با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری روان شناسی، دانشگاه ارومیه

چکیده

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی سودگرایی در قضاوت­های اخلاقی شخصی و غیرشخصی بر اساس ابعاد هویت اخلاقی و شناخت اخلاقی و نیز تفاوت­های جنسیتی بود. روش: به همین منظور، 303 دانش­آموز نوجوان بر اساس نمونه­ گیری خوشه ­ای چندمرحله­ ای انتخاب شدند. سپس به منظور بررسی اهداف و فرضیه ­های پژوهش مقیاس­های هویت اخلاقی، شناخت اخلاقی و در نهایت داستان­های اخلاقی شخصیتی و غیرشخصی در قالب گروه­های کوچک بین شرکت­کنندگان پژوهش توزیع شد تا پاسخ دهند. داده­ های گرد­آوری شده به منظور بررسی اهداف پژوهش، با استفاده از شاخص ­های توصیفی، همبستگی، تحلیل رگرسیون چندگانه هم‌زمان و آزمون تی مستقل مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ­ها: نتایج بیانگر این بود که نمرات بالاتر در هویت اخلاقی با سودگرایی پایین­تر در قضاوت اخلاقی شخصی  مرتبط است؛ اما رابطه هویت اخلاقی با قضاوت اخلاقی غیرشخصی معنادار نبود. شناخت اخلاقی بالا منجر به سودگرایی پایین­تر در قضاوت­های اخلاقی شخصی و غیرشخصی می­ شود. همچنین بین هویت اخلاقی و شناخت اخلاقی همبستگی مثبت معناداری یافت شد. نتیجه­ گیری: به نظر می ­رسد درگیری فرایندهای شناختی در قضاوت­ های اخلاقی شخصی منجر به قضاوت ­های سودگرایانه می­ شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role of Moral Identity and Moral Recognition in Adolescent's Utilitarian on Personal and Impersonal Moral Judgments with Emphasis on Gender

نویسنده [English]

  • Sohrab Amiri

PhD of psychology, Urmia University

چکیده [English]

Introduction:This study examined the utilitarianism in personal and impersonal moral judgments based on moral cognition and moral identity according to gender differences. Method: For this purpose, 303 adolescents were selected by multistage cluster sampling. Then, to evaluate the objectives and hypotheses, the moral identity, moral cognition scale and personality and impersonal moral stories were distributed in small groups among the participants to respond. Collected data to evaluate the purpose of the study were analyzed using the descriptive, correlational, multiple regression analysis, and independent t-test. Results: Results showed that high scores on moral identity was associated with lower utilitarianism on personal moral judgment; however, the relationship between moral identity and impersonal moral judgment was not significant. High moral cognition led to lower utilitarianism in personal and impersonal moral judgments. In addition, a significant positive correlation was found between moral identity and moral cognition. Conclusion: It seems cognitive processes involved in personal and impersonal moral judgments might lead to the utilitarian judgments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Moral identity
  • moral cognition
  • moral judgment
  • Utilitarianism
- امیری، س.؛ حسنی، ج. و عبداللهی، م. ح (1392). «تأثیر القای تجارب هیجانی در قضاوت اخلاقی شخصی و غیرشخصی با توجه به سیستم فعال­ساز رفتاری (BAS) و سیستم بازداری رفتاری (BIS)». فصلنامه پژوهش در سلامت روان‌شناختی، 7(4): 46-36.
- امیری، س.؛ حسنی، ج. و عبداللهی، م. ح (1394). «قضاوت اخلاقی شخصی و غیرشخصی بر اساس نظام فعال­ساز رفتاری و بازداری رفتاری». مجله روانشناسی، 11(1): 36-22.
- Black, J. E. & Reynolds, W. M. (2016). "Development, reliability, and validity of the Moral Identity Questionnaire". Personality and Individual Differences. 97 (2016) 120–129.
- Clore, G. L. & Huntsinger, J. R. (2007). "How emotions inform judgment and regulate thought". Trends in Cognitive Sciences, 11(9), 393-399.
- Conway, P. & Gawronski, B. (2013). "Deontological and utilitarian inclinations in moral decision-making: A process dissociation approach". Journal of Personality and Social Psychology, 104, 216–235. - Fumagalli, M.;  Ferrucci, R.;  Mameli, F.; Marceglia, S.; Mrakic-Sposta, S.;  Zago, S.;  Lucchiari, C.;  Consonni,  D.; Nordio, F.;  Pravettoni, G.;  Cappa, S. & Priori, A. (2010). "Gender-related differences in moral judgments". Cognitive Processing, 11(3), 219-226.
- Glenn, A. L.; Koleva, S.; Iyer, R.; Graham, J. & Ditto, P. H. (2010). "Moral identity in psychopathy". Judgment and Decision Making, 5, 497–505.
- Greene, J. D.; Nystrom, L. E.; Engell, A. D.; Darley, J. M. & Cohen, J. D. (2004). "The neural bases of cognitive conflict and control in moral judgment". Neuron, 44(2), 389-400.
- Greene, J. & Haidt, J. (2002). "How (and where) does moral judgment work?" Trends in Cognitive Sciences, 6(12), 517-523.
- Koenigs, M.; Young, L.; Adolphs, R.; Tranel, D.; Cushman, F. & Hauser, M. (2007). "Damage to the prefrontal cortex increases utilitarian moral judgements". Nature, 446(7138), 908-911.
- Lane, J. D.; Wellman, H. M.; Olson, S. L.; LaBounty, J. & Kerr, D. C. (2010). "Theory of mind and emotion understanding predict moral development in early childhood". British Journal of Developmental Psychology, 28(Pt 4), 871–889.
- Mendez, M. F.; Anderson, E. & Shapira, J. S. (2005). "An investigation of moral judgement in frontotemporal dementia". Cognitive and Behavioral Neurology, 18(4), 193-197.
- Moore, A. B.; Clark, B. A. & Kane, M. J. (2008). "Who shalt not kill? Individual differences in working memory capacity, executive control, and moral judgment". Psychological Science, 19(6), 549-557.
- Moore, A. B.; Stevens, J. & Conway, A. R. A. (2011). "Individual differences in sensitivity to reward and punishment predict". Personality and Individual Differences 50(5), 621-625.
- Piazza, J. & Landy, J. F. (2013). "“Lean not on your own understanding”: Belief that morality is founded on divine authority and non-utilitarian moral judgments". Judgment and Decision Making, Vol. 8, No. 6, November 2013, pp. 639–661.
- Starcke, K.; Polzer, C.; Wolf, O. T. & Brand, M. (2010). "Does stress alter everyday moral decision-making?". Psychoneuroendocrinology, 36(2), 210-219.
- Valdesolo, P. & DeSteno, D. (2006). "Manipulations of emotional context shape moral judgment". Psychological Science, 17(6), 476-477.
- Wheatley, T. & Haidt, J. (2005). "Hypnotic disgust makes moral judgments more severe". Psychological Science, 16(10), 780-784.
- Yi, J. S. & Park, S. (2003). "Cross-cultural diferences in decision- making styles: A study of college students in ive countries". Social Behavior and Personality: An international journal, 31(1), 35-47.
- Youssef, F. F.; Dookeeram, K.; Basdeo, V.; Francis, E.; Doman, M.; Mamed, D.; Maloo, S.; Degannes, J.; Dobo, L.; Ditshotlo, P. & Legall, G. (2012). "Stress alters personal moral decision making". Psychoneuroendocrinology, 37(4), 491-498.