با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور

2 استاد گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور

3 استادیار گروه روانشناسی دانشگاه تبریز

4 فوق تخصص غدد و دانشیار بخش داخلی مرکز تحقیقاتی درمانی دیابت یزد

5 کارشناس ارشد رشته روانشناسی دانشگاه پیام نور

چکیده

زمینه و هدف: با توجه به شیوع بالای استرس و ناراحتی­های هیجانی ناشی از بیماری دیابت و همچنین تأثیر منفی آن بر روی کنترل قند خون در این بیماران؛ تاکنون شیوه­های مختلفی از مداخله­های روان­شناختی مورد بررسی قرار گرفته­اند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر مداخله گروهی روانی اجتماعی بر شاخص­های بهزیستی جسمی و روانی بیماران دیابتی انجام گردید. روش: کلیه زنان مبتلا به دیابت نوع دو در مرکز تحقیقات دیابت شهر یزد جامعه آماری پژوهش حاضر بودند که از این تعداد 80  نفر به روش   نمونه­گیری تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه­های بهزیستی روانی WBQ-12، پرسشنامه کیفیت زندگی وابسته به دیابت (ADDQOL19)راتکمیل کرده و سپس برای گرفتن آزمایش خون به آزمایشگاه معرفی شدند.  داده­ها با استفاده از نرم­افزار spss و روش MANOVA تجزیه و تحلیل شد. نتایج: تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که تأثیر مداخله گروهی روانی اجتماعی در بهبود شاخص­های بهزیستی روانی و کیفیت زندگی در مرحله دوم (تفاضل سنجش اول و سوم) بیشتر و معنادارتر از مرحله اول (تفاضل سنجش اول و دوم) بوده است. همچنین میزان HbA1c در پس آزمون گروه آزمایش کاهش نشان داده بود اما این تفاوت از نظر آماری معنادار نبود. نتیجه­گیری: نتایج نشان داد که مداخله گروهی روانی اجتماعی بر بهبود متغیرهای سلامت روانی در بیماران دیابتی تأثیر مثبت دارد و سبب افزایش بهزیستی و کیقیت بهتر زندگی در این بیماران می­شود. اما تأثیر این مداخله با گذشت زمان مشهودتر می­باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Impact of Group Psychosocial Intervention on Indicators of Mental and Physical Well-being in Patients with

نویسندگان [English]

  • Hossein Zare 1
  • Ahmad Alipour 2
  • Hamid Poursharifi 3
  • Mohammad Afkhami Ardakani 4
  • Khadijeh Aarab Sheybani 5

1 Associate Professor of Psychology, Payame Noor University

2 Professor of Psychology, Payame Noor University

3 Assistant Professor of Psychology, Tabriz University

4 Endocrinologist and Associate Professor, Department of Internal Medicine, Yazd Diabetes Therapy Research Center

5 Master of Psychology, Payame Noor University

چکیده [English]

Background: Given the high prevalence of stress and emotional distress caused by diabetes and also its negative effects on glycemic control in these patients, various methods of psychological intervention have been investigated. The present study aims to investigate the impact of group psychosocial intervention on indices of mental and physical well-being in diabetic patients.
 Methods: All women with type2 diabetes in Yazd Diabetes Research Centre were considered as statistical community from which 80 women were selected by random sampling. They completed WBQ-12 questionnaire and diabetes-dependent quality of life questionnaire (ADDQOL) and then were introduced to lab for blood test. Data was analyzed by SPSS software and MANOVA.
 Findings: Statistical analysis showed that the scores of experimental group on quality of life and psychosocial well-being were significantly higher in second stage than first stage. So HbA1c was decreased in experimental group but this difference was not significant.
Conclusion: The results showed that group psychosocial intervention has positive effects on glycaemic control in diabetic patients and leads to well-being and better quality of life in these patients. But these effects were increased the more time passes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Diabetes
  • Psychosocial
  • Wellbeing
  • Quality of Life
- پورشریفی، حمید؛ پورنقاش تهرانی، سعید؛ عابدین، علیرضا؛ شهیدی، شهریار؛ باباپور، جلیل و گروسی فرشی، میرتقی (1386). بررسی روایی زبان­شناختی و دیگر ویژگی­ های روان­سنجی پرسشنامه­های کیفیت زندگی، الگوهای شخصی، مراقبت از خود و بهزیستی بیماران دیابتی. پیش­نویس گزارش پژوهش مصوب دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه تبریز.
- Aalto A.M. & Uutela A. (1997). Glycemic control, self-care behaviors,and Psychosocial factors among insulin treated diabetics : a test of an extended health belief model .Int J behav Med;4:191-214.
- American Diabetes Association (ADA). National standards for diabetes self-management education.Diabetes Care. 2005; 28(l1):72-79.
- Albright, T.L.; Parchman, M. & Burge, S.K. (2001). Predictors of self-care behavior in adults with type2diabetes: an RRNEST study. Fam Med; 33:354-360.
- Alloway, S.C.; Toth, E.L. & McCargar, L.J. (2001). Effectiveness of a group psychoeducation program for the treatment of subclinical disordered eating in women with type 1 diabetes. Can J Diet Pract Res 62:188–192,
- Barth, J.; Schumacher, M. & Herrmann-Lingen, C. (2004). Depression as a risk factor for mortality in patients with coronary heart disease: a meta-analysis.Psychosom Med;66:802–13.
- Bandra, A. (1994). Self efficacy. In V.S.Ramachaudran, encyclopedia of human Behavior.; 4: 71-8.
- Bradley, C. (1994). The Well-being Questionnaire. In: Bradley C., (Ed.) handbook of psychology and diabetes, A guide to psychological measurement in diabetes research and practice. UK: Harwood, 89-109.
- Bradley, C.; Todd, C.; Gorton, T.; Symonds, E.; Martin, A. & Plowright, R. (1999). The development of an individualized questionnaire measure of perceived impact of diabetes on quality of life: the ADDQOL. Quality of Life Research, 8, 79-91.
- Cohen, S. & Wills, T.A. (1985). Stress,Social support and buffering hypothesis.Psychosocial Bulletin, 98,310-357.
- Denollet, J. (2005). DS14: standard assessment of negative affectivity, social inhibition, and Type D personality. Psychosom Med;67:89 –97.
- Douketis, J.D.; Macie, C.; Thabane, L. & Williamson, D.F. (2005). Systematic review of long-term weight loss studies in obese adults:Clinical significance and applicability to clinical practice. International Journal of Obesity, 29, 1153-1167.
- Gillibrand, R. & Stevenson, J. (2006). The extended health belief model applied to the experience of diabetes in young people. Br J Health Psychol; 11:155-69.
- Gray-sevilla M.E.; Nava, L.E. & Malacara, J.M. et al. (1995). Adherence to treatment and social support in Patients with non-insulin dependent diabetes mellitus.J Diabetes Complications; 9:81-86.
- Lett, H.S.; Blumenthal, J.A.; Babyak, M.A.; Strauman, T.; Robins, C. & Sherwood, A. (2005). Social support and coronary heart disease: epidemiologic evidence and implications for treatment. Psychosom Med;67:869 –78.
- Lorenz, R.A.; Bubb, J.; Davis, D.; Jacobson, A.; Jannasch, K.;  Kramer, J. & Lipps, J. (1996). Schlundt :Changing behaviour: practical lessons from the Diabetes Control and Complications Trial.Diabetes Care 19:648–652,
- Pham, D.T.; Fortin, F. & Thibaudeau, M.F. (1996). The role of the Health Belief Model in amputees' selfevaluation of adherence to diabetes self-care behaviors. Diabetes Educ; 22:126-132.
- Powell, L.­H.; Calvin, J.­E. & Calvin, J.­E. (2007). Effective obesity treatments. American Psychologist, 62, 234-246.
- Sabourin B.C.; Vallis, T.M. & Currie, S. (2011). Development and Pilot-Testing of a Brief  Psychosocial Group Intervention Protocol for Diabetes Self-Management. Canadian journal of diabates. 35(3):287-294.
- Snoek, F.J. (2002). Management of diabetes: Psychological aspects of diabetes management. The Medicine Publishing Company, Ltd.
- Spiess, K.; Sachs, G.; Pietschmann, P. & Prager, R. (1995). A program to reduce onset distress in unselected type I diabetic patients: effects on psychological variables and metabolic control. Eur J Endocrinol 132:580–586.
- Toljamo, M. & Hentinen,  M. (2001). Adherence to self-care and social support. Journal of Clinical Nursing; 10:618-627.
- Wen, L.K.; Shepherd, M.D. & Parchman, M.L. (2004). Family support, diet, and exercise among older Mexican Americans with type 2 diabetes. Diabetes Educ; 30:980-993.