نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• آسیه مرادی ¹
• کامران یزدانبخش ²
• زهرا مهدیان ³

¹ استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

² دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

³ کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

هدف: کارکردهای اجرایی نقش مهمی در توسعه نظریه ذهن دارند. نظریه ذهن نیز در توانایی کودکان برای درک و تفسیر رفتار دیگران نقش اساسی دارد. همچنین رابطه مثبتی بین کارکردهای اجرایی و نظریه ذهن با قضاوت اخلاقی وجود دارد. ازین رو در پژوهش حاضر، هدف بررسی رابطه بین کارکردهای اجرایی و قضاوت اخلاقی با توجه به نقش میانجی نظریه ذهن است.
روش: این مطالعه از نوع توصیفی- همبستگی مبتنی بر مدل‌سازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش کودکان ۹ تا ۱۱ ساله شهر ایلام است که 370 نفر به روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. از سه پرسشنامه قضاوت اخلاقی Sinha and Verma (1971)، نظریه ذهن Ghamrani و همکاران (2006) و کارکردهای اجرایی Barkley (2012) برای گردآوری اطلاعات استفاده شد. داده‌ها به روش‌های همبستگی اسپیرمن و مدل‌یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزارهایSPSS نسخه 24 وsmart PLS نسخه 3 تحلیل شدند.
یافته‌ها: بین کارکردهای اجرایی و قضاوت اخلاقی (246/0=β و 05/0>P)، کارکردهای اجرایی و نظریه ذهن (545/0=β و 05/0>P)، نظریه ذهن و قضاوت اخلاقی (494/0=β و 05/0>P) رابطه وجود دارد. همچنین نقش میانجی نظریه ذهن در رابطه بین کارکردهای اجرایی و قضاوت اخلاقی (269/0=β و 05/0>P) تایید شد.
نتیجه‌گیری: کارکرد اجرایی، ظرفیت شناختی زیربنایی است که شناخت سطح بالاتر مانند استدلال و تصمیم‌گیری در موقعیت‌های اخلاقی را ممکن می‌سازد و تسهیل می‌کند. همچنین کارکرد اجرایی بر ارتقای سطح نظریه ذهن نیز اثر دارد. بنابراین جهت بهبود قضاوت اخلاقی برنامه‌های مداخله‌ای که رشد کارکردهای اجرایی را هدف قرار دهند، باید مورد توجه بیشتری قرار گیرند؛ زیرا می‌توان از طریق بهبود کارکردهای اجرایی، بستر مناسبی برای ارتقای سطح نظریه ذهن فراهم آورد و ارتقای نظریه ذهن بر پیشرفت قضاوت‌های اخلاقی تأثیر خواهد گذاشت.

کلیدواژه‌ها

• قضاوت اخلاقی
• نظریه ذهن
• کارکردهای اجرایی
• دانش‌آموزان

موضوعات

• روانشناسی

عنوان مقاله [English]

Examining the relationship between executive functions and moral judgment with the mediation of theory of mind of 9-11-year-old children in Ilam city

نویسندگان [English]

• Asie Moradi ¹
• Kamran Yazdanbakhsh ²
• Zahra Mahdian ³

¹ Assistant Professor of Psychology, Razi University, Kermanshah, Iran

² Associate Professor of Psychology, Razi University, Kermanshah, Iran.

³ MSc in Educational Psychology, Razi University. Kermanshah. Iran

چکیده [English]

Purpose: Since there is a positive relationship between executive functions and theory of mind with moral judgment, in the current research, the aim is to investigate the relationship between executive functions and moral judgment with regard to the mediating role of theory of mind.
Method: This descriptive-correlation study was based on structural equation modeling. The statistical population of this research was 9 to 11-year-old children of Ilam City, and 370 of them were selected by convenience sampling method. Sinha and Verma's (1971) moral judgment questionnaire, Ghamrani et al.'s (2006) theory of mind, and Barkley's (2012) executive functions were used to collect information. The data were analyzed by Spearman's correlation and structural equation modeling using SPSS version 24 and Smart PLS version 3 software.
Findings: The findings showed that there is a relationship between executive functions and moral judgment (β=0/246 % & P<0/05), executive functions and theory of mind (β=0/545 % & P<0/05), and theory of mind and moral judgment (β=0/494 % & P<0/05). Also, the mediating role of the theory of mind in the relationship between executive functions and moral judgment (β=0/269 % & P<0/05) was confirmed.
Conclusion: Executive function is the underlying cognitive capacity that enables and facilitates higher level cognition such as reasoning and decision making in moral situations. Also, the executive function has an effect on improving the level of the theory of mind. Therefore, in order to improve moral judgment, intervention programs that target the development of executive functions should be given more attention; Because it is possible to provide a suitable platform for improving the level of the theory of mind through the improvement of executive functions, and the improvement of the theory of mind will affect the progress of moral judgments.

کلیدواژه‌ها [English]

• Moral judgment
• Theory of mind
• Executive functions
• Students