asherson, P.; Hay, D.; Levy, F.; Swanson, J.; Thapar, A. & et al. (2002). “Characterizing the ADHD phenotype for genetic studies”. Dev Sci; 8: 115-21.
 - Henggeler, S.W. & Sheidow, J. (2003). “Conduct disorder and delinquency”. J Marital Fam ther; (3): 45-56.
- Hides, L.; Carroll, S.; Catania, L.; Cotton, S.M.; Baker, A.; Scaffidi, A. & Lubman, D.I. (2010). “Outcomes of an integrated cognitive behaviour therapy (CBT) treatment program for co-occurring depression and substance misuse in young people”, Journal of Affective Disorders. V121; PP 169-174.
- Hommersen, P.; Murray, C.; Ohan, J.; &  Johnston, C. (2006). “Oppositional Defiant Disorder Rating scale: preliminary Evidence of Reliability and validity”. Journal of Emotional and Behavioral Disorder; 14(2): 118-125.
- Kaplan, H. & Sadock, B. (2004). “Synopsis of Psychiatry. Translated to Persian by Nosratolla Poorafkari”. Tehran, Sharashoob Pub; PP: 12-15.
 - Kazdin, A.E. & Whitley, M.K. (2009). “Treatment of parental stress to enhance therapeutic change among children referred for aggressive and antisocial behavior”. 504-15.
- Keyes, C.L.M. (2004). “The nexus of cordioascular disease and depression revisited: The ncomplete mental health perspective and the moderating role of age and gender”. Aging and mental ltealth, 8-266-274.
 - Keyes, C.L.M. (2005). “Mental illness and or mental health? Investigating axioms of the completeKuhne, J.; Scheres, A.; Sergeant, J.A. Which executive functioning deficits are associated with AD/HD, ODD/CD and comorbid ADHD+ODD/CD?”J Abnorm Child Psychol; 1997; 33: 69-85.
- Lengua, L.J.; Honorado, E. & Bush, N.R. (2007). “Contextual risk and parenting as predictors of effortful control and socialcompetence in preschool children”. Elsevier; p: 40-55.
 - Loeber, R.; Burke, J.D.; Lahey, B.B.;Winters, A. & Zera, M. (2000). “Oppositional defiant and conduct disorder: a review of the past 10 years, part I”.J Am Acad Child Adolesc Psychiatry; 39: 1468-84.
 - Nock, M.K.; Kazdin, A.E.; Hiripi, E. & Kessler, R.C. (2009). “Lifetime prevalence, correlates, and persistence of oppositional defiant disorder: Results from the National co morbidity Survey replication”. Journal of Child Psychology and Psychiatry; 48: 703-713.
- O’ragan, F.J. (2005). “ADHD”. Continuum international publishing group, 35-37.
- Posavac, H.D.; Sheridan, M. & Posavac, S. (1999). “A cueing procedure to control impulsivity in children with attention deficit hyperactivity disorder”. Journal Behavior Modification, 23: 234-253.
- Presto, A.S.; Heaton, S.H.C.; McCann, S.J.; Watson, W.D. & Selke, G. (2011). “The Rol of multidimensional attentional abilities in academic skills of children with ADHD”. Journal of Learning Disabilities, 42(3): 240-249.
- Ray, Li.C.S.; Chen, S.H.; Lin, W.H. & Yang, Y.Y.(2009).“Attentional blink in adolescents with varying levels of impulsivity”. Journal of Psychiatric Research, 39(2):197-205.
- Ronen, T. (2004). “Imparting self- control skills to Decrease Aggressive behavior in a 12 year old boy”. Journal of Ssocial Work, 4, 269-288.
- Ryff, C.D. (1989). “Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological wellbeing”. J Personality and Social psychol; 57(6): 1069.
 - Spencer, T.J.; Abikoff,H.B.; Connor, D.F.; Biederman, J.; Pliszka, S.R.; Boellner, S.; Read, S.C.& Pratt, R. (2010). “Efficacy and safety of mixed amphetamine salts extended release (adderall XR) in the management of Oppositional Defiant Disorder with or without comorbid attention- deficit / hyperactivity disorder in school aged childrenand adolescents.”Clinical Therapeutics, 28,3, 402-418.
- Steiner, H. & Remsing, L. (2010). “Practice parameter for the assessment and treatment of children and adolescents with oppositional defiant disorder”. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry;46(1):126-41.
- Stone, W.L. & Lagreca, A.M. (1990). “The social status of children with learning disabilies: A reexamination”. Jurnal of leaming Disabilities, 23: 32-37.
- Tynan, W. (2008).  Conduct Disorder. Updated May24; Available from: http://www.emedicine.com.
- Waxman,S.E.(2011). “A Systematic Review of Impulsivity in Eating Disorders”. Impulsivity in Eating Disorders, Rev. 17pp408-425.
- Webster-Stratton C. (2005). “Aggression in young children: Services proven to be effective in reducing aggression. Rev ed. Tremblay RE, Barr RG, Peters RDeV, eds Encyclopedia on Early Childhood Development”. Economic Surveys; 19  (1): 43-63.
- Wender T.J. (2005). ADHD and comorbidity in childhood. J Clin Psychiatry; 67(8):27-31.
- Wolf, L.H.; Horon, E.T. & Goddard, Y.L. (2010). “Effect of self-monitoring on students with learning disabilities”. Human Sciences. 8(2): 263- 279.
 - Yeo, S.L.; Wong, M.; Gerken, K. & Ansley, T.(2005). “Children with severe emotional and / or behavior disorders”. Child Care in Practice, 11, 7-22.