با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 استادیار، گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

3 استادیار، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

تعارض زناشویی می تواند به اختلال در روابط بین فردی منجر شود و زمینه ساز بروز مشکلاتی در خانواده باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه ذهن آگاهی، طرحواره های ناسازگار اولیه و همجوشی شناختی در زنان با و بدون تعارض زناشویی بود. این مطالعه، یک پژوهش توصیفی از نوع علّی- مقایسه ای است. جامعه آماری پژوهش شامل زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره مناطق 2، 4 و 7 شهر تهران در سال 1401 بود و نمونه پژوهش نیز شامل 90 زن دارای تعارضات زناشویی و 90 زن بدون تعارضات زناشویی بودند که به روش در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه های تعارض زناشویی، ذهن آگاهی، طرحواره های ناسازگار اولیه و همجوشی شناختی پاسخ دادند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که بین زنان با و بدون تعارض زناشویی از لحاظ ذهن آگاهی، طرحواره های ناسازگار اولیه و همجوشی شناختی تفاوت معناداری وجود دارد (05/0 >P). بنا بر یافته های به دست آمده ، می توان نتیجه گرفت که این متغیرها به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم در ایجاد یا شدت تعارضات زناشویی مؤثر هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Comparison of Mindfulness, Early Maladaptive Schemas and Cognitive Fusion in Women with and without Marital Conflict

نویسندگان [English]

  • Sevna Asgarzadeh 1
  • Majid Baradaran 2
  • Farzaneh Ranjbar Noushari 3

1 M.A.of General Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran

2 Assistant Professor, Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran

3 Assistant Professor, Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Marital conflict can interfere with interpersonal relationships and cause family problems. The aim of the present study was to comparison of mindfulness, early maladaptive schemas and cognitive fusion in women with and without marital conflict. This is a descriptive study of causal-comparative type. The statistical society includes women referred to counceling centers in areas 2, 4 and 7 of Tehran during tow months from Mehr to Aban 2022 and research sample includes 90 women with marital conflicts and 90 without marital conflicts that were chosen by the method of available sampling and responded to marital conflict, mindfulness, early maladaptive schemas and cognitive fusion Questionnaires. For data analysis, multivariate analysis of variance was used. The results show that there is a significant difference between in women with and without marital conflict in terms of mindfulness, early maladaptive schemas and cognitive fusion. According to finding, we can cunclued that this vriables directly or indirectly affect in the formation or increase the marital conflicts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mindfulness
  • Early maladaptive schemas
  • Cognitive fusion
  • Women
  • Marital conflict
آهی، قاسم؛ محمدی فر، محمدعلی و بشارت، محمدعلی. (1386). پایایی و اعتبار فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره‏های یانگ. مجله روان شناسی و علوم تربیتی. 37(3)، 20-5.
امامی،پروین؛ قدسی، پروانه؛ میرهاشمی، مالک و  ابوالمعالی الحسینی، خدیجه. (1400). مدل‌سازی معادلات ساختاری رابطه بین طرحواره‏های ناسازگار اولیه با کیفیت زناشویی با میانجیگری راهبردهای حل تعارض در زنان متأهل. مجله مطالعات ناتوانی، 11، 30-1.
بابایی نادینلویی، کریم؛ میکائیلی منیع، فرزانه؛ پزشکی، هانا؛ بافنده، حسن و عبدی، حنانه (1396). رابطه ذهن آگاهی و فراهیجان در پیش‏بینی تنظیم هیجانی- شناختی پرستاران تازه کار. نشریه پرستاری ایران، 30 (105)، 22 – 11.
ترخان، مبینا؛ نشاط دوست، حمید طاهر و ترخان، مرتضی. (1399). اثربخشی مداخله مبتنی بر شفقت بر انعطافپذیری شناختی و کفایت اجتماعی زنان دارای تعارضات زناشویی. شناخت اجتماعی. 9(18)، 152-137.
ثنایی، باقر. (1379). مقیاسهای سنجش خانواده و ازدواج. چاپ اول. تهران: مؤسسة انتشارات بعثت.
جهانگیری، علی و مهدیان فر، الهام. (1397).اثربخشی ذهن آگاهی برخشم وتعارض زناشویی دانشجویان متاهل. دومین کنگره بین المللی و سومین کنفرانس توانمندسازی جامعه در حوزه علوم انسانی و مطالعات تربیتی، تهران.
داتیلیو فرانک ام و بیرشک بهروز. (1385). رفتار درمانی شناختی زوج ها. تازه های علوم شناختی، 30، 81-72.
رئیسی، سید‌جمال؛ محمدی، کوروش و زارعی اقبال؛ سمانه. (1397). اثربخشی و مقایسه زوج‌درمانی هیجان مدار و رویکرد تصمیم‌گیری مجدد بر افزایش ابعاد تاب‌آوری زنان متاهل. پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده، 6(3)، 48-33.
زارع, حسین. (1396). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در بهبود انعطاف‏پذیری و همجوشی شناختی. شناخت اجتماعی، 6(1)، 134-123.
زارع، حسین. (1393). هنجاریابی مقیاس اجتماعی همجوشی شناختی گیلاندرز بر اساس الگوی بوهرنستات. فصلنامه پژوهش های روان شناسی اجتماعی، 4(15)، 17-28.
زارع میرک آباد، اعظم؛ یار احمدیان، نسرین و شاه رضایی، سمانه. (1400). تدوین بسته آموزش شادکامی اسلامی و بررسی اثربخشی آن بر نشاط ذهنی و عواطف مثبت و منفی در زنان دارای تعارض زناشویی. نهمین کنفرانس بین المللی پژوهش های مدیریت و علوم انسانی در ایران، تهران.
- شباهنگ، رضا؛ باقری شیخان گفشه، فرزین؛ نجاتی، زهرا و موسوی، سیدولی اله. (1397). نقش طرحواره های ناسازگار اولیه و حمایت اجتماعی در پیش بینی تعارضات زناشویی. همایش ملی روان شناسی و سلامت با محوریت خانواده و زندگی سالم، شیراز.
صمدی فرد. (1395). پیش بینی امید به زندگی زوجین بر اساس باورهای فراشناختی و همجوشی شناختی. پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره، 6(2)، 48-62.
عدل پرور، عفت؛ صفائی راد، ایرج؛ عرفانی، نصرالله؛ جدیدی، هوشنگ. (1400). تدوین مدل علی تعارضات زناشویی بر اساس سبک‌های دلبستگی با نقش واسطه‏ای طرحواره های بریدگی/طرد و خودگردانی/عملکرد مختل در زنان در آستانه طلاق. خانواده درمانی کاربردی، 2(2)، 173-189.
علیخانی، مسعود. (1396). مقایسه راهبردهای تنظیم شناختی هیجانی، سبک های دلبستگی و ذهن آگاهی زنان با و بدون تعارض زناشویی.  پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
عیسی‌زادگان علی، دوست علیزاده سحر. (1399). مقایسه‌ انعطاف‌پذیری شناختی، همجوشی و گسلش شناختی در زنان و مردان متقاضی طلاق. فصلنامه پرستاری، مامایی و پیراپزشکی، ۵ (۴)، 26-۱۵.
فرجی، شهناز؛ آگاه هریس، مژگان و شیبانی، حسین. (1400).  اثربخشی آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اجتناب شناختی و رضایت زناشویی زنان با مشکلات زناشویی. شناخت اجتماعی. 10(19)، 134-119.
کلهر، داود؛ تقوایی، داوود و حیدری، حسن. (1399). اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر نگرش‌های ناکارآمد و فرسودگی زناشویی زنان دارای تعارضات زناشویی. روان شناسی بالینی،12(2)، 19-30.
لعل زاده، انسیه؛ اصغری ابراهیم آباد، محمد جواد و حصارسرخی، ربابه. (1394). بررسی نقش طرحواره های ناسازگار اولیه در پیش‌بینی طلاق عاطفی. روان شناسی بالینی، 7(2)، 101-108.
مقتدر، لیلا و حلاج، لیلا. (1397). مقایسه طرحواره های ناسازگار اولیه، ناگویی هیجانی و شادکامی در زنان با و بدون تعارضات زناشویی. مجله بالینی پرستاری و مامایی، 7(2)، 138-145.
نامدارپور، فهیمه، فاتحیزاده، مریم، بهرامی، فاطمه و محمدی فشارکی، رحمت الله. (1396). بررسی عوامل مؤثر در نشخوار فکری زنان دارای تعارضات زناشویی. مجله تحقیقات علوم رفتاری، 17(67)، 153-124.
همتی، رضا و کریمی، معصومه. (1397). زنان مطلقه و تجربه سرپرستی خانوار: یک پژوهش کیفی. فصلنامه پژوهشنامه زنان، 9(2)، 181-211.
هوشمندی، رودابه؛ احمدی، خدابخش و کیامنش، علیرضا. (1399). مقایسه علل تعارضات زناشویی در سه دهه اخیر. سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت، 4(2)،72-81.
Baer, R.A., Smith, E.T., Hopkins, J. Krietemeyer, G. & Toney, F. (2006). Using self-report Assessment methods to Explore Facetes of mindfulness. Assessment, 13(1), 27-45.
Gillanders, D.T., Sinclair, A. K., MacLean, M. & Jardine, K. (2015). Illness cognitions, cognitive fusion, avoidance and self-compassion as predictors of distress and quality of life in a heterogeneous sample of adults, after cancer. Journal of Contextual Behavioral Science, 4(4), 300–311.
Hayes, S.C. (2004). Acceptance and commitment therapy, relational frame theory, and the third wave of behavior therapy. Behavior Therapy, 35(4), 639-665.
Janowski, K. & Łucjan, P. (2012). P-133-Worry and mindfulness: the role in anxiety and depressive symptoms. European Psychiatry, 27, 1-8.
Janovsky, T., Rock, A.J., Thorsteinsson, E.B., Clark, G.I., & Murray, C.V. (2020). The relationship between early maladaptive schemas and interpersonal problems: A meta‐analytic review. Clinical Psychology & Psychotherapy, 27(3), 408-447.‏
Lamothe, M., Rondeau, É., Malboeuf-Hurtubise, C., Duval, M. & Sultan, S. (2016). Outcomes of MBSR or MBSR-based interventions in health care  providers: A systematic review with a focus on empathy and emotional competencies. Psychiatry Research, 205, 48-59.
Mandal, E. & Lip, M. (2022). Mindfulness, relationship quality, and conflict resolution strategies used by partners in close relationships. Current Issues in Personality Psychology, 10(2), 135-146.‏
McGill, J., Adler-Baeder, F. & Rodriguez, P. (2016). Mindfully in love: A meta-analysis of the association between mindfulness and relationship satisfaction. Journal of Human Sciences and Extension, 4(1), 89-101.
Oldham, J. T. (2017). Divorce, separation and the distribution of property. Law Journal Press.
Penley, J.A., & Tomaka, J. (2002). Associations among the Big Five, emotional responses, and coping with acute stress. Personality and individual differences, 32(7), 1215-1228.
Saint-Eloi Cadely, H., Kerpelman, J.L. & Pittman, J.F. (2018). Connections among identity, attachment, and psychological dating aggression during adolescence. Identity: An International Journal of Theory and Research, 18(1), 44–59.
Simons, R.M., Sistad, R.E, Simons, J.S., & Hansen, J. (2018). The role of distress tolerance in the relationship between cognitive schemas and alcohol problems among college students. Addictive behaviors, 78(1), 1-8.
Summers, B.J., Matheny, N.L, Cougle, J.R. (2017). ‘Not just right’experiences and incompleteness in body dysmorphic disorder. Psychiatry Research, 247, 200-207.
Virgil Zeigler-Hill, V.Z., Green, B., Arnau, R. C., Sismore, T.B., & Myers, E.M. (2011) .Trouble ahead  trouble behind Narcissism and early Maladaptive Schemas. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 42, 96-103.
Yang, Y., Liu, Y.H., Zhang, H.F. & Liu, J.Y. (2015). Effectiveness of mindfulness-based stress reduction and mindfulness-based cognitive therapies on people living with HIV: A systematic review and meta-analysis. International Journal of Nursing Sciences, 2(3), 283-294.
Young, J.E. (1998). Young Schema Questionnaire, Short form. New York: Cognitive Therapy Center.