با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور

2 دانشجوی دکترای روان شناسی، دانشگاه پیام نور

3 استاد گروه روان شناسی، دانشگاه پیام

چکیده

مقدمه: پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی آموزش حافظه‌ کاری بر عملکردهای توجه دانش‌آموزان دارای اختلالات یادگیری نارساخوانی است. روش: طرح پژوهشی حاضر آزمایشی از نوع پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعه‌ آماری پژوهش، دانش‌آموزان دختر و پسر دچار اختلال یادگیری نارساخوانی کلاس‌های دوم تاپنجم ابتدایی که در سال 93-92 در مدارس اختلال یادگیری استان مرکزی مشغول به تحصیل بودند، با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای 32 دانش‌آموز انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل به روش تصادفی جایگزین شدند. ابزارهای این پژوهش شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، نرم‌افزار آموزش حافظه‌ کاری، نرم‌افزار آزمون استروپ، مقیاس هوشی وکسلر کودکان چهار، آزمون خواندن و نارساخوانی بود. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده شد. یافته ­ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد، بین گروه آزمایش و کنترل، پس از اجرای نرم‌افزار آموزش حافظه‌ی کاری در گروه آزمایش، زیر‌مقیاس‌های کارکردهای توجه در آزمون استروپ، به‌طور معنی‌داری بهبود یافت. نتیجه­ گیری: نتایج نشان داد که مداخله‌ آموزش حافظه‌ کاری، سبب بهبود کارکردهای توجه در دانش‌آموزان اختلال یادگیری نارساخوانی می‌شود و می‌توان از آن به‌عنوان یک روش مداخله‌ای مؤثر سود جست.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness Of Working Memory Training On Attention Functions Of Students With Dyslexia Learning Disabilities

نویسندگان [English]

  • Aliasghar Kakojoibari 1
  • Fahimeh Amini 2
  • Mahnaz Aliakbari Dehkordi 3

2 PhD. Student of Psychology in Payam Noor University

3 Professor of Psychology Group in Payam Noor University

چکیده [English]

Introduction: The purpose of present research is the investigation the effectiveness of Working memory training on attention functions of students with dyslexia learning disabilities. Method: The methodology is experimental, with pre-test and post-test with control group and the statistical community involves, male and female students with learning disabilities in second to fifth elementary grade with dyslexia learning disability at schools in the Central Province between 92 to 93 were enrolled,with 32 students were selected by cluster random sampling.and randomly assigned to experimental and control groups, tools used in this research were Demographic questionnair, working memory training software, software Stroop Test, the Wechsler Intelligence Scale for children four, Reading and Dyslexia Testthe research data were analyzed with, multivariate analysis of covariance (MANCOVA). Results: The results showed, after performing working memory training software in the test group,between experimental and control groups, given the scale of function in the Stroop test, improved significantly.  Conclusion: The results showed that working memory training, is used to improve attentional functions of students dyslexia learning disabilities and it can be used as an effective method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • functions of attention
  • Working memory
  • Reading and Dyslexia Test
  • Stroop Test
-       شکوهی یکتا، محسن؛ لطفی، صلاح‌الدین؛ رستمی، رضا، ارجمندنیا، معتمد یگانه، نگین؛ شریفی، علی.(1393). اثربخشی تمرین رایانه‌ای شناختی بر عملکرد حافظه فعال کودکان نارساخوان. 23(3)، 46-56.
-       حمزه لو، محمد؛ مشهدی، علی و صالحی فدردی، جواد. (1393). اثربخشی آموزش رایانه‌ای بازداری و حافظه کاری بر نشانه‌ها و اختلال‌های همبود زندانیان مبتلابه اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی در بزرگ‌سالان. مجله روانشناسی بالینی، 6(1)، 1-14.
-       راقبیان، رؤیا؛ اخوان تفتی، مهناز و حجازی، الهه.(1391). بررسی اثربخشی برنامه‌ی طراحی‌شده بر اساس رویکردهای پرسش از نویسنده و درک خواندن سه وجهی برافزایش درک خواندن دانش‌آموزان. مجله روانشناسی مدرسه،1(2)،39-58.
-       انجمن روان‌پزشکی آمریکا.(1393). راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی 5-DSM، یحیی سیدمحمدی، تهران: انتشارات آگاه.
-       زارع، حسین و عبدالله زاده، حسن (1393). کاربرد آزمون‌ها درروان شناسی شناختی. تهران: دانشگاه پیام نور.
-       زلفی، وحیده؛ رضایی، اکبر.(1394). اثربخشی مداخله رایانه یار حافظه‌ کاری بر اضطراب ریاضی، حافظه کاری و عملکرد ریاضی دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری ریاضی. 8(30)، 86-75.
-       عبدی، رضا و محمدی، شهرزاد.(1392). تأثیر وجود شاخص‌های فرا گفتمانی بر درک مطلب خواندن انگلیسی دانش‌آموزان دبیرستانی. مجله روانشناسی مدرسه 2(2)،106-93.
-       عرفانی، نصرالله.(1376). بررسی تنوع اختلالات یادگیری در بین دانش‌آموزان دوره ابتدایی استان کردستان. فصلنامه تعلیم و تربیت 2(5)، 86-59.
-       قائدی، الهام؛ همتی علمدارلو، قربان.(1394). اثربخشی آموزش حافظه‌ کاری رایانه یار بر عملکرد ریاضی دانش‌آموزان با ناتوانی ریاضی. مطالعات روان‌شناختی. 11(4)، 136-119.
-       کولب، برایان و ویشاو، یان. ک.(1394). مبانی نوروسایکولوژی انسان.(ترجمه‌ی احمد علی پور، مژگان آگاه هریس، عبدالرضا منصوری راد و عطاءالله اله محمدی). تهران: ارجمند (تاریخ انتشار به زبان‌اصلی 2009).
-       گنجی، حمزه.(1393). راهنمای کامل تغییرات و نکات ضروری 5DSM_ چاپ اول، تهران: نشر ساوالان.
-       نریمانی، محمد؛ پور اسمعلی، اصغر؛ عندلیب کواریم، مرتضی و آقاجانی، سیف اله.(1391). مقایسه عملکرد استروپ در دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری با دانش‌آموزان عادی. مجله ناتوانی‌های یادگیری 2(1)،158-138.
-       نوید، بهناز.(1393). بررسی اثربخشی پرورش شناختی رایانه‌ای بر عملکرد خواندن کودکان نارساخوان. پایان‌نامه چاپ‌نشده کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی، دانشگاه تهران.
 
-   Avtzon S, A.(2012). Effect of neuroscience based cognitive skill training on growth of cognitive deficits associated with learning disabilities in children grades. 2-4. [PhD thesis]. Minneapolis: College of Education, Walden University.
-  Baddeley, A. (2003). Working memory and language: an overview. Journal of Communication Disorders, 36(2): 189-208.
-   Dahlin, K. I. E.(2011). Effects of working memory training on reading in children with special needs. Read Writ.24(4):479-91.
-  Facoettia,b; Lorussoa, L;Paganonic, P; Cattaneoa, C; Galli, R; Umilta, C; Gastone Mascetti, G.(2003). An uditory and visual automatic attention deficits in developmental Dyslexi. Unitadi Psicologia e Neuropsicologia Cognitiva.www. elsevier. com/ locate/ cogbrainres. 16,185-191.
- Jenks, K. & Lieshout, E. (2009). Arithmetic Difficulties in children with Cerebral Palsy are Related to Executive Function and Working memoty. Journal of Child Psychology & Psychiatry.5(7).824-833.
-  Gregor, P. Dickinson, A. Macaffer, A. Andresen, M. (2003). See word a personal word processing environment for dyslexia computer users Educational technology, 34, 341-355.
-   Kapoula, Z. Le, T.T. Bonnet, A. Bourtoire, P. Demule, E. Fauvel, C. Quilicci, C. & Yang, Q.(2010). Poor Stroop performances in 15-year-old dyslexic teenagers. Experimental Brain Research.203:419–425.
-    Keith, T. Z. Fine, J. G. Taub, G. E. Reynolds, M. R. & Krauzler, J. H.(2006). Higher order, multisample, confirmatory factor analysis of the Wechsler intelligence scale for children (4th ed.): What does it measure? SPR.35(1):108-27-
 Klinberg, T.Fernell, E. Olesen P. J. & Johnson, M.(2005). Computerized training of working memory in children with ADHD-A randomized controlled trial. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 44,177-186.
-     Loosli, S. V. Buschkuehl, M. Perrig, W. J. Jaeggi, SM. Working memory training improves reading processes in typically developing children. Child Neuropsychol. 2012;18(1):62-78.
-   Kelsay, L. C.& Noudoost, B.(2014).The role of prefrontal catecholamines in attention and working memory.Frontiers in neural circuits,8;33.www.frontiersin.org. 
-  Lyon, G. R. Shaywitz, S. E. & Shaywitz, B. A. (2003). Defining dyslexia, comorbidity, teachers knowledge of language and reading. Annals of Dyslexia. 53, 1-14.
-   Meyer, M. L. Salimpoor, V. N. Wu, S. S. Geary, D. C.& Menon, V. (2010).Differential contribution of specific working memory component to mathematics achievement in 2nd and 3rd grader. Journal of individual differences. 20, 101-109.
-   Michael, J. K.& Randall, W. E.(2003). Working-Memory Capacity and the Control of Attention:The Contributions of Goal Neglect, Response Competition,and Task Set to Stroop Interference. Journal of experimental psychology: General,132(1),47-70.
-    Murray, B. (2010). The combined and differential rols of working memory in academic achievement. a dissertation submitted to school of graduate studies: indinian university of Pennsylvania, Department of Psychology.
-   Nicolson, R. I. & Fawcett, A. J. (2007). Behavioral and neurophysiologicalcorrelates of dyslexia in th e continuous performance task. Clinical Neurophysiology,118(4), 845-855.
-    Pennington, B. F.(2009). Diagnosing learning disorders: a neuropsychological framework2nd ed. New York: The Guilford Press.
- Perfetti, B. Saggino, A. Ferretti, A. Caulo, M. Romani, G. L. Onofrj, M. (2009).Differential patterns of cortical activation as a function of fluid reasoning complexity. Hum Brain Mapp,30(2):497-510.
-  Protopapas, A. Archonti, A. Skaloumbakas, C. (2006). Reading ability is negatively related to Stroop interference. Cognitive Psychology, 54, 251–282.
-   Reiter, A. Tucha, O. & Lange, K. W. (2005). Executive functions in children with dyslexia. Dyslexia (Chichester, England), 11(2), 116-131.
- RÖnnberg, J.(2003). Cognition in the hearing impaired and deaf as a bridge between signal and dialogue: A framework anda model. International Journal of Audiology,42, 68-76.
-   RÖnnberg, J. Rudner, M. Foo, C.& Lunner, T.(2008).Cognition counts; A working memory system for ease of language understanding(ELU). International Journal of Audiology,47, 171-177.
-   Seidman, L. J. (2006). Neuropsychological functioning in people with ADHD across the lifespan. Clinical Psychology Review, 26 (20) 466–485.
- Sen, H. S. (2009). The relationsip between the use of metacognitive strategies and reading comprehension. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 2301–2305.
-  Shiran, A. & Breznitz, Z. (2011). Cognitive training on recall range and speed of information processing in the working memory of dyslexic and skilled readers. Journal of Neurolinguistics, 24, 524–537.
-  Stein, J. F.(2001). A visual defect in Dyslexia? In R. I. Nicolson and AJ Fawcett (eds.) Dyslexia in children – multidisciplinary perspectives, Harvester wheat sheaf.
-   Swanson, H. L.(1994). Short-term memory and working memory: do both contribute to our understanding of academic achievement in children and adults with learning disabilities? J Learn Disabil. 27(1):34-50.
-  Viana, A. R. Razuk, M. Freitas Jr. P. B. & Barela, J. A. (2013). Sensorimotor integration in dyslexic children under different sensory stimulations. Journal of PLoS One. 8(8),22-30.
- Weaver, B. Bédard, M. McAuliffe, J.& Parkkaria, M. (2009). Using the Attention Network Test to predict driving test scores. Accident Analysis and Prevention,41, 76–83.
-