شناخت اجتماعی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

فراتحلیل روابط بین مهارت های حل مساله و اضطراب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای روانشناسی تربیتی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

2 استاد گروه روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

چکیده

مقدمه: اضطراب یکی از شایع‌ترین مشکلات در جوامع است. اضطراب باعث اختلال در درک، تفکر و عملکرد بهینه در افراد می‌شود. مهارت حل­ مسأله به‌عنوان یک روش روان‌درمانی کوتاه‌مدت برای مدیریت اضطراب و افسردگی حمایت فزاینده‌ای را دریافت کرده است. پژوهش حاضر با روش فراتحلیل و باهدف ترکیب پژوهش‌های انجام‌شده درزمینۀ رابطه مهارت حل مسأله و اضطراب انجام‌ شده است. روش: جامعه آماری     فر­اتحلیل حاضر پژوهش‌های در ­دسترس در رابطه با مهارت­های حل مسأله و اضطراب است که در بین سال‌های 1386 تا 1400 و 2000 تا 2021 منتشرشده‌اند. بر اساس ملاک‌های تعریف‌شده ورود و خروج برای پژوهش‌های اولیه و نیز تحلیل حساسیت 69 اندازه اثر از 47 مطالعه اولیه توسط نرم‌افزار CMA مورد بررسی و تحلیل قرار­ گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که اندازه اثر خلاصه مدل تصادفی برابر با 678/0- بود که ازنظر آماری معنی‌دار بوده و بیانگر اثر مثبت آموزش مهارت حل مسأله و به­کار­بستن آن بر کاهش انواع اضطراب ازجمله اضطراب صفت، اضطراب حالت، اضطراب ریاضی، اضطراب امتحان و اضطراب اجتماعی است. همچنین نتایج نشان داد، بین دو جنس در اثربخشی آموزش حل مسأله و به­کاربستن آن، تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد. درحالی‌که بین انواع اضطراب، نوع روش پژوهش و سن آزمودنی­ها تفاوت معنی­داری وجود­ دارد. نتیجه گیری: درنتیجه ارائه برنامه‌هایی در راستای آموزش، رشد و ارتقاء مهارت حل مسأله به افراد جامعه، ضرورتی است که باید بیش‌ازپیش مورد ملاحظه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Problem-Solving Skills and Anxiety Relation: A Meta Analysis

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Alipour 1
  • javad mesrabadi 2
  • Salaam Rahimi 1

1 PhD student in Educational Psychology, Shahid Madani University of Azerbaijan, Tabriz, Iran.

2 Professor, Department of Psychology and Educational Sciences, Shahid Madani University of Azerbaijan, Tabriz, Iran.

چکیده [English]

Aim: Anxiety is one of the most common problems in societies, which impairs the perception, thinking, and optimal functioning of individuals. Problem-solving skills have received increasing support as a short-term psychotherapy method for managing anxiety and depression. Method: This research was conducted by meta-analysis method to combine the research on problem-solving skills and anxiety relation. The Statistical population of the present meta-analysis was the available research related to problem solving and anxiety published from 2007 to 20021 and from 2000 to 2021. Based on the inclusion and exclusion criteria of initial studies and sensitivity analysis, 69 effect sizes, and 47 initial studies were analyzed by CMA software. Results: The results showed that the random model summary effect size was -0.678, which was statistically significant and indicated the positive effect of problem-solving skills on reducing anxiety types, including Trait Anxiety, State Anxiety, Math Anxiety, Test Anxiety, and Social Anxiety. The results also showed no significant difference between the two genders in the effectiveness of the problem-solving training and its application, whereas there was a significant difference between the types of anxiety, the type of research method, and the age of the subjects.  Conclusion: As a result, supplying programs to educate, develop, and enhance problem-solving skills in the community is a necessity that needs to be considered more than before.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Anxiety
  • Problem-solving skills
  • Meta Analysis
مراجع
ابراهیمی بخت، ح. ا.؛ یاراحمدی، ی.؛ اسدزاده، ح. و احمدیان، ح (1397). «تدوین مدل سرزندگی تحصیلی بر اساس خشنودی از نیازهای بنیادین روانشناختی، جهت‌گیری انگیزشی، یادگیری خود راهبر». دو فصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری. 6(11)، 153-135.
ابوالقاسمی، س.؛ ابوالقاسمی، ع.؛ کافی ماسوله، م. و سلطانی شال، ر (1399). «تأثیر آموزش مهارت‌های حل مسأله و تصمیم‌گیری بر کنترل عواطف زنان دارای تعارض زناشویی». زن و مطالعات خانواده. 13(49)، 45-29.
ابوطالبی احمدی، ت (۱۳۹۳). «اثربخشی آموزش روش‌های حل مسأله در بهبود استرس، اضطراب و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانشجویان تربیت‌معلم شهر تهران». فصلنامه علمی - پژوهشی تعلیم و تربیت. ۳ (۱)، ۱۱-۱۳۴.
اسدی زیدآبادی، ن.؛ سلطانی، ا. ‌ا.؛ زین‌الدینی، ز. و منظری توکلی، ع.ر (۱۴۰۰). «پیش‌بینی کننده‌های مهارت حل مسأله بر اساس اضطراب و سلامت روانشناختی پرستاران». آموزش پرستاری. ۱۰ (۴)، ۵۱-۶۰.
اعرابی، ع. و صدیقی ارفعی، ف (1399). «رابطه عادات مطالعه، اهداف پیشرفت و خودکارآمدی تحصیلی با اضطراب امتحان دانش‌آموزان دبیرستان». مجله مطالعات روانشناسی تربیتی. 17(38)، 124-105.
افشین تبار، م. و جلیلی، گ (۱۳۹۷). رابطه سبک‌های حل مسأله اجتماعی با اضطراب دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه. همایش ملی آسیب‌های اجتماعی و روانشناختی، فیروزآباد.
آدرویشی، سارا؛ اسدی، معصومه؛ محمودی، موسی؛ خدادادی، اله داد؛ قاسمی ده چشمه، محمد؛ یدالهی فارسانی، فرزانه. (1394). تأثیر آموزش مهارت حل مسأله بر اضطراب دانشجویان اتاق عمل، سلامت و مراقبت. 17(3)، 207-217.
آهون، لیلا؛ میرزایی، پروین. (1399). اثربخشی آموزش گروهی حل مسأله شناختی - اجتماعی بر خودکنترلی و اضطراب در دختران پیش‌دبستانی. دو فصلنامه علمی- پژوهشی شناخت اجتماعی. 9(2)، 40-21.
پور­حسین، افراسیاب؛ انتصار فومنی، غلامحسین؛ حجازی، مسعود، نریمانی، محمد. (1399). اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر مهارت حل مسأله و عزت‌نفس دانش آموزان پایه یازدهم مشگین شهر. روان‌شناسی مدرسه. 9(4)، 107-91.
تکلوی، سمیه؛ صادقی، منیژه. (1397). نقش نظریه ذهن، سیستم‌های مغزی-رفتاری و شیوه حل مسأله اجتماعی در پیش‌بینی اضطراب اجتماعی دانش‌آموزان دوره ابتدایی. روان‌شناسی مدرسه. 7(3)، 137-121.
حیات‌بخش، سحر؛ انتصار فومنی، غلامحسین؛ حجازی، مسعود. (۱۳۹۹). اثربخشی آموزش شیوه‌های حل مسأله گروهی بر اخلاق تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان. آموزش پرستاری. 9(4)، 40-31
ذوالفقاری نیا، منیره؛ قهرمان، مهدی. (۱۳۹۴). تأثیر آموزش مهارت‌های مدیریت استرس و شیوه‌های حل مسأله بر سلامت روان و اضطراب امتحان. کنفرانس بین‌المللی مدیریت، اقتصاد و علوم انسانی.
رحیمی داربید، رامین؛ نظریان، فاطمه. (۱۳۹۶). بررسی تأثیر راهبردهای حل مسأله بر کاهش اضطراب ریاضی دانش آموزان پسر پایه‌ی ششم ابتدایی شهر خرم‌آباد. سومین کنفرانس ملی علوم انسانی، تهران.
سراج کرمانی، حمید؛ اکبری امرغان، حسین. (۱۳۹۵). تأثیر آموزش مهارت حل مسأله بر اضطراب امتحان دانش آموزان پسر دبیرستان‌های دوره دوم دولتی ناحیه 7 شهر مشهد. چهارمین همایش ملی مشاوره و سلامت روان، قوچان.
شهریاری، حسنیه؛ زارع، حسین؛ علی‌اکبری دهکردی، مهناز؛ صرامی فروشانی، غلامرضا. (1397). اثربخشی مداخلات شناختی-رفتاری در درمان اختلال اضطراب فراگیر: یک مطالعه مروری با رویکرد فراتحلیل. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، 17(5)، 461-478.
شیوندی چلیچه، کامران؛ نفر، زهرا؛ حسنوند، فضل‌الله؛ موسوی، علی. (1399). اثربخشی آموزش مهارت‌های زندگی (حل‎ مسئله و تصمیم‌گیری) بر روابط معلم- شاگرد، سرزندگی تحصیلی و خوش‌بینی تحصیلی در دانش‌آموزان پسر پایه ششم ابتدایی. فصل‌نامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی. 11(4)، 67-47.
عظیم پور، احسان؛ اوضاعی، نسرین؛ عصاره، علیرضا. (1400). ارائه مدل علی برای پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی بر اساس متغیرهای حل مسأله و جرأت‌ورزی دانش‌آموزان با واسطه‌گری تاب‌آوری تحصیلی. دو فصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری. 9(16)، 138-119.
غلامعلی لواسانی، مسعود؛ مهدی پور مارالانی، فرناز؛ حجازی، الهه. (1396). الگوی ساختاری رابطه دلبستگی به معلم، درگیری تحصیلی و اضطراب امتحان. فصل‌نامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی. 8(3)، 88-69.
فرید، ابوالفضل؛ اشرف زاده، توحید. (1399). فراتحلیل رابطه خودکارآمدی و عملکرد تحصیلی. علوم تربیتی. 27(2)، 90-69.
کاظمی، حمید؛ وزیری، مژده؛ عابدی، احمد. (1395). اثربخشی آموزش حل مسأله بر اضطراب امتحان و اضطراب اجتماعی دانش آموزان مقطع ابتدایی. دو فصلنامه علمی- پژوهشی شناخت اجتماعی. 5(1)، 112-100.
محمدی، الهام؛ صیدآبادی، مرضیه؛ زینل‌آبادی، رضوان، توحیدی، افسانه؛ نوروزی نیا، روح‌انگیز. (۱۳۹۴). رابطه حمایت اجتماعی ادراک‌شده با اضطراب امتحان: نقش واسطه‌ای خودکارآمدی. راهبردهای توسعه در آموزش پزشکی. 2(2)، 33-23.
نوابی، منیرالسادات؛ گودرزی، کورش؛ روزبهانی، مهدی؛ کردستانی، داوود. (۱۳۹۹). مقایسه اثربخشی آموزش شادی و آموزش مهارت حل مسأله بر اضطراب اجتماعی و شفقت به خود نوجوانان. سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت. ۴ (۴)، 110-103.
ویسی کهره، سعید؛ ایمانی، صدف؛ کردنوقابی، رسول؛ ویسی پور، مسلم؛ طهماسیان، هادی؛ ربیعی مصباح، عباس. (1394). اثربخشی آموزش حل مسأله بر کاهش اضطراب ریاضی دانش‌آموزان با سبک‌شناختی وابسته به زمینه در سال تحصیلی 1392 ـ 1391. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی. 12(46)، 54-47.
Ahghar, G. (2014). Effects of Teaching Problem Solving Skills on Students' Social Anxiety. International Journal of education and applied sciences, 1(2), 108-112.
Bhatia, M., & Goyal, A. (2018). Anxiety disorders in children and adolescents: Need for early detection. Journal of postgraduate medicine, 64(2), 75.
Cao, R. (2021). The Impact of Social Anxiety during the Covid-19 Pandemic in Adolescence. Journal of Frontiers in Educational Research, 1(2), 76-83.
Carsley, D., & Heath, N. L. (2019). Evaluating the effectiveness of a mindfulness coloring activity for test anxiety in children. The Journal of Educational Research, 112(2), 143-151.
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the social sciences.
Cuijpers, P., de Wit, L., Kleiboer, A., Karyotaki, E., & Ebert, D. D. (2018). Problem-solving therapy for adult depression: an updated meta-analysis. European Psychiatry, 48(1), 27-37.
D’Zurilla, T. J., Nezu, A. M., & Maydeu-Olivares, A. (1999). Manual for the social problem-solving inventory-revised. North tonawanda. New York: Multi-Health Systems
Erfani Adab, E., Mesr Abadi, J., & Zavvar, T. (2014). The role of the meta cognitive agent, Indicators of academic achievement: Meta-analysis of relevant research studies in the country. Iranian Higher Education, 5 (3), 165-200. URL: http://ihej.ir/article-601-1-fa.html [Persian]
Gayle, B., Preiss, R., Burrell, N., & Allen, M. (2006). Classroom communication and instructional: Advances through Meta-Analysis processes. Journal of Adlerian Theory Research on Patricie, 42(2), 261-265.
Grežo, M., & Sarmány-Schuller, I. (2018). Do emotions matter? The relationship between math anxiety, trait anxiety, and problem solving ability. Studia Psychologica, 60(4), 226-244.
Hashemi, Z. (2021). The Effectiveness of training problem solving skills and metacognitive therapy on the recurrence of negative thoughts in students with brilliant talent with anxiety and depression disorder. Education Strategies in Medical Sciences, 13(6), 628-638.
Hejazi, A., & Nagsh, Z. (2007). The relationship between math self-efficacy, math Perceived Instrumentality and Self-regulatory strategies with math achievement in students. Women's Strategic Studies, 1(2), 84-102. [Persian]
Higgins, J. P., Thompson, S. G., Deeks, J. J., & Altman, D. G. (2003). Measuring inconsistency in meta-analyses. Bmj, 327(7414), 557-560.
Hyde, J. S. (1982). “How large are cognitive gender differences? A meta-analysis using w2 and d”. American Psychologist, 36(8), 892-902.
Jun, W.-H. and G. Lee (2017). "The role of ego-resiliency in the relationship between social anxiety and problem solving ability among South Korean nursing students." Nurse education today 49: 17-21.
Kantek, F. and H. Yeşilbaş (2019). "The effects of gender on problem solving skills of nursing students in Turkey: a meta-analysis study Türkiye’deki hemşirelik öğrencilerinin problem çözme düzeylerine cinsiyetin etkisi: Bir meta analiz çalışması." Journal of Human Sciences 16(1): 134-142.
Korkmaz, S., Kazgan, A., Çekiç, S., Tartar, A. S., Balcı, H. N., & Atmaca, M. (2020). The anxiety levels, quality of sleep and life and problem-solving skills in healthcare workers employed in COVID-19 services. Journal of Clinical Neuroscience, 80, 131-136.
Kurabbasloo, R. S., Dehestani, M., & Mahdavi, A. (2021). The comparison of cognitive insights and problem solving skills between students with and without social anxiety syndrome. Journal of Social Sciences and Humanities Research, 9(01), 69-77.
Kurabbasloo, R. S., Dehestani, M., & Mahdavi, A. (2021). The comparison of cognitive insights and problem solving skills bet ween students with and without social anxiety syndrome. Journal of Social Sciences and Humanities Research, 9(01), 69-77.
Latas, M., Pantić, M., & Obradović, D. (2010). Analysis of  anxiety in medical students. Medicinski pregled, 63(11-12), 863-866.
Lee, B., & Lee, Y. (2020). A study examining the effects of a training program focused on problem-solving skills for young adults. Thinking Skills and Creativity, 37, 100692.
Mubarki, N. A., et al. (2019). "Meta-Analysis: The Efficacy Of Problem-Solving Therapy For Patients With Depressive And/Or Anxiety Disorders In Primary Care."
Omidi, S., Kakabaraee, K., & Amiripour, A. (2021). Effects of Problem-solving Skills Training on the Anxiety and Sleep Quality of Patients After Coronary Artery Bypass Graft Surgery. Journal of Kermanshah University of Medical Sciences, 25(1).
Paechter, M., Macher, D., Martskvishvili, K., Wimmer, S., & Papousek, I. (2017). Mathematics anxiety and statistics anxiety. Shared but also unshared components and antagonistic contributions to performance in statistics. Frontiers in psychology, 8, 1196.
Pawluk, E. J., Koerner, N., Tallon, K., & Antony, M. M. (2017). Unique correlates of problem solving effectiveness in individuals with generalized anxiety disorder. Cognitive Therapy and Research, 41(6), 881-890.
Raufelder, D., Hoferichter, F., Ringeisen, T., Regner, N., & Jacke, C. (2015). The perceived role of parental support and pressure in the interplay of test anxiety and school engagement among adolescents: Evidence for gender-specific relations. Journal of Child and Family studies, 24(12), 3742-3756.
Refaeilzadeh, P., et al. (2009). "Cross-validation." Encyclopedia of database systems 5: 532-538.
Shure, M. B., & Spivack, G. (1978). Problem-solving techniques in childrearing: Jossey-Bass Incorporated Pub.
Siegel, A. N., & Kocovski, N. L. (2020). Effectiveness of Self-Compassion Inductions Among Individuals with Elevated Social Anxiety. Mindfulness, 11(11), 2552-2560.
Simon, H. A. (1978). Information-processing theory of human problem solving. Handbook of learning and cognitive processes, 5, 271-295.
Skagerlund, K., Östergren, R., Västfjäll, D., & Träff, U. (2019). How does mathematics anxiety impair mathematical abilities? Investigating the link between math anxiety, working memory, and number processing. PloS one, 14(1), e0211283.
Spielberger, C. D. (1970). Anxiety, drive theory, and computer-assisted learning.
Üner, A., Mouratidis, A., & Kalender, İ. (2020). Study efforts, learning strategies and test anxiety when striving for language competence: the role of utility value, self-efficacy, and reasons for learning English. Educational Psychology, 40(6), 781-799.
Warshawski, S. Bar-Lev, O. & Barnoy, S. (2019). Role of academic self-efficacy and social support on nursing students' test anxiety. Nurse educator, 44(1), E6-E10.
Wilcockson, T., & Sanal, N. (2016). Heavy cannabis use and attentional avoidance of anxiety-related stimuli. Addictive behaviors reports, 3, 38-42.
Zhang, A.,Park, S., Sullivan, J. E., & Jing, S. (2018). The effectiveness of problem-solving therapy for primary care Patients' depressive and/or anxiety disorders: a systematic review and meta-analysis. The Journal of the American Board of Family Medicine, 31(1), 139-150.
 
Zhou, D., Du, X., Hau, K.-T., Luo, H., Feng, P., & Liu, J. (2020). Teacher-student relationship and mathematical problem-solving ability: mediating roles of self-efficacy and mathematical anxiety. Educational Psychology, 40(4), 473-489.
شناخت اجتماعی
دوره 10، شماره 20 - شماره پیاپی 20
بهمن 1400
صفحه 139-164
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار