شناخت اجتماعی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

تبیین شکاف بین قصد و رفتار در رعایت پروتکل های بهداشتی ویروس کرونا براساس متغیرهای خود کنترلی صفتی و کارکردهای اجرایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

چکیده

مقدمه: کووید-19 (COVID-19) یک بیماری بسیار عفونی است که به سرعت در سراسر جهان در حال انتشار است. یکی از اقداماتی که از روزهای اول همه‌گیری برای جلوگیری از انتشار بیشتر ویروس توصیه شده است، رعایت پروتکل‌های بهداشتی است. علی‌رغم توصیه‌های مکرر، هنوز هم بخش قابل توجهی از افراد ضمن داشتن قصد رعایت پروتکل‌ها، در رعایت کردن آنها دچار مشکل هستند. پژوهش حاضر با هدف تبیین شکاف بین قصد-رفتار در رعایت پروتکل‌های بهداشتی ویروس کرونا بر اساس متغیرهای خودکنترلی‌صفتی و کارکردهای اجرایی طراحی شده است. روش: روش پژوهش حاضر علی- مقایسه‌ای بود و جامعه آماری آن افراد بزرگسالی بودند که به اینترنت دسترسی داشتند. نمونه این پژوهش شامل 60 نفر از بزرگسالانی بودند که بر اساس روش نمونه‌گیری در دسترس و معیارهای ورود انتخاب شدند و پس از همتاسازی در دو گروه با شکاف-قصد بالا و پایین جایگزین شدند . شرکت کنندگان این پژوهش به پرسشنامه‌های خود کنترلی تانجی (2004) و آزمون‌های دسته‌بندی کارت‌های ویسکانسین (1948)، برو نرو (2002) و حافظه فعال ان بک (1958) و پرسشنامه محقق ساخته شکاف قصد-رفتار پاسخ دادند. برای تحلیل داده‌ها از آزمون یومن ویتنی و آزمون استقلال (کای دو) استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین این دو گروه از نظر صفت خودکنترلی تفاوت معناداری وجودندارند، اما از نظر کارکردهای اجرایی تفاوت معناداری وجود داشت (P=0.05). نتیجه‌گیری: در مجموع می‌توان چنین نتیجه گرفت که کارکردهای اجرایی در تبدیل قصد افراد به رفتار نقش اساسی ایفا می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Explanation of Intention and Behavior Gap in Following the Health Protocols of Coronavirus based on Trait Self Control and Executive Functions Variables

نویسندگان [English]

  • Zohreh Rafezi 1
  • Masih Jani 2

1 Assistant Professor, Department of Psychology, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran

2 Master's student in psychology, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Aim: COVID-19 is an infectious disease that is spreading around the world very fast. One of the affairs recommended from the first days of the epidemic to prevent the further spread of the virus is to follow health protocols. Despite repeated recommendations, a significant portion of people still has difficulty following these protocols while intending to do so. The purpose of this study was the explanation of the intention-behavior gap in following the health protocols of coronavirus based on trait self-control and executive functions variables. Method: The methodology of this research was causal-comparative, and the statistical population of this study was adults who had access to the Internet. The research sample consisted of 60 adults who were selected by convenience sampling method and inclusion criteria, and after matching the two groups with high and low intention-behavior gaps were replaced. Participants in this study answered the Tanji self-control scale (2004), Wisconsin card sorting test (1948), Go/nogo test (2002), N-back test (1958), and intention-behavior researcher-made scale. To analyze data Mann-Whitney and Chi-square tests were used. Results: The results showed that there was no significant difference between the two groups in terms of self-control, but there was a significant difference in terms of executive functions (P = 0.05). Conclusion: In general, it can be concluded that executive functions play a key role in transforming individuals' intentions into behavior.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Coronavirus
  • Intention-Behavior gap
  • Health Protocols
  • the Trait of Self-Control
  • Executive Functions
مراجع
امیری، س.؛ قاسمی‌نواب، ا. و  عبداللهی، م. ح  (۱۳۹۶). «بررسی مقایسه‌ای نظام‌های مغزی/رفتاری‌و کارکردهای اجرایی در افراد سیگاری، سومصرف کنندگان مواد و افراد عادی»، فصلنامه روانشناسی، ۲۱(۱)، ۶۷.
بشیریان، س.؛ حیدرنیا، ع. ر.؛ وردی‌پور، ح. ‌ا. و حاجی‌زاده، ا (۱۳۹۱). «بررسی رابطه خودکنترلی با تمایل نوجوانان به مصرف مواد مخدر». مجله مراقبت پرستاری‌و مامایی ابن‌سینا. ۲۰ (۱) :۵۵-۴۵.
تقی‌زاده، ط.؛ نجانی، و.؛ محمدزاده، ع. و اکبرزاده ‌باغبان، ع. ر (۱۳۹۳). «بررسی‌سیر تحولی حافظه کاری‌شنیداری و دیداری در دانش‌آموزان مقطع‌ابتدایی»، مجله پژوهش در علوم توانبخشی، ۱۰(۲)، ۲۳۹-۲۴۹.
دلاور، ع (1393). روش‌تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. تهران: نشر ویرایش.
رزم‌گر، م. و اصغری ‌ابراهیم ‌آباد، م. ج (1399). «نقش سبک‌های حل‌تعارض در پیش‌بینی کیفیت زندگی زنان متأهل با میانجی‌گری خودکنترلی». فصلنامه علمی ـ پژوهشی زن و جامعه, 11(44), 71-92.
شاهقلیان، م.؛ آزاد‌فلاح، پ.؛ فتحی‌آشتیانی، ع. و خدادادی، م (1390). «طراحی نسخه‌نرم‏افزاری آزمون دسته‏بندی کارت‏های ویسکانسین (WCST): مبانی نظری، نحوه ساخت‌و ویژگی‏های روانسنجی». مطالعات روان شناسی بالینی،1(4)، 110-134.
معصومی‌مفرد، ط.؛ علیزاده، ح. و خامسان، ا (۱۳۹۳). «مقایسه کارکردهای اجرایی بازداری و حل‌مسأله در نوجوانان با و بدون سومصرف مواد مخدر». فصلنامه علمی اعتیادپژوهی. ۸ (۳۲) :۱۵۶-۱۳۷.
Ajzen, I., & Fishbein, M. (1985). From intentions to actions: A theory of reasoned Action. J. Kuhl & J. Beckmann (Eds.), Action control: From cognition to behaviour, 11-39.
Allan,J.L., Johnston, M., & Campbell, N. (2011). Missed by an inch or a mile? Predicting the size of intention–behaviour gap from measures of executive control. Psychology & Health, 26(6), 635-650.
Allan, J.L., Sniehotta,F.F., & Johnston, M. (2013). The best laid plans: Planning skill determines the effectiveness of action plans and implementation intentions. Annals of Behavioral Medicine, 46(1), 114–120.
Baumeister, R.F., & Vohs,K.D. (2016). Chapter two— Strength model of self-regulation as limited resource: Assessment, controversies, update. In M.O. James & P.Z. Mark (Eds.), Advances in experimental social psychology (Vol. 54, pp. 67–127). Cambridge, MA: Academic Press.
Best, J.R., Nagamatsu, L.S., & Liu-Ambrose,T. (2014). Improvements to executive function during exercise training predict maintenance of physical activity over the following year. Frontiers in Human Neuroscience, 8, 353.
Buckley, J., Cohen, J.D., Kramer,A.F., McAuley, E., & Mullen, S.P. (2014). Cognitive control in the self-regulation of physical activity and sedentary behavior. Frontiers in Human Neuroscience, 8, 747.
Courneya, K.S. (1994). Predicting repeated behavior from intention: The issue of scale correspondence. Journal of Applied Social Psychology, 24(7), 580-594.
de Ridder, D.T.D., Lensvelt-Mulders, G., Finkenauer, C., Stok, F.M., & Baumeister, R.F. (2012). Taking stock of selfcontrol: A meta-analysis of how trait self-control relates to a wide range of behaviors. Personality and Social Psychology Review, 16(1), 76–99.
Dohle, S., Diel,K., & Hofmann,W. (2017). Executive functions and the self-regulation of eating behavior: A review. Appetite, 30, 1e6.
Faries, M. D. (2016). Why we don’t “just do it” understanding the intention-behavior gap in lifestyle medicine. American journal of lifestyle medicine, 10(5), 322-329.
Feng S, Shen C, Xia N, et al. 2020. Rational use of face masks in the COVID-19 pandemic. Lancet Respir Med. 8: 434-436.
Fishbein, M., & Ajzen,I. (1975). Belief, attitude, intention, and behavior: An introduction to theory and research. Reading, MA: Addison-Wesley.
Hall, P.A., Fong, G.T., Epp,L.J., & Elias, L.J. (2008). Executive function moderates the intention-behavior link for physical activity and dietary behavior. Psychology & Health, 23(3), 309–326.
Hofmann, W., Friese,M., & Roefs,A. (2009). Three ways to resist temptation: The independent contributions of executive attention, inhibitory control, and affect regulation to the impulse control of eating behavior. Journal of Experimental Social Psychology, 45(2), 431–435.
Hofmann, W., Schmeichel, B.J., & Baddeley,A.D. (2012). Executive functions and self-regulation. Trends in Cognitive Sciences, 16(3), 174–180.
Miyake, A., & Friedman, N.P. (2012). The nature and organization of individual differences in executive functions four general conclusions. Current Directions in Psychological Science, 21(1), 8–14.
Mayer, J. D., Salovey,P., Caruso, D.R., & Sitarenios, G. (2003). Measuring emotional intelligence with the MSCEIT V2. 0. Emotion, 3(1), 97.
Pfeffer, I., & Strobach,T. (2017). Executive functions, trait self-control, and the intention–behavior gap in physical activity behavior. Journal of Sport and Exercise Psychology, 39(4), 277-292.
Reimann, Z., Miller,J. R., Dahle,K. M., Hooper, A.P., Young, A.M., Goates, M.C., & Crandall, A. (2020). Executive functions and health behaviors associated with the leading causes of death in the United States: A systematic review. Journal of health psychology, 25(2), 186-196.
Rhodes, R.E., & de Bruijn, G.-J. (2013). How big is the physical activity intention-behaviour gap? A metanalysis using the action control framework. British Journal of Health Psychology, 18(2), 296–309.
Rhodes, R.E., & Dickau,L. (2013). Moderators of the intention-behaviour relationship in the physical activity domain: A systematic review. British Journal of Sports Medicine, 47(4), 215–225.
Robinson, M.D., Schmeichel, B.J., & Inzlicht, M. (2010). “A cognitive control perspective of self‐control strength and its depletion”. Social and Personality Psychology Compass, 4(3), 189-200.
Saunders,B., Milyavskaya, M., Etz, A., Randles, D., Inzlicht, M., & Vazire, S. (2018). Reported self-control is not meaningfully associated with inhibition-related executive function: A Bayesian analysis. Collabra: Psychology, 4(1).
Schöndube, A., Bertrams,A., Sudeck, G., & Fuchs, R. (2017). Self-control strength and physical exercise: An ecological momentary assessment study. Psychology of Sport and Exercise, 29, 19–26.
Sheeran, P., & Webb,T.L. (2016). The intention–behavior gap. Social & Personality Psychology Compass, 10(9), 503 – 518.
Sohrabi C, Alsafi Z, O'Neill N, et al. 2020. World Health Organization declares global emergency: A review of the 2019 novel coronavirus (COVID-19). 76: 71-76.
Takieddine, Hiba & Al Tabbah, Samaa. (2020). Coronavirus Pandemic: Coping with the Psychological Outcomes, Mental Changes, and the “New Normal” During and After COVID-19. Open Journal of Depression and Anxiety. 07-19.
شناخت اجتماعی
دوره 10، شماره 20 - شماره پیاپی 20
بهمن 1400
صفحه 183-198
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار