نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مهناز علی اکبری ¹
• طیبه محتشمی ²
• پرستو حسن زاده ²
• حسنیه شهریاری ³

¹ دانشیارگروه روان‌شناسی دانشگاه پیام‌نور

² کارشناسی ارشد روان‌شناسی دانشگاه پیام‌نور

³ دانشجوی دکترای روان‌شناسی دانشگاه پیام‌نور

چکیده

مقدمه: طبق نظر ساندرا بم کودکان در تشکیل نقش­ های جنسیتی خود فعال هستند و حتی ممکن است کلیشه ­های جنسیتی قوی­تری نسبت به والدین خود داشته باشند. همچنین، مطابق با نظر طرحواره جنسیتی رشد و تحول جنسیتی در کودکان نه تنها تحت تأثیر رشد شناختی آن­ ها می­ باشد، بلکه جامعه نقش بسیار مؤثری در شکل­ گیری آن دارد. لذا هدف پژوهش حاضر بررسی خصوصیات روان ­سنجی مقیاس نقش جنسی کودکان بولدیزار (1991) در کودکان ایرانی بوده است. روش: نمونه آماری این پژوهش عبارت بود از 483 دختر و پسر پایه­ های چهارم، پنجم و ششم ابتدایی شهر تهران که به روش خوشه ­ای چند مرحله ­ای از جامعه آماری انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت بود از مقیاس نقش جنسی کودکان بولدیزار (1991) جهت بررسی پایایی مقیاس از ضریب آلفای کرونباخ و جهت بررسی روایی مقیاس از روش تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. یافته­ ها: ضرایب آلفای کرونباخ به دست آمده حاکی از پایایی بالای مقیاس در هر سه عامل مردانگی، زنانگی و خنثی و نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان دهنده برازش خوب مدل در تعیین عامل­ ها به شکل اولیه بیان شده توسط بولدیزار (1991) بود. همچنین، یافته­ های مربوط به هنجارسازی نشان داد که میانه نمرات مردانگی و زنانگی در کل نمونه ایرانی به ترتیب 8/2 و 7/2 می ­باشد. نتیجه ­گیری: براساس نتایج پژوهش، مقیاس نقش جنسی بولدیزار در بررسی نقش جنسی دانش ­آموزان دبستانی شهر تهران با توجه به تغییرات اجتماعی- شناختی جامعه ایرانی ابزاری پایا و رواست.

کلیدواژه‌ها

• خصوصیات روانسنجی
• مقیاس نقش جنسی کودکان
• اندروژنی
• زنانگی و مردانگی

20.1001.1.23223782.1393.3.1.1.7

عنوان مقاله [English]

The Study of Psychometric Characteristics of Children`s Sex Role Inventory in Iranian population

نویسندگان [English]

• Mahnaz Aliakbari Dehkordi ¹
• Tayebeh Mohtashami ²
• Parastoo Hasanzadeh ²
• Hosnieh Shahryari ³

¹ Associated professor in Psychology, Payame Noor University

² M.A.in Psychology, Payame Noor University

³ P.hd Student in Psychology, Payame Noor University

چکیده [English]

Introduction: According to Sandra Bem, children are active in forming their gender roles and even may have more stronger gender stereotypes than their parents. Also, according to gender schema theory, gender development in children is not only influenced by their cognitive development, but also society has effective role in its formation. Therefore, the aim of this research was to study the psychometric characteristics of Boldizar`s Children`s Sex Role Inventory (1991) in Iranian population. Method: The statistical sample of this research included 483 male and female elementary students graded forth, fifth and sixth in Tehran City that wer randomly selected by multi-phases clustering sampling. The research instrument was Boldizar`s Children`s Sex Role Inventory (1991). For studying the scale`s reliability and validity, Cronbach`s alpha coefficient and confirmatory factor analysis were used respectively. Results: Cronbach`s alpha coefficient showed that Children`s Sex Role Inventory has high reliability in masculinity, femininity and neutral factors and Confirmatory factor analysis showed that the model has good fitness in determining factors in the primary form expressed by Boldizar (1991). Also, the results of normalization showed that median of masculinity and femininity in the sample were respectively 2.8 and 2.7. Conclusion: According to the research results, regarding the social-cognitive changes in Iran society, Boldizar`s Children`s Sex Role Inventory for studying Tehran elementary students sex role is a reliable and valid tool.

کلیدواژه‌ها [English]

• Ipsychometric characteristics
• Children`s Sex Role Inventory
• androgyny
• femininity
• masculinity