با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه روان شناسی دانشگاه پیام نور

چکیده

مقدمه: این پژوهش ‌با هدف بررسی اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر رویکرد امید درمانی بر افسردگی مادران کودکان دارای معلولیت جسمی حرکتی صورت گرفت. روش: پژوهش حاضر آزمایشی از نوع پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون، با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش شامل مادران کودکان دارای معلولیت جسمی حرکتی بود. با روش نمونه­ گیری در دسترس 30 نفر از بین این افراد انتخاب و در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) گمارش شدند و گروه آزمایش امید درمانی قرار گرفت. مقیاس افسردگی بک به صورت پیش‌آزمون و پس‌آزمون در هر دو گروه اجرا شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که نمرات شرکت‌کنندگان گروه آزمایش، در نمره افسردگی به طور معناداری کمتر از گروه گواه بود. نتیجه­ گیری: بر این اساس، امید درمانی می‌تواند باعث کاهش علائم افسردگی مادران کودکان معلول شود و گام مؤثری در بهبود وضعیت روانی آن­ها و روابط والد فرزندی باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Hope Therapy on the Depression of Mothers of Children with Physical Disabilities

نویسنده [English]

  • Amin Rafiepoor

Payame Noor University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Introduction: The aim of this study was to investigate the effectiveness of group therapy based on the hope therapy approach on depression of mothers of children with physical disabilities. Method: The present study is an experimental research with pre-test, post-test, control group. The statistical population of this study was mothers of children with physical disabilities. A sample of 30 people was selected through  available sampling method and assigned to experimental (n =15) and control (n =15) groups and the hope therapy was conducted to the experimental group. The Beck Depression Scale was used in both groups in the form of pre-test and post-test. Results: The results of covariance analysis showed that the depression scores of the participants in the experimental group were significantly lower than the control group. Conclusion: It was shown that hope therapy can reduce the depression symptoms in mothers of disabled children and can be an effective step in improving their mental status and parent-child relationship.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hope therapy
  • Depression
  • Disability
- رسولی، م.؛ بهرامیان، ج. و زهراکار، ک (1392). «تأثیر امید درمانی گروهی بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکروزیس». روان پرستاری، 4، 66-54.
- ستوده، ن.؛ نشاط دوست، ح. ط.؛ کلانتری، م.؛ طالبی، ه.؛ خسروی، ع (1389). «مقایسه دو روش دارو درمانی و امید درمانی بر ابعاد کیفیت زندگی بیماران مبتلا به فشارخون اساسی». روان­شناسی بالینی، 2، 48-32.
- شیخ الاسلامی، ع.؛ قهری، ح.؛ رمضانی، ش (1395). «اثربخشی امید درمانی بر شادکامی مردان ناتوان جسمی ـ حرکتی». پژوهش­های مشاوره، 15، 101-89.
ـ فرنیا، ف.؛ باغشاهی، ف.؛ زارعی، ح (1395). «بررسی اثربخشی امید درمانی گروهی بر شادکامی بیماران همودیالیزی». مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، 6، 555-543.
- کجباف ، م. ب.؛ مولوی، ح (1387). «بررسی اثر­بخشی امید درمانی گروخی بر میزان امید و سلامت روانی». فصلنامه پژوهش در سلامت روان­شناختی،1(4)، 41-30.
- گراث ـ مارنات، گ (1384). راهنمـای سنجش روانی. ترجمه پاشا شریفی ح. و نیکخو، م. ر. جلد دوم، تهران: انتشارات سخن.
- منوچهری، م.؛ گلزاری، م. و کردمیرزا نیکوزاده، ع. ا (1394). «اثربخشی آموزش امید درمانی بر به‌ کارگیری روش‌های مقابله مثبت با استرس در زنان دارای همسر معتاد». مطالعات روان­شناسی بالینی، 6، 90-78.
- یعقوبی، ا. ق.؛ فروتن بقا، پ.؛ محققی، ح (1393). «بررسی اثر­بخشی آموزش امید بر سبک‌‎های اسنادی دانشجویان». مطالعات روان­شناسی بالینی، 5، 33-19.
- Anaby, D., Hand, C., Bradley, L., DiRezze, B., Forhan, M., DiGiacomo, A., & Law, M. (2013). "The effect of the environment on participation of children and youth with disabilities: a scoping review". Disability and rehabilitation35(19), 1589-1598.
- Bell, M., Biesecker, B. B., Bodurtha, J., & Peay, H. L. (2019). "Uncertainty, Hope, and Coping Efficacy Among Mothers of Children with Duchenne/Becker Muscular Dystrophy". Clinical genetics.
- Dougherty, L. R., Klein, D. N., Rose, S., & Laptook, R. S. (2011). "Hypothalamic-pituitary-adrenal axis reactivity in the preschool-age offspring of depressed parents: Moderation by early parenting". Psychological Science22(5), 650-658.
- Cruwys, T., Steffens, N. K., Haslam, S. A., Haslam, C., Hornsey, M. J., McGarty, C., & Skorich, D. P. (2019). "Predictors of social identification in group therapy". Psychotherapy Research, 1-14.
- Hayes, S. A., & Watson, S. L. (2013). "The impact of parenting stress: A meta-analysis of studies comparing the experience of parenting stress in parents of children with and without autism spectrum disorder". Journal of autism and developmental disorders43(3), 629-642.
- Honey, A., Emerson. E., Llewellyn. G., Kariuki. M. (2010). Mental Health andDisability. In: Stone, J.H. & Blouin, M editors. International Encyclopedia of Rehabilitation.
- King, G., Desmarais, C., Lindsay, S., Piérart, G., & Tétreault, S. (2015). "The roles of effective communication and client engagement in delivering culturally sensitive care to immigrant parents of children with disabilities". Disability and rehabilitation37(15), 1372-1381.
- Peer, J. W., & Hillman, S. B. (2014). "Stress and resilience for parents of children with intellectual and developmental disabilities: A review of key factors and recommendations for practitioners". Journal of Policy and Practice in Intellectual Disabilities11(2), 92-98.
- Otis, K. L., Huebner, E. S., & Hills, K. J. (2016). "Origins of early adolescents’ hope: Personality, parental attachment, and stressful life events". Canadian journal of school psychology31(2), 102-121.
- Pozo, P., Sarriá, E., & Brioso, A. (2014). "Family quality of life and psychological well‐being in parents of children with autism spectrum disorders: a double ABCX model". Journal of Intellectual Disability Research58(5), 442-458.
- Raab, K. (2007). Fostering Hope in a psychiatric hospital. Royal Ottawa health care. 4:205-207.
- Randolph, C., Arnau, D. H., Rosen, J. F., Finch, J. L., Rhudy,. & Vincent J. F. (2007). "Longitudinal Effects of Hope on Depression and Anxiety: A Latent Variable Analysis". Journal of Personality, 75, 1.
- Schertz, M., Karni-Visel, Y., Tamir, A., Genizi, J., & Roth, D. (2016). "Family quality of life among families with a child who has a severe neurodevelopmental disability: Impact of family and child socio-demographic factors". Research in developmental disabilities53, 95-106.
- Sherwin, E. D., Elliott, T. R., Rybarczyk, B. D., Frank, R. G., Hanson, S. and Hoffman, J. (2010). "Negotiating the reality of care giving: hope, burnout and nursing". Journal of social and clinical psychology, 11, 129-139.
- Snyder, C. R. (Ed.). (2000). Handbook of hope: Theory, measures, and applications. Academic press.
- Tian, M., Yan, S., & Wang, N. (2018). "Evaluating the Effectiveness of Snyder's Theory-Based Group Hope Therapy to Improve Self-Efficacy of University Students in Finance". Neuro Quantology16(6).
- Weissman, M. M., Wickramaratne, P., Gameroff, M. J., Warner, V., Pilowsky, D., Kohad, R. G., & Talati, A. (2016). "Offspring of depressed parents: 30 years later". American Journal of Psychiatry173(10), 1024-1032.
- Woodman, A. C. (2014). "Trajectories of stress among parents of children with disabilities: A dyadic analysis". Family Relations63(1), 39-54.