با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روان شناسی دانشگاه پیام نور

2 کارشناسی ارشد روان شناسی دانشگاه پیام نور

چکیده

مقدمه: با توجه به اهمیت و نقش کلیدی تعلل و سهل‌انگاری فردی و اجتماعی در رشد و پیشرفت فرد و جامعه، هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش تئوری انتخاب بر سهل‌انگاری فردی و اجتماعی است. روش: 36 نفر از بین کلیه دانشجویان زن دوره کارشناسی شهر تهران در سال تحصیلی92ـ91، به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (16n=) و گواه (20n=) جایگزین شدند. ابزار جمع‌آوری داده­ها شامل پرسشنامه سهل‌انگاری تاکمن و پرسشنامه سهل‌انگاری اجتماعی صفاری­نیا بود. ابتدا این پرسشنامه‌ها به عنوان پیش‌آزمون بر روی افراد هر دو گروه اجرا شد. سپس افراد گروه آزمایش در 8 جلسه آموزش تئوری انتخاب شرکت کردند. هر دو پرسشنامه به عنوان پس‌آزمون، یک‌بار پس از پایان جلسات آموزشی و یک‌بار هم بعد از دو ماه مجدداً اجرا شد. این نمرات با استفاده از آزمون کوواریانس مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج حاصل از آزمون کوواریانس نشان داد که بین دو گروه کنترل و آزمایش تفاوت معناداری (01/0p

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Choice Theory Training on Procrastination and Social Loafing of Female Students

نویسندگان [English]

  • susan alizadeh fard 1
  • Masomeh Tadris Tabrizi 2

1 Assistant Professor in Psychology, Payame Noor University

2 M.A. in Psychology, Payame Noor University

چکیده [English]

Introduction: Considering the the important role of procrastination and social loafing on personal and social development, the main purpose of this research was to investigate the effect of Choice Theory training on procrastination and social loafing. Method: A total number of 36 female students of Tehran Universities in 1392 were selected by accessible sampling and were divided into an experimental group including 16 students and a control group including 20 students. Tuckman's Procrastination Scale and Saffarinia's Social Loafing Test were conducted to collect basic level data. The participants of the experimental group attended 8 sessions of Choice Theory training protocol. Both inventories were conducted again immediately after the training period and after two months. The results of post-tests were compared with the basic level through covariance analysis. Results: The results of covariance analysis showed a significant difference between the two groups and reduction of procrastination and social loafing in the experimental group compared with the control group. But this reduction was not evident in the follow up test which was conducted after two months. Even the level of social loafing increased significantly.  Conclusion: The implications of these results are discussed with respect to the utility of applying Choice Theory training for significant reduction of procrastination and social loafing in short time; however, these results are not perdurable in long time.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Choice Theory
  • Procrastination
  • Social Loafing
ـ امیری، م.؛ آقامحمدیان شعرباف، ح. و کیمیایی، ع. (1391). «اثربخشی رویکرد واقعیت درمانی گروهی بر منبع کنترل و راهبردهای مقابله‌ای». اندیشه و رفتار، دوره ششم، شماره 24.
ـ بودون، ر. (1364). منطق اجتماعی، ترجمه عبدالحسین نیک­گهر، تهران: نشر مروارید.
 ـ پاشا، غ. و امینی، س. (1389). «تأثیر واقعیت درمانی بر امید به زندگی و اضطراب همسران شهدا». یافته‌های نو در روا­­ن­شناسی، سال ششم، 51ـ37 .
ـ حسین­پور، م.؛ درویشی، ط. و سودانی، م. (1388). «اثربخشی آموزش مسئولیت ‌پذیری به شیوه واقعیت درمانی گلاسر بر کاهش بحران هویت دانش­‌آموزان». یافته‌های نو در روان­شناسی، سال پنجم، 106ـ97 .
ـ جلالی شاهکو، ف. (1385). بررسی رابطه جنسیت با منبع کنترل (بیرونی ـ درونی) در پیش­بینی صفت اهمال­کاری در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن.
ـ جوادی یگانه، م.؛ فاطمی امین، ز. و فولادیان، م. (1390). «بررسی تطبیقی شاخص تنبلی در ایران و کشورهای جهان و برخی راه حل­ها». راهبرد فرهنگ. سال سوم شماره دوازدهم و سال چهارم شماره سیزدهم، 111ـ134.
ـ خرمایی، ف.؛ عباسی، م. و رجبی، س. (1390). «مقایسه کمال­گرایی و تعلل ورزی در مادران دانش­آموز با و بدون ناتوانی یادگیری». مجله  ناتوانی­های یادگیری، دوره 1، شماره 1، ص 77ـ 60.
ـ سلامتی، ع.؛ حقیقی، ج.؛ مهرابی­زاده هنرمند، م. و شهنی ییلاق، م. (1385). «بررسی شیوع تعلل و تأثیر روش­های درمان شناختی ـ رفتاری و مدیریت رفتار بر کاهش آن در دانش­آموزان دبیرستانی شهرستان اهواز». مجله علوم تریبتی و روان­شناسی اهواز،  شماره 3.
 ـ سواری، ک.؛ بشلیده، ک. و شهنی ییلاق، م. (1388). «ارتباط مدیریت زمان و خوداثربخشی ادراک شده با اهمالکاری تحصیلی». مجله روان­شناسی تربیتی، شماره 14، 112ـ 99.
ـ سیمیاریان، ق.؛ سیمیاریان، ک.؛ ابراهیمی قوام، ص. و کریمی، ی. (1389). «آموزش خودکنترلی بر کاهش سهل‌انگاری نوجوانان». فصلنامه انجمن روان­شناسی ایران، سال چهارم، 453ـ451.
ـ صاحبی، ع. (1390). «اثربخشی آموزش تئوری انتخاب و واقعیت درمانی بر افزایش عزت نفس و کانون مهار درونی دانش آموزان دبیرستانی شهر مشهد». مجله اصول بهداشت روانی، سال چهاردهم، دوره دوم،80.
ـ صفاری­نیا، م. و حسن­زاده، پ. (1391). آزمون­های روان­شناسی اجتماعی و شخصیت. انتشارات ارجمند.
ـ فرح­بخش،‌ ک. (1383). مقایسه میزان اثربخشی فنون زوج درمانی نظریه الیس و گلاسر و ترکیبی از آن دو در کاهش تعارضات زناشویی. پایان نامه دکترا، دانشگاه علامه طباطبایی.
ـ کارخانه‌چی، م.؛ احدی، ح. و حاتمی، ح. (1389). «اثر آموزش واقعیت درمانی بر شادکامی دختران».  مجله روان­شناسی معاصر، دوره پنجم، ویژه نامه، 638ـ636.
ـ کرمی، د. (1388). «میزان شیوع اهمال­کاری در دانشجویان و ارتباط آن با اضطراب و افسردگی». مجله اندیشه و رفتار، دوره 4، شماره 1، 34ـ25.
ـ کوثری، ر. (1390). بررسی وضعیت اهما­­ل­کاری در دانش­آموزان دبیرستانی و رابطه آن با انگیزه پیشرفت و اضطراب امتحان. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روان­شناسی دانشگاه فردوسی مشهد.
ـ گلسر، و. (1390). تئوری انتخاب. ترجمه علی صاحبی. تهران: انتشارات سایه سخن.
ـ مرادی شهربابک، ف.؛ قنبری هاشم آبادی، ب. و آقامحمدیان شعرباف، ح. (1389). «بررسی اثربخشی واقعیت درمانی به شیوه گروهی بر افزایش میزان عزت نفس دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد». مطالعات روان­شناسی تربیتی، دوره 11، شماره 2، 238ـ227.
ـ مقدس بیات، م. (1383). هنجاریابی مقیاس سنجش سهل­انگاری تاکمن برای دانشجویان. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن.
ـ موسوی­اصل، ج. (1388). «اثربخشی آموزش تئوری انتخاب و واقعیت درمانی به شیوه گروهی بر مسئولیت­پذیری و عزت نفس دانشجویان». مجله علوم تربیتی و روان­شناسی اهواز، شماره 38.
ـ هاشمی، ت.؛ مصطفوی، ف.؛ ماشینچی عباسی، ن. و بدری، ر. (1391). «نقش جهت­گیری هدف، خودکارآمدی، خودتنظیم‌گری و شخصیت در تعلل­ورزی». مجله روان­شناسی معاصر، دوره هفتم، شماره 1، 84 ـ73. 
- Anthony, J. (2007). “Academic procrastination and the role of hope as a coping strategy”. Personality and Individual Differences, 42, 1301-1310.
- Britzman, M.J., Nagelhout, S.E. & Cameron, A.J. (2012). “Pursuing a Quality Life by Clarifying Our Quality Worlds and Making Need-Fulfilling Choices”. International Journal of Choice Theory and Reality Therapy, 1, 31-40.
- Casstevens, W.J. (2010). “Using reality therapy and choice theory in health and wellness program development within psychiatric psychosocial rehabilitation agencies”. International Journal of Choice Theory and Reality Therapy, 2, 55-58.
- Ellis, A. & Knaus, W. (2002). Overcoming procrastination. New York: New American Library.
- Ferrari, J.R. & Tice, D.M. (2000). “Procrastination as a Self-Handicap For Men and Women: A Task-Avoidance Strategy in a Laboratory Setting”. Journal of Research in Personality, 34, 73-83.
 - Ferrari, J.R. & Patel, T. (2004). “Social comparisons by procrastinators: Rating peers with similar or dissimilar delay tendencies”. Personality and Individual Differences, 37, 1493-1501.
- Ferrari, J.R. & Diaz-Morales, J.F. (2007). “Procrastination: Different time orientations reflect different motives”. Journal of Research in Personality, 41(3), 707-714.
- Ferrari, J.R. (2010). Still procrastination: The no-regrets guide to getting it done. New Jersey: Wiley.
- Gilchrist Banks, S. (2011). Using choice theory to enhance student achievement. Alexandria, VA: American School Counselor Association.
- Klein, E. (1971). A comprehensive etymological dictionary of the English language. New York: Elsevier.
- Lin, P.H. (2008). A research on social loafing and students' culture orientations in ESL/EFL classroom. MSc. Thesis, Ming Chuan University.
- Moon, S.M. & Illingworth, A.J. (2005a). “Exploring the dynamic nature of procrastination: A latent growth curve analysis of academic procrastina­tion”. Personality and Individual Differences, 38, 297-309.
- Owens, S.G.; Bowman, C.G. & Dill, C.A. (2008). “Overcoming procrastination: the effect of implementation intentions”. Journal of Applied Social Psychology, 38, 2, 366-384.
- Parish, T.S. & Burdenski, T.K. (2011). “Pathways to Employment and Personal Happiness Can Be Found by Attending to Employers’ and Our Own “Quality Worlds””. International Journal of Choice Theory and Reality Therapy، 1، 44-48.
- Parish، T.S.  (2010). “Be All That You Can Be by Efficiently Implementing Choice Theory and Reality Therapy”. International Journal of Choice Theory and Reality Therapy، Vol 2، 10-12.
- Peterson, A.V.; Chang, C. & Collins, P.L. (1998). “The effects of reality therapy and choice theory training on self concept among Taiwanese university students”. International Journal for the Advancement of Counseling, 20(1), 79-83.
- Perkins, E. (2012). “Choice Theory and Blame versus Responsibility”. International Journal of Choice Theory and Reality Therapy, 2, 10-13.
- Schouwenberg, H.C. (2004). Procrastination in academic setting: General introduction. In counseling the procrastinator in academic setting, Schouwenberg, H.C. Lay, T.A. Pychyl, & J. R. Ferrari, eds. Washington, DC: APA.
- Steel, P. (2007). “The Nature of Procrastination: A Meta-Analytic and Theoretical Review of Quintessential Self-Regulatory Failure”. Psychological Bulletin, Vol. 133, No. 1, 65-94.
- Van Eerde, W. (2003). “A meta-analytically derived nomological network of procrastination”. Personality and Individual Differences, 35, 1401-1418.
- Van Wyk, L. (2004). The relationship between procrastination and stress in the life of the high school teacher. Human resources management in the faculty of economic and management sciences at the University of Pretoria.           
- Wohl, M.J., Pychyl, T.A. & Bennett, S.H. (2010). “(I forgive myself, now I can study: How self-forgiveness for procrastinating can reduce future procrastination”. Personality and Individual Differences, 48, 803-808.
- Walters, A. (2003). “Understanding procrastination from a self-regulated learning perspective”. Journal of Educational Psychology, 95, 179-187.
- Watson, M.E. & Arzamarski, C.B. (2011). “Choice Theory and Reality Therapy: Perceptions of Efficacy”. International Journal of Choice Theory and Reality Therapy, 1, 97-109.
- Wubbolding, R.E. & Brickell, J. (2013). “Resources for Teaching and Learning Choice Theory and Reality”. International Journal of Choice Theory and Reality Therapy, 1, 51-58.  
 -Zhang, X. (2011). “Social Loafing in Distributed Organization: An Empirical Study”. International Journal of Asian Business and Information Management, 2(4), 44-60.