شناخت اجتماعی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اثربخشی آموزش حل مسئله و آموزش صبر بر خودکارآمدی تحصیلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار روان‌شناسی تربیتی، بخش روان‌شناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شیراز، ایران

2 کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

3 استادیار، گروه آموزش روان­ شناسی و مشاوره، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.

چکیده

مقدمه: هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش حل‌مسئله و آموزش صبر بر خودکارآمدی تحصیلی دانش‌آموزان بود. روش: طرح پژوهش شبه‌ آزمایشی و از نوع پس آزمون با گروه کنترل بود. برای انتخاب شرکت‌کنندگان از روش نمونه‌گیری در دسترس استفاده شد، به این صورت که ابتدا از بین مدارس شهرستان ابرکوه به روش در دسترس سه مدرسه انتخاب شد و دانش‌آموزان کلاس ششم این مدارس با انتصاب تصادفی در سه گروه آموزش حل‌مسئله، آموزش صبر و گروه کنترل قرار گرفتند (هر گروه 30 نفر). برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه‌ی خودکارآمدی تحصیلی استفاده شد. در این پژوهش آموزش صبر و آموزش حل‌مسئله در گروه‌های آزمایش اجرا گردید. داده‌های حاصله به روش تحلیل واریانس یک متغیره (ANOVA) مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که آموزش حل مسئله و آموزش صبر بر خودکارآمدی تحصیلی دانش‌آموزان تأثیر دارد. به علاوه آموزش صبر در مقایسه با آموزش حل‌مسئله بر مؤلفه‌ی بافت خودکارآمدی تحصیلی تأثیر بیشتری داشته است. نتیجه‌گیری: براساس این یافته‌ می‌توان بیان کرد که آموزش حل‌مسئله و آموزش صبر به دانش‌آموزان کمک می‌کند به مسائل خود بیندیشند؛ راه‌حل‌های مختلفی برای آن‌ها بیابند و با انتخاب بهترین راه حل، به حل مسائل خود مبادرت ورزند. علاوه بر این، دانش‌آموزان یاد می‌گیرند که با مسائل و مشکلات خود به‌گونه‌ای برخورد کنند که دچار اضطراب نشوند و با شکست‌های احتمالی و استرس‌ها و بحران‌ها بتوانند سلامت روان خود را حفظ کنند و با خودکارآمدی، عملکرد تحصیلی خویش را ارتقا بخشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Problem-Solving Education and Patience Education on Academic Self-Efficacy

نویسندگان [English]

  • Farhad Khoemaei 1
  • Arezou FarokhTaghiabadi 2
  • Seyed Mehdi Poorseyed 3

1 Associate Prof Educational Psychology Department, Educational Sciences & Psychology Faculty, Shiraz University, Shiraz, Iran

2 Educational Psychology, Educational Sciences & Psychology Faculty, Shiraz University, Shiraz, Iran

3 Assistant Professor, Department of Psychology Education and Counseling, Farhangian University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

This study aimed to investigate the effectiveness of problem-solving and patience instruction on the academic self-efficacy of school students. It is a quasi-experimental study with a post-test design and a control group. Accidental sampling was used to select participants. Three schools were accidentally selected among Abarkouh City, then the sixth-grade students of these schools were assigned to the three groups of 30 individuals; problem-solving and patience instructions groups as well as a control group. The Morgan-Jinks Student Efficacy Scale was applied for data collection. In this study, patience and problem-solving instructions were conducted in the experimental groups. The obtained data were analyzed by variate analysis of variance (ANOVA). The results showed that instruction in patience and problem-solving has an impact on the academic self-efficacy of students. Additionally, the instruction of patient has more effect on context components of self- efficacy than instruction of problem-solving. According to these results, it can be stated that problem-solving and patience instruction helps students to think about their problems. Also, they learned to deal with issues and difficulties in a way that won’t become anxious, and they can maintain their mental health in the face of possible failures, tensions and crises. In conclusion, they can improve their academic performance with self-efficacy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Problem Solving Instruction
  • Patience Instruction
  • Academic Self-Efficacy
مراجع
ابراهیمی قیری، رسول. (1392). مقایسه­ی انگیزش تحصیلی و امید تحصیلی دانش­آموزان تیزهوش و عادی دوره­ی ‌متوسطه. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت.
انصارالحسینی، سید هادی؛ عابدی، محمد رضا و نیلفروشان، پریسا (1400). رابطه­ی میان خودپنداره­ی تحصیلی و اشتیاق تحصیلی دانش­آموزان با توجه به نقش واسطه­ای خودکارآمدی تحصیلی و راهبردهای یادگیری خودتنظیم. فصلنامه­ی پژوهش­های کاربردی روان­شناختی، 12(1)، 39-58.
ایزدی­فرد، راضیه و سپاسی آشتیانی، میترا. (1389). اثربخشی درمان شناختی-رفتاری با آموزش مهارت حل مسئله در کاهش علائم اضطراب امتحان. مجله­ی علوم رفتاری، 4(1)، 23-27.
تولایی، صدیقه السادات. (1392). بررسی رابطه­ی هوش معنوی و خودکارآمدی معلمان دوره­ی متوسطه­ی شهر ری. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
حیات­بخش، سحر؛ انتصار فومنی، غلامحسین و حجازی، مسعود. (1399). اثربخشی آموزش هوش اخلاقی بر اخلاق تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی دانش­آموزان دختر پایه­ی دهم مدارس دولتی. فصلنامه­ی روان­شناسی تربیتی، 16(56)، 131-156.
خرمائی، فرهاد؛ آزادی ده‌بیدی، فاطمه و زابلی، مصطفی. (1394). پیش­بینی اضطراب امتحان بر اساس مؤلفه‌های صبر با واسطه‌گری مؤلفه‌های اهداف پیشرفت در دانشجویان. فصلنامه­ی آموزش­پژوهی، 1(2)، 52-70.
خرمائی، فرهاد و فرمانی، اعظم. (1393). بررسی نقش پنج عامل بزرگ شخصیت در پیش­بینی صبر و مؤلفه‌های آن در دانشجویان.‎ نشریه­ی علمی روان­شناسی بالینی و شخصیت، 12(2)، 11-24.
خرمائی، فرهاد؛ زارعی، فرشته؛ مهدی‌یار، منصوره و فرمانی، اعظم. (1393). نقش صبر و مؤلفه‌های آن به ‌عنوان فضایل اخلاقی در پیش‌بینی امید دانشجویان. مجله­ی اخلاق و تاریخ پزشکی، 7(3)، 59-68.
خرمائی، فرهاد؛ فرمانی، اعظم و سلطانی، اسماعیل. (1393). نقش صبر به عنوان یک فضیلت اخلاقی و شخصیت در پیش‌بینی ناامیدی دانشجویان. مجله­ی اخلاق پزشکی، 8(28)، 167-199.
دانش، عصمت؛ سلیمی­نیا، نرگس؛ فلاحتی، حوا؛ سابقی، لیلا و شمشیری، مینا. (1393). اثربخشی آموزش گروهی مهارت حل مسئله بر سازگاری دختران نوجوان ناسازگار. فصلنامه­ی روان­شناسی کاربردی، 8(3)، 23-40.
رحیمی، فیروزه. (1394). مقایسه­ی اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی‌ و‌ آموزش صبر بر اهمال­کاری تحصیلی دانش­آموزان. پایان­نامه­ی کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز.
زراعت، زهرا و غفوریان، علی رضا. (1388). اثربخشی آموزش مهارت حل‌ مسئله بر خودپنداره تحصیلی دانشجویان. مجله­ی راهبردهای آموزش، 2(1)، 23-26.
سیدحسینی، مریم سادات؛ داودی، حسین و نارویی نصرتی، رحیم. (1399). پیش­بینی میزان خودمهارگری نوجوانان دختر و پسر در مقطع دبیرستان بر اساس میزان صبر اسلامی و جهت­گیری دینی. دوفصلنامه­ی مطالعات اسلام و روان­شناسی، 14(26)، 67-86.
شهبازی، سارا؛ حضرتی، مریم؛ معطری، مرضیه و حیدری، محمد. (1391). تأثیر آموزش مهارت حل‌ مسئله بر هوشبهر هیجانی دانشجویان پرستاری شیراز. مجله­ی ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 12(1)، 67-76.
طهماسیان، کارینه و اناری، آسیه. (1391). ارتباط مستقیم و غیر مستقیم خودکارآمدی تحصیلی با افسردگی نوجوانان. مجله­ی دست‌آوردهای روان­شناختی، 19(1)، 227-244.
غباری­بناب، باقر؛ نصرتی، فاطمه و بزرگی، محمود رضا. (1399). بررسی رابطه­ی سبک­های دلبستگی به خدا، صبر و عزت نفس در دانشجویان دانشگاه تهران. مجله­ی پژوهش در دین و سلامت، 6(3)، 44-60.
منتظر، ناصر؛ دوستی، یارعلی؛ حسن­زاده، رمضان و عباسی، قدرت اله. (1397). مقایسه­ی اثربخشی آموزش شایستگی هیجانی و حل مسئله بر خودکارآمدی ادراک شده­ی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان. مجله­ی مطالعات آموزش و یادگیری، 10(2)، 142-164.
موحدزاده، بهرام؛ کرمی، زهرا و یاوری کرمانی، مریم. (1397). بررسی ربطه­ی شیوه­های فرزندپروری و سازگاری تحصیلی با واسطه­گری صبر. فصلنامه­ی فرهنگی تربیتی زنان و خانواده، 13(45)، 37-53.
نعمتی­پور، زهرا؛ گلزاری، محمود و باقری، فریبرز. (1391). بررسی اثربخشی آموزش صبر به شیوه گروهی بر کاهش علائم افسردگی و فشار روانی حاصل از داغ­دیدگی در مادرانی که فرزند خود را از دست داده­اند. فصلنامه­ی مطالعات روان­شناسی بالینی، 2(7)، 31-59.
نوح­پور، عسگر؛ اقدسی، علی نقی و پناه­علی، امیر. (1399). مقایسه­ی اثربخشی آموزش راهبردهای کمک­خواهی و حل مسئله بر خودکارآمدی تحصیلی دانش­آموزان. نشریه­ی پرستاری کودکان، 7(1)، 87-97.
یوسفی، علیرضا؛ غرضی، فاطمه و گردان­شکن، مریم. (1391). تأثیر آموزش حل مسئله بر خودکارآمدی و خودکارآمدی ادراک شده در نوجوانان. مجله­ی تحقیقات علوم رفتاری،10(6)، 421-430.
 
Abd-Elmotaleb, M., & Saha, S. K. (2013). The role of academic self-efficacy as a mediator variable between perceived academic climate and academic performance. Journal of Education and Learning, 2(3), 117-129.
Bouffard-Bouchard, T., Parent, S., & Larivee, S. (1991). Influence of self-efficacy on self-regulation and performance among junior and senior high-school age students. International Journal of Behavioral Development, 14(2), 153-164.
Dai, X., & Fishbach, A. (2013). When waiting to choose increases patience. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 121, 256-266.
D'zurilla, T. J., & Goldfried, M. R. (1971). Problem solving and behavior modification. Journal of abnormal psychology, 78(1), 107-126.
Elias, R. Z. (2008). Anti-intellectual attitudes and academic self-efficacy among business students. Journal of Education for Business, 84(2), 110-117.
Elliott, T. R., Godshall, F. J., Herrick, S. M., Witty, T. E., & Spruell, M (1991). Problem-solving appiraisal and psychological adjustment following spinal cord injury. Cognitive therapy and research,15(5), 387-398.
Hill, C. (2014). An examination of the effectiveness of the Louisiana gear up program in promoting self-efficacy, improving academic achievement and increasing teachers' aspirations for their students. Doctoral dissertation, Louisiana Tech University.
Jinks, J., & Morgan, V. (1999). Children's Perceived Academic Self-Efficacy: An Inventory Scale. The Clearing House, 72(4), 224-230.
Klassen, R. M., & Lynch, S. L. (2007). Self-efficacy from the perspective of adolescents with LD and their specialist teachers. Journal of Learning Disabilities, 40(6), 494-507.
Pajares, F., & Schunk, D. (2002). The development of academic self-efficacy. In A. Wigfield & J. Eccles (Eds.) Development of achievement motivation. San Diego: Academic Press.
Parto, M. (2011). Problem solving, self- efficacy, and mental health in adolescents: Assessing the mediating role of assertiveness. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 30, 644–648
Peguero, A. A., & Shaffer, K. A. (2015). Academic self-efficacy, dropping out, and the significance of inequality. Sociological Spectrum, 35(1), 46-64.
Rosati, A. G., Stevens, J. R., Hare, B., & Hauser, M. D. (2007). The evolutionary origins of human patience: Temporal preferences in chimpan zees, bonobos, and human adults. Current Biology, 17(19), 1663-1668.
Schnitker, S. (2012). An examination of patience and well-being. The Journal of Positive Psychology, 7(4), 263-280.
Sharma, H. L., & Nasa, G. (2014). Academic self-efficacy: A reliable predictor of educational performances. British Journal of Education, 2(3), 57-64.
Twerski, R. A., & Schwartz, U. (2005). Positive parenting. NY: Pearson Company Inc.
Vasile, C., Marhan, A. M., Singer, F. M., & Stoicescu, D. (2011). Academic self-efficacy and cognitive load in students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 12, 478-482.
Wright, S. L., Perrone-McGovern, K. M., Boo, J. N., & White, A. V. (2014). Influential factors in academic and career self-efficacy: Attachment, supports, and career barriers. Journal of Counseling & Development, 92(1), 36-46.
شناخت اجتماعی
دوره 12، شماره 24 - شماره پیاپی 24
آذر 1402
صفحه 19-29
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار