با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی ، گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور ، تهران ، ایران .

2 استاد گروه روانشناسی ، دانشگاه پیام نور ، تهران ، ایران

3 4. دانشیار روانشناسی تربیتی ، گروه روانشناسی ، دانشکده علوم انسانی ، دانشگاه پیام نور ، همدان، ایران .

چکیده

مقدمه: خیانت زناشویی یک مشکل پیچیده عاطفی، اجتماعی، خانوادگی، حقوقی و اخلاقی است که پیامد­های ناخوشایندی به دنبال دارد. توان تحمل پریشانی ناشی از خیانت زناشویی  می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی باشد. هدف پژوهش حاضر، ارایه مدل رابطه بین سرمایه روانشناختی و بخشایش  با تحمل پریشانی، به واسطه گری انعطاف پذیری شناختی و ادراک استرس بود. روش: روش پژوهش همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری در این پژوهش شامل تمامی زنان و مردان متأهل دچار خیانت زناشویی مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره خانواده شهر تهران در نیمه دوم سال 1398 بودند که از بین آنها 215 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شده و به پرسشنامه‌های تحمل پریشانی، بخشایش، ادراک استرس، سرمایه روان‌شناختی و انعطاف­پذیری شناختی پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار (SPSS) نسخه 22 و تحلیل ساختاری گشتاوری (AMOS) با محاسبه شاخص های برازندگی، تحلیل شد. یافته ها: نتایج حاصل از شاخص‌های برازندگی، بیانگر برازش مدل پیشنهادی بعد از کنترل همپوشی بین دو مؤلفه از سرمایه های روانشناختی (تاب آوری و مثبت اندیشی) بود. نتایج تحلیل معادلات ساختاری و رگرسیون حاکی از معناداری ضرایب مسیر مستقیم بین متغیرها در مدل نهایی بود. بر طبق مسیر اول، نقش واسطه‌ای مثبت انعطاف‌پذیری شناختی در رابطه بین سرمایه روان‌شناختی و بخشایش با تحمل پریشانی زوجین مشخص شد. اما در مسیر دوم مشخص شد که متغیر ادراک استرس نقش منفی بر اثر مثبت سرمایه های روانشناختی و بخشایش بر تحمل پریشانی داشت. نتیجه گیری: بر اساس این نتایج می توان نتیجه گرفت که اگرچه سرمایه های روانشناختی و بخشایش رابطه مستقیم با تحمل پریشانی زوجین دچار خیانت زناشویی، دارند، اما در این میان، انعطاف پذیری بالا، نقش تسهیل کننده و در مقابل، استرس بالا، نقش تعدیل کننده بر تحمل پریشانی زوجین دچار خیانت دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Designing Model of Correlation between Psychological Capital and Forgiveness with Distress Tolerance by Mediating Cognitive Flexibility and Stress Perception

نویسندگان [English]

  • farin saydi 1
  • hosein zare 2
  • majid safarinia 2
  • nasrolah erfani 3

1 PHD student of Psychology. Department of Psychology. Payame Noor UniversityT. Tehran. Iran.

2 Professor, Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.

3 Associate Professor of Educational Psychology, Department of Psychology, Faculty of Humanities, Payame Noor University, Hamedan, Iran

چکیده [English]

Objective: Infidelity is an emotional, social, familial, legal, and moral complex problem causes adverse consequences. The ability to tolerate the distress of infidelity can be influenced by a variety of factors. According to these varieties, the aim of the present study was to investigate the mediating role of cognitive flexibility and stress perception in the relationship between psychological capital and forgiveness with distress tolerance. Method: The method of present study was a correlational study of structural equation modelling. The statistical population in the present study included all married men and women with an experience of infidelity, who referred to family counseling centers in Tehran in in fall and winter in 2019, which Among them 215 people were selected by random cluster sampling method. They completed the distress tolerance, psychological capital, and Forgiveness and stress perception questionnaires. Data were analyzed by using SPSS-22 software and analysis of indexes fitness in moment structures (AMOS). Results: The results were supported the fitness of the proposed model after controlling the overlap between two variables. The results of structural equation analysis and regression indicated that there are significance coefficients of direct path in the final model. Also According to the first path, the mediaing role of the cognitive flexibility was identified in the relationship between psychological capital and forgiveness with distress tolerance in couples. But in the second path, it was found that the stress perception variable had a modulating role in the positive effect of forgiveness and psychological capital on distress tolerance. Conclusion: Based on these results, it can be concluded that although psychological capital and forgiveness have a positive direct effect on distress tolerance in couples who suffering from marital infidelity. However, high cognitive flexibility has a facilitating role and in contrast to the high perceived stress has a moderating role on distress tolerance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Forgiveness
  • Cognitive Flexibility
  • Stress Perception
  • Psychological Capital
  • Distress Tolerance
احتشام زاده، پ.، احدی، ح.، عنایتی، م.، و حیدری، ع. (1389). ساخت و اعتبار مقیاسی برای سنجش بخشودگی بین فردی. مجله روان پزشکی و روان شناسی بالینی ایران، 16، 4 (63): 445-443.
خدابخشی کولایی، آ.، میرحسینی، س.، فلسفی نژاد، م.، ثناگو، ا. (1397). بررسی تفاوت سرمایه روان شناختی و تحمل پریشانی در زنان یائسه با و بدون نشانگان افسردگی. توسعه پرستاری در سلامت. ۹ (۱): ۷۹-۸۸.
احمدی، ن.، چالاک، م. ا.، تشان، ن.، و مصطفایی، ع. (۱۳۹۷). بررسی رابطه سرمایه روان‌شناختی امیدواری، خوش‌بینی، انعطاف‌پذیری با رضایت ارزندگی در بین میان‌سالان. ششمین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی، تهران.
زنگنه پارسا، ف. (1399). آزمایش مدل رابطه بین سرمایه روانشناختی و باورهای فراشناختی با تحمل پریشانی زوجین دچار پیمان‌شکنی زناشویی به واسطه انعطاف‌پذیری شناختی و ارزیابی شناختی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال. دانشکده علوم انسانی. رشته مشاوره. به راهنمایی دکتر محمدباقر حبی.
بهادری خسروشاهی، ج.، هاشمی نصرت‌آباد، ت.، و بابا پور خیرالدین، ج. (1391). رابطة سرمایه روان‌شناختی با سرمایه اجتماعی دانشجویان دانشگاه تبریز. مجله تخصصی پژوهش و سلامت مرکز تحقیقات توسعه اجتماعی و ارتقای سلامت گناباد. 2(1): 53-145.
تقی زاده، م. ا.، و فرمانی، ا. (1392). بررسی نقش انعطاف‌پذیری شناختی در پیش‌بینی نومیدی و تاب‌آوری در دانشجویان. فصلنامه روان‌شناسی شناختی. 1(2): 33-21.
جمشیدی بورخانی، ز. (1395). رابطه بین توجیه روابط فرا زناشویی و سبک‌های عشق‌ورزی در زنان متأهل شهر کرج، نخستین همایش جامع بین‌المللی روانشناسی، علوم تربیتی و علوم اجتماعی. تهران.
زارع، ح، عبدالله زاده.، ح.، برادران، ح. (1397). مقیاس‌های اندازه‌گیری در روانشناسی شناختی. تهران، انتشارات آییژ.
صادقی، م؛ و کریمی، فاطمه. (1397). بررسی اثربخشی آموزش سرمایه روان‌شناختی بر انعطاف‌پذیری شناختی و تاب‌آوری افراد معتاد، اعتیاد پژوهی. 12، 48 (1): 56-42.
کرد زنگنه، م. (1394). پیش‌بینی رضایت شغلی بر اساس ترس از ارزیابی مثبت و منفی و تحمل پریشانی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد رودهن، دانشکده روانشناسی.
یوسفی نژاد، ا.، صف آرا، م.، سلم آبادی، م. (1398). نقش بخشش و تحمل پریشانی بر رضایت زندگی سالمندان شهر قزوین. ۶، 6(۲)، ۴7-41.
Allemand, M., Amberg, I., Zimprich, D., and Fincham, F. D. (2007). The role of trait forgiveness and relationship satisfacon in epistiodic forgiveness. Journal of Social and Clinical Psychology, 26(2): 199-217.
Avey, J.B., Luthans, F., & Youssef, C.M. (2010). The additive value of positive psychological capital in predicting work attitudes and behaviors. Journal of management, 36(2): 430-452.
Bendixen, M., & Kennair, L.E.O. (2017). Advances in the understanding of same-sex and opposite-sex sexual harassment. Evolution and Human Behavior, 38(5): 583-591.
Bergheim, K., Nielsen, MB, Mearns, K., & Eid, J. (2015). The relationship between psychological capital, job satisfaction, and safety perceptions in the maritime industry. Safety Science, 74: 27–36.
Chi, P., Tang, Y., Worthington, E.L., Chan, C.L., Lam, D.O., & Lin, X. (2019). Intrapersonal and interpersonal facilitators of forgiveness following spousal infidelity: A stress and coping perspective. Journal of clinical psychology, 75(10): 1896-1915.
Cohen, S., Gottlieb, B.H., & Underwood, L.G. (2000). Social relationships and health. In Cohen, L.G. Underwood, & B. H. Gottlieb (Eds.), Social support measurement and intervention (pp. 3-25). New York: Oxford University Press.
Dennis, J.P., & Vander Wal, J. S. (2010). The cognitive flexibility inventory: Instrument development and estimates of reliability and validity. Cognitive Therapy Research, 34: 241–253.
Doorley, J.D. Kashdan, T.B. Alexander, L.A. Blalock, D.V. & McKnight, P.E. (2019). Distress tolerance in romantic relationships: A daily diary exploration with methodological considerations. Motivation and Emotion, 43(3), 505-516.
Fife, S.T., Weeks, G.R., & Stellberg‐Filbert, J. (2013). Facilitating forgiveness in the treatment of infidelity: An interpersonal model. Journal of Family Therapy, 35(4): 343-367.
Fincham, F. D., Hall, J., & Beach, S.R. (2006). Forgiveness in marriage: current tatus and future directions. Family Relations Journal, 55: 415–427.
Harris, A.L. (2018). Testing the Moderating Effect of Belief in a Just World on Perceptions of Engagement in Infidelity (Doctoral dissertation, Saint Louis University).
Johnson, C.B. (2014). The roles of commitment and attributions on uninvolved partner responses to imagined sexual infidelity (Doctoral dissertation).
Keough, M.E., Riccardi, C.J., Timpano, K.R., Mitchell, M.A. & Schmidit, N.B. (2010). Anxiety symptomology: The association with distress tolerance and anxiety sensitivity, Behavior therapy, 3(41): 567-574.
Lazarus, R. S. & Folkman, S. (1998). Stress, Appraisal and coping, New York: Springer.
Leach, M.M., & Lark, R. (2004). Dose spirituality adds to personality in the study of trait forgive -ness? Personality and Individual Differences, 37 (1): 147-156.
Leyro, T.M. Zvolensky, M. J. & Bernstein, A. (2010). Distress tolerance and psychopathological symptoms and disorders: a review of the empirical literature among adults. Psychological bulletin, 136(4): 576-581.
Luthans, F., Avolio, B. J., Avey, J. B., & Norman, S. M. (2007). Positive psychological capital: Measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel psychology60(3), 541-572.
Luthans, F. & Youssef-Morgan, C.M. (2017). Psychological capital: An evidence-based positive approach. Annual Review of Organizational Psychology and Organizational Behavior, 4, 339-366.
McQuaid, J.R., Monroe, S.M., Roberts, J.E., Kupfer, D.J., & Frank, E. (2000). A comparison of two life stress assessment approaches: Prospective prediction of treatment outcome in recurrent depression. Journal of Abnormal Psychology, 5, 109: 787–791.
Moore, A. & Adam, P. (2009). Meditation, mindfulness and cognitive flexibility. Consciousness and cognition, 18(1), 176-186.
Munsch, C.L. (2015). Her support, his support: Money, masculinity, and marital infidelity. American Sociological Review, 80(3), 469-495.
Nussbaum, MC. (2016). Anger and forgiveness: Resentment, generosity, justice: Oxford.
Octaviana, B.N. & Abraham, J. (2018). Tolerance for Emotional Internet Infidelity and Its Correlate with Relationship Flourishing. International Journal of Electrical and Computer Engineering (IJECE), 8(5), 3158-3168.
Olson, D.H. (2000). Circumplex model of marital and family sytems. Journal of family therapy, 22(2), 144-167.
Pearte, C. (2015). Temperament, emotion regulation, and distress tolerance as related correlates of psychological symptoms.
Ruiz, F.J. Luciano, C. Cangas, A.J. & Beltrán, I. (2013). Measuring experiential avoidance and psychological inflexibility: The Spanish version of the Acceptance and Action Questionnaire-II. Psicothema, 25(1), 123-129.
Shorey, R.C. Strauss, C. Elmquist, J. Anderson, S. Cornelius, T.L. & Stuart, G. L. (2017). Distress tolerance and intimate partner violence among men in substance use treatment. Journal of family violence, 32(3), 317-324.
Simons, J.S. & Gaher, R.M. (2005). The distress tolerance scale: Development and validation of a self report measure. Motivation and Emotional, 20(9), 83-102.
Worthington, J.r, E.L. (Ed.). (2007). Handbook of forgiveness. Routledge.
Zarean, F., & Latifi, Z. (2020). The effectiveness of self-healing (the healing codes) training on psychological capital and distress tolerance in women with addicted husbands. Current Psychology, 1-9.
Zhou, H., Peng, J., Wang, D., Kou, L., Chen, F., Ye, M., & Liao, S. (2017). Mediating effect of coping styles on the association between psychological capital and psychological distress among Chinese nurses: a cross‐sectional study. Journal of psychiatric and mental health nursing, 24(2-3), 114-122.