با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه پیام‌نور

چکیده

مقدمه: این پژوهش به ­منظور اثربخشی آموزش گروهی تفکر انتقادی بر خودکارآمدی اجتماعی و تاب آوری معتادان گمنام انجام پذیرفته است. روش: این پژوهش از نوع آزمایشی و با طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل بوده که با استفاده از پرسشنامه خود کارآمدی اجتماعی گادیانو و هربرت و تاب­آوری کانرو و دیویدسون 30 نفر از معتادان گمنام که خودکارآمدی اجتماعی و تاب­آوری پایینی داشتند، به­طور تصادفی انتخاب و به­طور داوطلبانه در دوگروه آزمایشی (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. گروه­آزمایشی10 جلسه، هفته­ای یک جلسه، مهارت تفکر انتقادی را آموزش دیدند و گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. پس از آموزش، مجدداً خودکارآمدی اجتماعی و تاب­ آوری هر دوگروه، مورد اندازه­گیری قرار گرفت. یافته: از تحلیل کوواریانس یک طرفه (آنکوا) برای تحلیل داده­ ها استفاده شد. نتایج نشان داد، F به دست آمده در خود کارآمدی اجتماعی (96/37) و تاب ­آوری (69/32) درسطح بین گروه آزمایشی و کنترل 0001/0>P معنی ­دار می­باشد. به عبارت دیگر، آموزش گروهی تفکر انتقادی موجب افزایش خود کارآمدی اجتماعی و تاب­ آوری معتادان گمنام شده است. نتیجه ­گیری: این مطالعه، اهمیت روش آموزش تفکر انتقادی را در افزایش خود کارآمدی اجتماعی و تاب­ آوری معتادان گمنام نشان می­ دهد. یافته ­های این پژوهش با یافته­ های سایر پژوهش همسوئی دارد. همه این تحقیقات نشان می­ دهند، با افزایش تفکر انتقادی می­ توان موجبات خود کارآمدی اجتماعی و تاب­آوری بالا را فراهم ساخت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Group Critical Thinking Training on the Social Self-efficacy and Resilience

نویسنده [English]

  • Morteza Tarkhan

Assistant professor in Psychology, Payame Noor University

چکیده [English]

 Introduction: The aim of this research was to study the effectiveness of group critical thinking training on social self-efficacy and resilience of narcotics anonymous (Na). Method: The research was semi experimental with pretest – post test design. Using Gaudino & Herbert social self-efficacy questionnaire and Conner & Davidson resilience questionnaire, 30 narcotics anonymous (Na) with low social self-efficacy and resilience were randomly selected and were voluntarily assigned to experimental and control groups (15 persons in each group). The experimental group received 10 sessions of critical thinking skills (a session weekly) and the control group did not receive any training. After the training, social self-efficacy and resilience of the experimental group were measured again. Findings: Analysis of one way covariance method (ANCOVA) showed significant differences in both social self-efficacy (37.96) and resilience (32.69) with P

کلیدواژه‌ها [English]

  • social self-efficacy
  • Resilience
  • Critical thinking
  • narcotics anonymous(Na)
ـ استوار، ص. (1386). تبیین نقش واسطه­ای توجه متمرکز بر خود و خودکارآمدی اجتماعی بر ارتباط بین اضطراب و سوگیری شناختی. پایان­نامه چاپ نشده دکتری روان­شناسی تربیتی، دانشگاه شیراز.
 ـ بدری گرگری، ر. (1387). تأثیر بازاندیشی بر تفکر انتقادی دانشجو معلمان و طراحی روش مناسب برای پرورش مهارت تفکر انتقادی آن­ها. رساله دکتری، دانشگاه تبریز.
ـ سیف، ع.ا. (1379). روان­شناسی پرورشی، تهران، انتشارات آگاه.
ـ شهابی، م.ن. (1380). بررسی اثر بخشی آموزش تفکر انتقادی بر حل­مسأله و عزت­نفس دانش­آموزان دختر مقطع راهنمایی شهر کلاله. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه گیلان.
ـ صادقی، ا. (1388). مقایسه اثربخشی درمان شناختی ـ رفتاری و تلفیق دارودرمانی و درمان شناختی ـ رفتاری بر تاب­آوری و فشار روانی زنان خیانت دیده. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام­نور مرکز تهران.
ـ علی­آبادی، خ. و صمدی، ع. (1384). تحلیل داده­های روان­شناسی با برنامه اس. پی. اس، تهران دوران.
ـ ملکی، م. (1387). بررسی رابطه بین میزان استفاده از بازی‌های رایانه­ای و سطح تفکر انتقادی در بین دانش­آموزان پسر پیش دانشگاهی شهر کرمانشاه. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده روان­شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تربیت معلم تهران.
ـ مهدی­پور، م. (1389). اثربخشی آموزش تفکر انتقادی و راهبردهای فراشناختی برخلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانش­آموزان دختر پایه دوم راهنمایی، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن.
ـ هاشمیان­نژاد، ف. (1380). ارائه چهارچوب نظری درخصوص برنامه درسی مبتنی بر تفکر انتقادی در دوره ابتدایی با تأکید بر برنامه ­درسی مطالعات اجتماعی. رساله دکتری چاپ نشده دانشگاه آزاد اسلامی واحد تحقیقات تهران.
- Bandura, A. (2006). “Self-efficacy: Toward A Unifying Theory of Behaviorial Change.” Psychological Review.84, 191-215.
- Banura, A. (1999). Self-efficacy.The exercises of control. Newyork. Freeman Company.
- Comer, J.R. (2007). Abnormal Psychology. Fifth Edition.U.S.A.
- Crunkilton, J.R. (1996). Stage to enhance critical thinking skills in our students. Workshop presented to the faculty of the university of florida college of agriculture.
- Davidson, J.R. (2000). “Affective Style, Psychopatology Resilience: Brain Mechanisms and Plasticty.” American Psychologist, 55, 1196-1214. - Dehghani, M.; Jafarisani, H.; Pakmehr, H. & Malekzade,  A. (2011). “Relationship between students Critical Thinking and Self-efficacy Beliefs in Ferdosi university of Mashhad, Iran”. Social and behavioral Sciences. 15, 2952-2955.
- Elder, L. & Paul, R. (2007). “Critical Thinking: The Nature of Critical and Creative Thought.” Journal of Developmental Education.Vol, 30, 36-48.
- Facion, P.A. (2007). Criticalthinking: What is it? And Why is coant. millber California.
- Gloudmens, H.A.; Schalk, R.M. & Reynaert, W. (2012). “The relationship between Critical Thinking Skills and Self-efficacy of Beliefs in Mental Health nurses.” Journal of Applied Science, 33(3), 275-290.
- Gunter, G.A. (2007). “Building Student Data Literary: An Essential Critical Thinking Skills For The 21s Century.” Journal of Science Education,Vol.14, 24-29.
- Halpern, M. (2009). “The Enhance Critical Thinking Skills in Problem-solving and Resilience on high school students.” Journal of developmental sciences. 15(2),121-128.
- Here, W. (1999). Critical Thinking as an aim of education. London,UK: Routledge.
- Kagan, S. (2003). “Kagan structures for thinking skills retrieved.” Journal of personality and individual difference, 38, 1805-1812.
- Kawashima, A. & Petrini, M.A. (2005). “Study of critical thinking skills in nursing student and nurses in japan.” Nurse education today, 24, 286-292.
- Luthar,S,S. Cicchetti, D. & Becke, B. (2000). “The Construct of Resilience: Acrticical Evaluation and Guidelines for Future.” Workechid Development,71(3), 543-562.
- Maddi, S.R.  &  Khoshaba, D.M. (2005). Resilience at work. AmaCom. American Management association Brodway.NY 10019.
- MCNeely, G. & Donna, E. (1992). “Critical Thinking instruction in an association degree nursing curriculum.” University of Delware, Dissertation Abstract, 52(9),4669.
- Miller, D.R. (2003). “Longitudinal assessment of Critical Thinking in Pharmacy Student.” Journal of Pharmaceutical Education, 67(4): 120-128.
- Moore, B.N. & Parker, R. (2000). “Critical thinking 6 the view.” Research Journal Biological Sciences, 3(5), 475-479.
- Muris, P. (2002). “Relationships Between Self-efficacy and Symptoms of Anxiety Disorders and depression in a Normal Adolescent Sample.” Personality and individual differences. 32, 337-348.
- Paul, R.A. (1997). “Teaching Critical Thinking in the Strange sense Focuse on Self-deception. World views.” Education Leadership.18(7), 127-133.
- Paul, R. & Elder, L. (2006). “The Miniature Guide to Critical Thinking Concepts and Tools.” Education Leadership. 42(8), 46-53.
- Phong, P.H. (2009). “Relation Between Goals, Self-efficacy , Critical Thinking and deep processing Strategies: A path Analysis.” Journal of Educational Psychology. 29, 777-799.
- Roybal, R.A. (2012). Creating critical thinking writers in middle school: Alook at the Jane Scaffar model. Online Submission.
- Suliman,W.A. & Halabi, J. (2007). “Critical thinking, self esteem and state anxiety.” Fnursing students, nurse education tody.27, 162-168.