با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

مقدمه: آموزش مدیریت استرس با تاکید بر سبک­های تفکر به عنوان یک مداخله چندوجهی که شامل مؤلفه­های شناختی اجتماعی است، می­تواند به عنوان یک مداخله مؤثر بر استرس مورد توجه قرار گیرد. هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی این مداخله چندوجی بر سبک تفکر بود. روش: برای این منظور، طرح پژوهش شبه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل طراحی و جامعه فعالان بورس اوراق بهادار به عنوان جامعه در معرض استرس انتخاب و پرسنل شرکت بورس اوراق بهادار تهران به عنوان نمونه مورد مطالعه قرار گرفتند. نمونه پژوهش با هماهنگی مدیریت شرکت مزبور و از طریق انتشار فراخوان کتبی، انتخاب و در نهایت 40 نفر از ثبت نام کنندگان در دو گروه (20نفر گروه آزمایش و 20نفر گروه کنترل)، به صورت تصادفی گمارده شدند. برای سنجش سبک­های تفکر از پرسشنامه سبک­های تفکر استرنبرگ و واگنر (1992)، استفاده شد. افرد گروه آزمایش مطابق پروتکل، تحت 18 جلسه آموزش مدیریت استرس با محوریت سبک تفکر قرار گرفتند. یافته ها: نتایج با آزمون آماری کوواریانس تحلیل و نشان داد که آموزش مداخله شناختی اجتماعیِ مدیریت استرس، بر تمامی مؤلفه­ های سبک­ های تفکر (به جز سبک ­های تفکر سلطنتی و آنارشیستی) موثر بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Stress Management Training Based on Social Cognitive Components on Styles of Thinking

نویسندگان [English]

  • Ezatollah Kordmirza 1
  • Shiva Shams Zahraee 2

1 Assistant Professor of Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.

2 M.A in Clinical Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Introduction: Stress management training with emphasis on thinking styles, as a multifaceted intervention that incorporates social cognitive components, can be considered as an effective stress intervention. The purpose of this study was to determine the effectiveness of the intervention on the thinking style. Method: This study was quasi-experimental with pretest and post-test and control group. To do this, the community of Stock Exchange activists were considered as a population who exposed to stress, and the employees of Stock Exchange Company were selected as study samples. The research sample was selected in coordination with the management of the company and through the publication of a written call, and finally, 40 registered volunteers were randomly assigned in two groups (20 experimental and 20 control). The Sternberg and Wagner’s Thinking Styles Inventory (TSI) (1992) was used to measure thinking styles.According to the protocol, the experimental group were subjected to 18 stress management training sessions focusing on thinking style. Results: The results of covariance analysis showed that stress management training program has been effective on all components of thinking styles (except royal and anarchist thinking styles).

کلیدواژه‌ها [English]

  • "thinking styles"
  • "activists stock"
  • "Job stress"
  • "social cognitive components"
  • "stress management"
آنتونی، م؛ ایرونسون، گ؛ اشنایدرمن، ن (1388). راهنمای عملی مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری مترجمان: سید جواد آل محمد، سولماز جوکار، حمید طاهر نشاط دوست، انتشارات جهاد دانشگاهی، اصفهان.
استرنبرگ، جی، آر (1381). سبک‌های تفکر. ترجمه: عالی­الدین اعتمادی اهری و علی‌اکبر خسروی، انتشارات نشر و پژوهش دادار.
امامی پور، س (1382). «بررسی تحولی سبک‌های تفکر در دانش آموزان و رابطه آن‌ها با خلاقیت و پیشرفت تحصیلی». فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، شماره 3، سال دوم، بهار 82، ص 35-56.
احدی، ح؛ خویینی، ف؛ کریمی، ی؛ دلاور، ع؛ زری باف، م (1390). «بررسی سبک­های تفکر و هیجان‌طلبی برای افزایش رفتارهای سازمانی مثبت». (پژوهشگر) فصلنامه مدیریت، سال هشتم، شماره 24.
امیدوار، ب؛ چاری، م.ح (1393). «بررسی رابطه سبک­های تفکر و راهبردهای مقابله با استرس در دانشجویان دانشگاه شیراز». مجموعه مقالات چهارمین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان، ص 50-53.
ﺷﺎﻛﺮی، ج؛ ﭘﺮوﻳﺰی ﻓﺮد، ع.ا؛ ﺻﺎدﻗﻲ، خ؛ ﻣﺮادی، ر (1385). «ویژگی‌های ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ، اﺳﺘﺮس، شیوه‌های مقابله‌ای و ﻧﮕﺮش­های ﻣﺬﻫﺒﻲ در اﻓﺮاد اﻗﺪام ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﺧﻮدﻛﺸﻲ». ﻣﺠﻠﻪ روان‌پزشکی و رواﻧﺸﻨﺎﺳﻲ ﺑـﺎﻟﻴﻨﻲ اﻳـﺮان (اﻧﺪﻳـﺸﻪ و رﻓﺘﺎر)، ﺳﺎل ﺳﻮم، ﺷﻤﺎره 12، (پیاپی 46)، ص، 244-250.
شکوهی امیرآبادی، ل؛ خلعتبری، ج؛ خدابخش، ح (1389). «استرس ادراک شده در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج با سبک‌های اسنادی مختلف در سال 87». نوآوری‌های مدیریت آموزشی (اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی)، ص 107- 119.
شکری، ا؛ کدیور، پ؛ فرزاد، و؛ دانشورپور، ز (1387). «رابطه سبک‌های تفکر و رویکردهای یادگیری با پیشرفت تحصیلی دانشجویان». فصلنامه تازه‌های علوم شناختی، شماره‌ 30، تهران.
مامی، ش؛ امیریان، ک (1395). «اثربخشی مدیریت استرس به شیوه شناختی ـ رفتاری بر افسردگی و سازگاری اجتماعی مادران دارای کودک کم‌توان ذهنی». فصلنامه زن و فرهنگ، سال 8، شماره 30، ص 30-19.
رفعتی، م (1391). «ﺑﺮرﺳﯽ رابطه سبک‌های ﺗﻔﮑﺮ و ﺳﺒک­های ﯾﺎدﮔﯿﺮی در داﻧﺶ آﻣﻮزان ﻣﻘﻄﻊ دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان». فصلنامه تفکر و کودک، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال 3، شماره 2، ص 17-1.
زارع، ح؛ آخوندی، ن (1391). «رابطه سبک‌های تفکر با خلاقیت دانشجویان دانشگاه پیام نور». فصلنامه مطالعات روان­شناختی، دوره 8، شماره 1، ص 159-141
موسوی، ا؛ علی‌پور، ا؛ زارع، ح؛ آگاه­هریس، م؛ جان­بزرگی، م (1393). «اثربخشی مداخلۀ ﭼﻨﺪوﺟﻬﯽ ﻟﺮن ﺑﺮ اﺻﻼح ﺑﺎورﻫﺎی ﻓﺮاﺷﻨﺎﺧﺘﯽ و ﻓﺮاﻧﮕﺮاﻧﯽ». فصلنامه تازه­های علوم شناختی، سال 16، شماره 1، ص 48-39.
Amabile, M., Schatzel, A.T., Moneta, B.E. & Kramer J.G.S. (2004). Leader behaviors and the work environment for creativity: Perceived leader support. The Leadership Quarterly 15, 5-39.
Barlow, D.H., Rapee, R.M. & Reisner, L.C. (2001). Mastering stress. American Health publishing company.
Biggs, J.B. (1987). Student approaches to learning and studying. Hawthorn, Victoria: Australian Council for Educational Research.
Biggs, J.B. (1992). Why and how do Hong Kong students learn? Using the Learning and Study Process Questionnaires (Education Paper No. 14). The University of Hong Kong, Faculty of Education.
Case, R. (1974). “Structures and strictures: Some functional limitations on the course of cognitive growth”. Cognitive Psychology, 6,544–573.
Case, R. (1975). “Gearing the demands of instruction to the developmental capacities of the learner”. Review of Educational Research, 45(1), 59–87.
Case, R. & Globerson, T. (1974). “Field independence and central computing space”. Child Development, 45,772–778.
Case, R. & Pascual-Leone, J. (1975). “Failure of conservation training of disadvantaged black teenagers: A neo-Piagetian interpretation”. Perceptual and Motor Skills, 40,545–546.
Coopersmith, S. (1981). Self-esteem inventories. Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press.
Fata, L., Mootabi, F., Bolhari, J. & Kazemzadeh Atoofi, M. (2008). Stress management: A guide book for workshop training, Tehran: Danjeh,.p.12
Fer, S. (2007). What are the thinking styles of Turkish student teachers? Teachers College Record, 6. 1488-1516.
Holland, J.L. (1973). Making vocational choices: A theory of careers. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
Holland, J.L. (1994). Self-directed search. Odessa, FL: Psychological Assessment Resources.
Isen, A.M. (2002). A role for neuropsychology in under standing the facilitating influence of positive affect on the social behavior and cognitive processes. In C. R. Snyder and S. J. Lopez (Eds.), Handbook of Positive Psychology (PP. 528-540). New York: Oxford University Press.
Kagan, J. (1965). “Individual differences in the resolution of response uncertainty”. Journal of Personality and Social Psychology, 2,154–160.
Ko, S. (2008). “Do thinking styles of entrepreneurs matter in inn0vation”. Journal of global business and technology.
Keras, K. (2006). “From Sternberg, a new take on what makes kids Tufts – worthy”. Tufts Daily, November.
Moneta, G.B. (2011). “Need for Achievement, Burnout, and Intention to Leave: Testing an Occupational Model in Educational Settings”. Personality and Individual Differences. 50(2). 274-278.
Ric, F. (2015). International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (Second Edition),
Seligman, M. (2000). Positive psychology. American Psychologist, 55, 5-14.
Sternberg, R.J. (1981). “Testing and cognitive psychology”. American Psychologist, 36, 1181–1189.
Sternberg, R.J. (1988). “Mental self-government: A theory of intellectual styles and their development”. Human Development, 31,197–224.
Sternberg, R.J. (1997). Thinking styles. New York: Cambridge University Press.
Sternberg, R.J. & Grigorenko, E.L. (1995). “Styles of thinking in the school”. European Journal for High Ability, 6,201–219.
Sternberg, R.J. & Wagner, R.K. (1992). Thinking Styles Inventory. Unpublished test, Yale University, New Haven, CT.
Sternberg, R.J. & Zhang, L.F. (2001a). Perspectives on thinking, learning, and cognitive styles. Mahwah, NJ: Erlbaum.
Sternberg, R.J. & Zhang, L.F. (2001b). Preface. In R. J. Sternberg & L. F. Zhang (Eds.), Perspectives on thinking, learning, and cognitive styles (pp. vii–ix). Mahwah, NJ: Erl- aum.
Sternberg, R.J. & Zhang, L.F. (2009). Perspectives on the Nature of Intellectual Styles. First edition. New York: Springer Publishing Company.
Sternberg, R.J. (2003). Thinking styles. New York: Cambridge University Press.
Het, S., Ramlow, G. & Wolf, O.T. (2005). “A meta-analytic review of the effects of acute cortisol administration on humanmemory”. Psychoneuroendocrinology, 30, 771-784.
Witkin, H.A. (1962). Psychological differentiation: Studies of development. New York: Wiley.
Zhang, L.F. (1995). “The construction of a Chinese language cognitive development inven- tory and its use in a cross-cultural study of the Perry scheme”. Dissertation Abstracts International, 56(06), 2122A.
Zhang, L.F. (1997). The Zhang Cognitive Development Inventory. Unpublished test, The University of Hong Kong.
Zhang, L.F. (1999a). “A comparison of U.S. and Chinese university students’ cognitive development: The cross-cultural applicability of Perry’s theory”. The Journal of Psy-chology, 133(4), 425–439.
Zhang, L.F. (1999b). “Further cross-cultural validation of the theory of mental self-gov-ernment”. The Journal of Psychology, 133(2), 165–181.
Zhang, L.F. (2000a). “Are thinking styles and personality types related”? Educational Psy-chology, 20(3), 271–283.
Zhang, L.F. (2000b). “Relationship between Thinking Styles Inventory and Study Process Questionnaire”. Personality and Individual Differences, 29, 841–856.
Zhang, L.F. (2001a). “Approaches and thinking styles in teaching”. The Journal of Psy-chology, 135(5), 547–561.
Zhang, L.F. (2001b). “Do styles of thinking matter among Hong Kong secondary school students”? Personality and Individual Differences, 31(3), 289–301.
Zhang, L.F. (2001c). “Thinking styles, self-esteem, and extracurricular experiences”. Inter-national Journal of Psychology, 36(2) 100–107.
Zhang, L.F. & Hood, A.B. (1998). “Cognitive development of students in China and the U.S.A.: Opposite directions”? Psychological Reports, 82, 1251–1263.
Zhang, L.F. & Sternberg, R.J. (1998). “Thinking styles, abilities, and academic achieve-ment among Hong Kong university students”. Educational Research Journal, 13(1), 41–62.
Zhang, L.F. & Sternberg, R.J. (2000). “Are learning approaches and thinking styles related? A study in two Chinese populations”. The Journal of Psychology, 134(5), 469–489.
Zhang, L.F. & Watkins, D. (2001). “Cognitive development and student approaches to learning: An investigation of Perry’s theory with Chinese and U.S. university students”. Higher Education, 41,239–261.