شناخت اجتماعی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

پیش بینی بهزیستی اجتماعی بر اساس باور به دنیای عادلانه، بخشش و بهزیستی معنوی با توجه به نقش واسطه ای جنسیت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار روانشناسی تربیتی، گروه روانشناسی، دانشگاه ارومیه. ارومیه. ایران.

2 کارشناس ارشد روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشگاه ارومیه. ارومیه. ایران.

3 کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، گروه روانشناسی، دانشگاه ارومیه. ارومیه. ایران.

چکیده

مقدمه: هدف این پژوهش بررسی رابطۀ بین باور به دنیای عادلانه، بهزیستی معنوی و بخشش با بهزیستی اجتماعی (نقش جنسیت) است. روش: روش مورد استفاده در این پژوهش برحسب هدف، کاربردی و از نوع توصیفی ـ همبستگی بود. نمونۀ پژوهش حاضر 419 نفر از دانشجویان دانشگاه ارومیه (213 نفر دانشجوی دختر و 206 نفر دانشجوی پسر) هستند که با روش نمونه­ گیری خوشه­ای چندمرحله‌ای از بین جامعۀ دانشجویان این دانشگاه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده­ها از پرسشنا­مه ­های باور به دنیای عادلانه (BJW) ساتون و داگلاس (2005) دالبرت (1999) و دالبرت و همکاران (2001)، بهزیستی معنوی (SWB) پولوتزین و الیسون (1982)، بخشش (GF) والکر و گارسوخ (2002) و بهزیستی اجتماعی (SW) کییز (1998) استفاده شد. داده ­های به ‌دست‌ آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS و بر اساس شاخص­ های آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی و رگرسیون سلسله مراتبی) مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته ­های این پژوهش نشان داد بین باور به دنیای عادلانه و بهزیستی اجتماعی در دانشجویان رابطۀ معنادار وجود دارد ولی بین بخشش و بهزیستی معنوی با بهزیستی اجتماعی رابطۀ معنادار وجود ندارد و نیز در رابطه هیچ‌کدام از متغیرها جنسیت، نقش مؤثری نداشت؛ بنابراین با تقویت باور به دنیای عادلانه در دانشجویان می توان بهزیستی اجتماعی را در آنان تقویت نمود. نتیجه گیری: لذا نتایج این پژوهش می­تواند برای مراکز مشاوره دانشگاه­ ها و نیز مسئولین برنامه­ ریز در جهت تدوین برنامه­ هایی برای تقویت روحیه معنوی­ گرا و باور به دنیای عادلانه در جهت بهبود بهزیستی اجتماعی دانشجویان کاربردی شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the relationship between belief in a just world, forgiveness and spiritual well-being with social well-being (role of gender)

نویسندگان [English]

  • Farzaneh Mikaeeli 1
  • roghayeh golizadeh 2
  • helda ghorbani 3

1 Associate of Professor of Educational Psychology, Department of Psychology, Orumiah University. Orumiah. Iran.

2 M.A in Psychology, Department of Psychology, Orumiah University. Orumiah. Iran.

3 M.A in Educational Psychology, Department of Psychology, Orumiah University. Orumiah. Iran.

چکیده [English]

Introduction: The purpose of this study was to investigate the relationship between belief in a just world, spiritual well-being, and forgiveness and social well-being with the intermediate role of gender. Method: This research was applied in terms of purpose, and was descriptive-correlation in terms of method type. A sample of 419 students of Urumia University (213 female and 206 male students) were selected through multi-stage cluster sampling from the whole population of the study. To collect data, the questionnaires of Believing in the Just World (BJW) (Sutton & Douglas (2005), Dulbert (1999), and Deltbert et al., (2001)), Spiritual Well-Being (SWB) (Polutzin & Ellison, 1982), forgiveness (GF) (Walker & Garrosh, 2002), and Social Well-being (SW) (Keyez, 1998) were used. The data were analyzed using SPSS software based on descriptive statistics (mean and standard deviation) and inferential statistics (correlation coefficient and hierarchical regression). Results: The results of this study showed that there is a significant relationship between the belief in a just world and social well-being in the students, and there is no meaningful relationship between forgiveness and spiritual well-being and social well-being, and none of the gender variables has any meaningful relationship. Therefore, by strengthening the belief in a just world in students, social well-being can be strengthened in them. Conclusion: The results of this research can be applied to counseling centers of universities as well as lesson planners in order to develop programs to strengthen the spirituality and believe in a just world of students to improve their social well-being.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Belief in a just world
  • forgiveness
  • spiritual well-being
  • social well-being
مراجع
اصفهانی، م (1389). «سلامت معنوی و دیدگاه­ها». فصلنامه اخلاق پزشکی. 4. ص 41-49.
افجه، ع و سام­آرام، م (1389). «تأثیر میزان سلامت اجتماعی بر میزان رضایت شغلی ـ مورد مطالعه: کارکنان شرکت لیزینگ خودرو». برنامه­ریزی رفاه و توسعه اجتماعی. 3. ص 1-30.
افشانی، ع و شیری­محمدآباد، ح (1395). «رابطۀ دینداری و سلامتی اجتماعی زنان شهر یزد». مجله دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، پیاورد سلامت. 11. ص 74-66.
برجعلی، م؛ نجفی، م؛ عیسی­مراد، ا و منسوبی­فر، ح (1391). «نقش بهزیستی معنوی و امیدواری در پیش­بینی رضایت از زندگی دانشجویان». فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان­درمانی. 4. ص 136-120.
بیگدلی، ا و کریم­زاده، س (1385). «بررسی عوامل تنیدگی­زا بر سلامت روانی پرستاران شهر سمنان». مجله کومش. 8. ص 21-26.
جعفری، ع (1394). «پیش­بینی­کننده­های معنوی سلامت روان پرستاران: نقش معنا در زندگی، بهزیستی مذهبی و بهزیستی وجودی». مجله دانشکده پرستاری و مامائی ارومیه. 13(8)، 684- 676.
چراغی، م و مولوی، ح (1385). «رابطه بین ابعاد مختلف دینداری و سلامت عمومی در دانشجویان دانشگاه اصفهان». مجله پژوهش­های تربیتی و روان‌شناختی. 2. ص 56 -78.
حاتمی­پور، خ؛ رحیم­آقایی، ف و دلفان، و (1395). «ارتباط سلامت معنوی با اضطراب دانشجویان پرستاری در اولین تجربه کارآموزی». مجله پژوهش پرستاری. 11. ص 24-34.
حمید، ن و زمستانی­یامچی، م (1393). «رابطه هوش معنوی و ویژگی‌های شخصیتی با کیفیت زندگی در دانشجویان پزشکی». مجله پزشکی هرمزگان. 17. ص 347-355.
حیدرزادگان، ع و کوچک­زایی، م (1394). «بررسی رابطه بین سلامت معنوی و خودکارآمدی دانشجویان دانشکده­های فنی ـ مهندسی و روانشناسی و علوم تربیتی». فصلنامه آموزش مهندسی ایران. 17. ص 93-79.
حیدری، غ و غنایی، ز (1387). «هنجاریابی پرسشنامه بهزیستی اجتماعی». اندیشه و رفتار در روان­شناسی بالینی.7. ص 31-40.
خاکساری، ز؛ صیامی، ل؛ مهرابی، م و شیخ­آبادی، ب (1394). «بررسی رابطه بهزیستی معنوی با سلامت روانی». همایش بین‌المللی روان­شناسی و فرهنگ زندگی، استانبول ترکیه.
خرم، ر و جباری، پ (1394). «بررسی ارتباط سلامت معنوی و پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه فرهنگیان شهید مطهری شیراز». دومین کنفرانس بین‌المللی علوم رفتاری و مطالعات اجتماعی.
خسروی، ز و ناهیدپور، ف (1391). «بررسی رضایت از زندگی، باور به عادلانه بودن دنیا و حمایت­های اجتماعی در دانشجویان ایرانی و هندی». زن و جامعه. 3. ص 1-16.
رهپرداز، ف و شیرازی، م (1395). «نقش باور به دنیای عادلانه در پیش‌بینی رضایت از زندگی دانشجویان دختر دانشگاه سیستان و بلوچستان». مجله مطالعات روانشناسی تربیتی. 24. ص 120-130.
زندی­پور، ط و یادگاری، ه (1386). «ارتباط بخشش با رضایت از زندگی در بانوان دانشجوی متأهل غیربومی دانشگاه­های تهران». مطالعات زنان. 5. ص 122-109.
سمیاری، ح؛ هروی­کریموی، م؛ نصیری، م و عربی، ف (1394). «بررسی ارتباط بین هوش معنوی و سلامت عمومی دانشجویان». نشریه تخصصی روان پرستاری.3. ص 58-47.
ستوده، ح؛ شاکری­نیا، ا؛ قاسمی­جوبنه، ر؛ خیراتی، م و حسینی­صدیق، م (1394). «نقش سلامت خانواده و سلامت معنوی در بهزیستی روان‌شناختی پرستاران». مجله تاریخ پزشکی. 7. ص 161-173.
شهبازی­راد، ا؛ مؤمنی، خ و میردریکوند، ف (1395). «نقش سلامت معنوی در تبیین کیفیت زندگی دانشجویان دانشگاه رازی کرمانشاه در سال تحصیلی 94-93». نشریه اسلام و سلامت دانشگاه علوم پزشکی بابل. 2. ص 94-45.
صفائی­راد، ا؛ کریمی، ل؛ شموسی، ن و احمدی طهور، م (1389). «رابطه بهزیستی معنوی با سلامت روان در دانشجویان». مجله دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی سبزوار. 17. ص 280-274.
طبیبی، م؛ احمری­طهران، ه؛ سلطان­عربشاهی، س؛ حیدری، س؛ عبدی، ز و صفایی­پور، ر (1392). «ارتباط سلامت معنوی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی قم». مجله دانشگاه علوم پزشکی قم. 7. ص 78-72.
عصارودی، ع؛ گل­افشانی، ا و اکابری، آ (1390). «ارتباط سلامت معنوی و کیفیت زندگی در پرستاران». مجله دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی.3. ص 88-97.
غباری­بناب، ب؛ کیوان­زاده، م و وحدت­تربتی، ش (1387). «بررسی رابطه بین عفو و گذشت و سلامت روانی در دانشجویان علوم پزشکی». روان­شناسی و علوم تربیتی. 3. ص 167-180.
فیروزبخت، م؛ ریاحی، م و تیرگر، آ (1396). «بررسی عوامل مؤثر بر سلامت اجتماعی زنان: یک مطالعه مروری در مجلات فارسی». سلامت اجتماعی. 4. ص 190-200.
کلانتری، م و اسماعیلی، م (1394). «الگوی تحول در روانشناسی». دو فصلنامه مطالعات تحول در علوم انسانی. 2. ص 23-40.
گل­پرور، م و جوادی، س (1385). «الگوی ارتباطی بین باورهای دنیای عادلانه برای خود و دیگران با شاخص‌های بهداشت روانی: الگوی معادلات ساختاری». فصلنامه اصول بهداشت روانی. 8. ص 109-122.
گل­پرور، م و جوادیان، ز (1390). «نقش دردسرآفرینی و اسناد شناختی در رابطه با باور به دنیای عادلانه و واکنش پرخاشگرانه دانش آموزان دختر، نظریه ایرانی کارکرد دوگانه متضاد». اندیشه و رفتار (روان­شناسی کاربردی). 6. ص 61-71.
گل­پرور، م و عریضی، ع (1388). «رابطه بهزیستی معلمان با باور به دنیای عادلانه و رفتارهای پرخاشگرانه دانش­آموزان در مقابل آن‌ها». پژوهش در سلامت روان‌شناختی.3. ص 25-36.
گل­پرور، م؛ عابدینی، م و شاهنگی، ح (1393). «نقش باور به دنیا عادلانه و ناعادلانه در پیوند بین فرسودگی و استرس شغلی با رفتارهای غیراخلاقی: گسترش یک نظریه در ایران». روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی در ایران. 15. ص 103-117.
مرندی، ع (1390). «عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت. دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت». ویژه­نامه تحقیقات سلامت روان و پیشگیری از اعتیاد. 3. ص 4-12.
نیکوگفتار، م (1388). «آموزش هوش هیجانی، ناگویی خلقی، سلامت عمومی و پیشرفت تحصیلی». روان­شناسی تحولی. 3. ص 187-198.
Anonymous, A. (1979). “Spiritual Health Is Important, Say our Readers”. WHO Chronicle, 33(1), 29-30.
Baskin, T.W. & Robert, D.E. (2004). “Intervention Studies on Forgiveness: A Meta-Analysis”. Journal Journal of Counseling & Development, 82(1), 79-90.
Crak, S. & Akgun, S.A. (2016). “Cross-cultural comparison of Turkish and Kyrgys student’s belief in a just world”. Journal of Human Sciences, 13(3), 234-240.
Cotton, S., Kudel, I., Roberts, Y.H., Pallerla, H., Tsevat, J. & Succop, P. (2009). “Spiritual Well-Being and Mental Health Outcomes in Adolescents with or Without Inflammatory Bowel Disease”. Journal of Adolescence, 44(5), 485–92.
Dalbert, C. & Donat, M. (2015).” Belief in a Just World. In International Encyclopedia of Social and Behavioral Sciences” (2nd edition). Publisher: Oxford, UK: Elsevier, Editors: J. D. Wright, pp.487-492.
Day, J.M. (2010). “Religion, Spirituality and Positive Psychology in Adulthood: A Developmental View”. Journal of Adult Development, 17(4), 29-215.
Diebel, T. (2012). “The importance of forgiveness: How can psychological research inform educational practice?” University of Southampton Doctoral Programme in Educational Psychology. http://blog.soton.ac.uk/ edpsych/files/2015/12/Forgiveness-May-2012-
Ellison, C.W. (1983). “Spiritual well-being: Conceptualization and measurement”. Journal of Psychology & Theology, 11(4), 330-340.
Fisher, J.W. (2002). “The Personal and Social Correlates of Spiritual Well-Being among Primary School Teachers”. Pastoral Psychology, 51 (1), 3-11.
Frankenberg, G. (2014).”Human rights and the belief in a just world”. International Journal of Constitutional Law, 12 (1), 35–60.
Gomez, R. & Fisher, J.W. (2016). “Domains of spiritual well-being and development and validation of the Spiritual Well-Being Questionnaire, Personality and Individual”. Health Journal, 2(2), 84-88.
Hartz, G.W. (2005). Spirituality and Mental Health: Clinical Applications. New York: Haworth press.
Jafari Poor.H., Borji. M. & Moslemi. A. (2016). “The Relationship between Spiritual Well-being and Quality of Life and Optimism on the Staff of Arak University of Medical Sciences”. Health, Spirituality and Medical Ethics, 3(2), 14-20.
Janoff, A. & Bulman, R. (1992). “Shattered assumptions: Toward a new psychology of trauma”. New York: Free press.
Kearns, A. & Fincham, S. (2004). “A prototype analysis of forgiveness”. Personality and Social Psychology Bulletin, 30(4), 838-855.
Keyes, C.L. (2006). “Mental health in adolescence: Is America’s youth flourishing?” American Journal of Orthopsychiatry, 76(3), 395-402.
Keyes, C.L.M. (1998). “Social well-being”. Social Psychology Quarterly, 61(2), 121-140.
Koeing, H.G., McCullogh, M.E. & Larson, D.B. (2001). “Handbook of Religion and Health”. Oxford: Oxford University Press.
Laval, B.O. (2010). “Factors Affecting Academic Achievement of Students in Senior School Certificate Examination (SSCE) in Christian Religious Knowledge”. An International Multi-Disciplinary Journal, Ethiopia, 4 (4), 420-433.
Lench H.C. & Chang Esther, S. (2007). “Belief in an Unjust World: When Beliefs in a Just World Fail”. Journal of Personality Assessment, 89(2), 126–135.
Lerner, M.J. (1980). “The belief in a just world: a fundamental delusion”. New York: Plenum Press.
Lerner, M. & Miller, D. (1978). “Just world research and the attribution processes: looking back and a head”. Psychological Bulletin, 85(4), 1030-1051.
Levin, J.S., Taylor, R.J. & Chatters, L.M. (1994). “Race and gender differences in religiosity among older adults: Findings from four national surveys”. Journals of Gerontology, 49(3), 137-145.
Line, C.R. (2005). “The relationship between personal religiosity and academic performance among LDS [Latter Day Saints] college students at Brigham Young University (Utah)”. Retrieved from http://docs.lib.purdue.edu/dissertations/ AAI3185795/
McCullough, M.E., Garth Bellah, C., Dean Kilpatrick, S. & Johnson, J.L. (2001). “Vengefulness: Relationships with forgiveness, rumination, well-being, and the big five”. Personality and Social Psychology Bulletin, 27(5), 601-610.
Mueller P.S, Plevak D.J. & Rummans, T.A. (2001). “Religious Involvement, Spirituality, and Medicine: Implications for Clinical Practice”. Mayo Clinic Proceedings, 76(12), 1225-1235.
Pender, N.J., Murdaugh, C.L. & Parsons, M.A. (2010). Health promotion in nursing practice. 6th Ed. USA: Appleton-Century-Crofts.
Reily, B.B., Perna. R. & Tate, D.G. (1998). “Type of spiritual well-being among person with chronic illness: Their relationship to various forms of quality of life”. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 79(3), 258-264.
Rijavec. A. & Jurčec, G. (2010). “Gender Differences in the Relationship between Forgiveness and Depression/Happiness”. Psihologijske Teme, 19(1), 189-202.
Rew, L. & Wong, Y.J. (2006). “A systematic review of associations among religiosity/spirituality and adolescent health attitudes and behaviors”. Journal of Adolescent Health, 38(4), 433-42.
Thompson, Y.L., Snyder, C.R., Hoffman, L., Michael, S.T., Rasmussen, H.N., Billings, L.S, & et al. (2005). “Dispositional forgiveness Of Self, Other, and situations”. Journal of Personality, 73(4), 316–360.
Toussaint, L. & Webb, J.R. (2005). “Theoretical and empirical connections between forgiveness, mental health, and well-being”. In E. L. Worthington, Jr. (Ed.), Handbook of Forgiveness (pp. 349–362), New York: Routledge.
Unterrainer, H.F., Ladenhauf, K.H., Moazedi, L.M., Wallner-Liebmann, S.J. & Fink, A. (2010). “Dimensions of religious/spiritual well-being and its relation to personality and psychological well-being”. Personality and Individual Differences, 49(3), 192–97.
Wohl, J.A.M., Pychyl, A.T. & Bennett, H.S. (2010). “I forgive myself, now I can study: How self-forgiveness for procrastinating can reduce future procrastination”. Personality and Individual Differences, 48(7), 803-808.
Worthington, E.L. & Scherer, M. (2004). “Forgiveness is an emotion-focused coping strategythat can reduce health risks and promote health resilience: theory, review, and hypotheses”. Psychology & Health, 19(3), 385-405.doi:10.1080/ 088704404200019667.
Zhang, Z. & Zhang, J. (2016). “Belief in a just world mediates the relationship between institutional trust and life satisfaction among the elderly in China”. Personality and Individual differences. 83(2), 164-169.
شناخت اجتماعی
دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 17
خرداد 1399
صفحه 47-66
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار