با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای روانشناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 استاد گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

مقدمه: این پژوهش به منظور بررسی رابطه بین نقش جنسیتی آندروژنی و عملکرد جنسی زنان با میانجیگری سبک های تبادل اجتماعی صورت گرفت. روش: پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان متاهلی بود که در شهر تهران زندگی می کردند که از طریق فراخوان اینترنتی در پژوهش شرکت کردند. در پژوهش حاضر از مقیاس نقش های جنسیتی بم (1981)، مقیاس عملکرد جنسی زنان (روزن و همکاران، 2000) و پرسشنامه تبادل اجتماعی لیبمن و همکاران (2011) به عنوان ابزار استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که عملکرد جنسی رابطه منفی معنی داری با سبک تبادلی منفعت طلبی و رابطه مثبت معنی داری با سبک سرمایه گذاری افراطی دارد. همچنین همبستگی منفی و معناداری بین نقش جنسیتی آندروژنی، با سبک‌های تبادل منفعت طلبی و سرمایه‌گذاری افراطی وجود دارد. همچنین شاخص های برازش حاکی از برازش خوب مدل پیشنهادی با داده هاست. نتایج آزمون بوت استراپ نیز نشان داد که سبک تبادل منفعت طلبی (300/0 β=) و سبک تبادل سرمایه گذاری افراطی (280/0- β=) نقش واسطه‌ای معناداری در رابطه بین الگوی جنسیتی آندروژنی با عملکرد جنسی دارند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج، جهت بهبود عملکرد جنسی باید به سبک های تبادل اجتماعی توجه کرد. یافته های پژوهش حاضر چهارچوب مفیدی را در شناسایی مولفه های تاثیرگذار در حوزه روانشناسی اجتماعی در عملکرد جنسی زنان فراهم می کند که در برنامه های پیشگیری و درمانی می بایست مدنظر قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Developing a Structural Relationships in PredictingWomen's Sexual Function Based on Gender Roles of Androgyny by Mediated of Social Exchange Styles

نویسندگان [English]

  • Masoumeh Tadris tabrizi 1
  • Majid Saffarini 2
  • Mahnaz Ali Akbari 2
  • Ahmad Alipour 2

1 PhD student in Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.

2 Professor of Psychology Department, Payam Noor University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Introduction: This research was conducted in order to investigate the relationship between the gender role of androgyny and women's sexual function through the mediation of social exchange styles. Methods: The present study was a correlational descriptive study. The statistical population included all married women who lived in Tehran, through an online invitation, Bem's gender roles scale (1981), women's sexual function scale (Rosen et al., 2000) and Social Exchange Styles Scale (Leybman etai., 2011) were used as tools. Results: The results showed that sexual function has a significant negative relationship with the Benefit-seeking exchange style and a significant positive relationship with the overinvestment exchange style. Also, there is a negative and significant correlation between the gender role of androgyny, with the exchange styles of Benefit-seeking and overinvestment. Also, the fit indices indicate the good fit of the proposed model with the data. The results of the bootstrap test also showed that the Benefit-seekingexchange style (β=0.300) and the overinvestment exchange style (β=-0.280) have a significant mediating role in the relationship between the androgynous gender pattern and sexual performance. Conclusion: According to the results, in order to improve sexual performance, attention should be paid to social exchange styles.The findings of the pr esent study provide a useful framework for identifying the influential components in the field of social psychology in women's sexual function that should be considered in in research and clinical interventions programs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gender Role Androgyny
  • Social Exchange Styles
  • Sexual Function
حکمت نیا، مطهره و بهادری جهرمی، ثمینه. (1395). بررسی نظریه مبادله و نقش آن در روابط درونی خانواده. فصلنامه مطالعات علوم اجتماعی، 2(3): 159-166. 
زارعی، جمیله؛ پورحسین، رضا؛ طرفداری، اعظم؛ حبیبی عسکراباد، مجتبی؛ باباخانی، مریم. (1395). طراحی و ارزیابی یک مدل زیستی روانی برای سلامت جنسی زنان یائسه: نقش واسطه ای مؤلفه های فرهنگی. پژوهش در سلامت روانشناختی، 1 (10): 1-11.
شریفیان، مهناز؛ صفاری نیا، مجید؛ علیزاده فرد، سوسن. (1397a). نقش طرحوارههای جنسی با میانجیگری سبک انصاف در پیش بینی اختلال درد جنسی: بررسی مدل معادلات ساختاری. روانشناسی سلامت، 7(22): 169-190.
 
 
شریفیان، مهناز؛ صفاری نیا، مجید؛ علیزاده فرد، سوسن. (1397b). بررسی مدل ساختاری اختلال واژینیسموس بر اساس متغیرهای سازگاری زناشویی، خودابرازگری جنسی و اضطراب رابطه جنسی و سبک های تبادل اجتماعی. پژوهش در سلامت روانشناختی، 12(4): 49-65.
شجاع فرد، شقایق. (1399). بررسی و مقایسه ناهماهنگی شناختی و سبک های تبادل اجتماعی در بیماران زن مبتلا به اختلال افسردگی اساسی و زنان سالم. روانشناسی و روانپزشکی شناخت، 7 (3): 124-135.
صفاری‌نیا، مجید. (1394). آزمون های روانشناسی اجتماعی و شخصیت. انتشارات ارجمند، تهران.
صفاری نیا، مجید. (1396). بررسی ویژگی‌های روانسنجی مقیاس سبک‌های تبادل اجتماعی در جمعیت ایرانی. مطالعات روانشناسی صنعتی و سازمانی، 4 (1): 1-18.
صفاری نیا، مجید؛ شریفیان، مهناز؛ علیزاده فرد، سوسن. (1399). نقش تئوری تبادل اجتماعی در پیش بینی ازدواح به وصال نرسیده. شناخت اجتماعی، 10(17): 29-46.
صفاری نیا، مجید؛ خلیلی، مهدی، ادب دوست، فاطمه. (1399). مقایسه سبک های تبادل اجتماعی و جامعه پسندی در میان بیماران مبتلا به سرطان گوارش، قلی و عادی. روانشناسی اجتماعی، 13 (55): 15-27.
صفاری نیا، مجید؛ دهخدایی، سهیلا. (1399). ارائه مدل اکتشافی جهت بیان روابط بین عوامل شخصیتی، سبک های دلبستگی، منبع کنترل، راهبردهای مقابله ای و استرس ادراک شده با ادراک بیماری در مبتلایان به هموفیلی: با تأکید بر نقش میانجی سبک های تبادل اجتماعی. پژوهش در سلامت روانشناختی، 14 (2): 66-80. 
علی اکبری دهکردی، مهناز. (1393). مبانی نظری و پژوهشی روانشناسی جنسیت و نظریه آندروژنی. انتشارات محراب، تهران.
علی اکبری دهکردی، مهناز. (1389).  رابطه عملکرد جنسی زنان با سازگاری زناشویی. مجله علوم رفتاری، 4(3): 199-206.
علی اکبری دهکردی، مهناز؛ محمدی، اعظم. (1394). روانشناسی اختلالات جنسی زنان با تأکید بر واژینیسموس (به انضمام بسته آموزشی درمانی). انتشارات محراب، تهران.
علی اکبری دهکردی، مهناز؛ حیدری نسب، لیلا؛ کیقبادی، شیرین. (1392). رابطه عملکرد جنسی با سازگاری زناشویی در زنان متاهل. روانشناسی بالینی و شخصیت، 20(8): 87-98.
علی اکبری دهکردی، مهناز؛ شکرکن، حسین؛ محتشمی، طیبه. (1390). رابطه نقش جنسیتی با سلامت روانی و مؤلفه های آن در زنان شاغل. روانشناسی بالینی و شخصیت، 3 (5): 37-48.
علی اکبری دهکردی، مهناز؛ محتشمی، طیبه؛ حسن زاده، پرستو. (1391). بررسی خصوصیات روانسنجی عاملهای مردانگی و زنانگی مقیاس نقش جنسی بم فرم کوتاه با تأکید بر تحلیل عاملی در جمعیت تهرانی . فصلنامه شناخت اجتماعی، 1(1): 42-56.
عزیزپور، پریوش؛ صفرزاده، سحر. (1395). نقش تعدیل کننده ادراک انصاف و رفتارهای فداکارانه در رابطه صمیمیت با همسر و کیفیت زناشویی. خانواده پژوهی، 12(47): 391-411.
معارف، مونا؛ خلیلی، شیوا؛ حجازی، الهه؛ غلامعلی لواسانی، مسعود. (1393). رابطه سبک های هویت و نقش های جنسیتی زوجین با رضایتمندی زناشویی. روانشناسی، 4 (18): 365-380.
AL-krenawi A. (2012). A study of psychological symptoms, family function, marital and life satisfactions of polygamous and monogamous women: The Palestinian case. International journal of social psychiatry, 58 :79- 86.
Bem, S. L. (1983). Gender schema theory and its implications for child development. Sings, 8(2): 598-616.
Baumeister, R.F. (2014). Sexual Economics: Sex as Female Resource for Social Exchange in Heterosexual Interactions. Personality and Social Psychology Review, 8 (4): 339–363.
Basson, R. (2005). Women sexual dysfunction: Revised and expanded definitions. Synthesis, 172(10):1327-33.
Cornwall A. (2014). Spending power: Love, money, and the reconfiguration of gender relations in Ado-Odo, southwestern Nigeria. American Ethnologist, 29(4): 963–980.
Clark MS, Mills JR. (2011). A theory of communal (and exchange) relationships. Handbook of theories of social psychology,3; 2:232-50.
Fainshmidt, S., & Frazier, M. L. (2017). What Facilitates Dynamic Capabilities? The Role of Organizational Climate for Trust.  Long Range Planning, 50(5), 550-566.
Higgins, J. M., Mullinax, M., Trussell, J., Davidson, J. K., & Moore, N. B. (2011). Sexual satisfaction and sexual health among university students in the United States. American Journal of Public Health Higgin, 22(1): 101.9.
Hope, R. (2014). Addressing cross- generational sex: A desk review of research and programs. Washington, DC: Population Reference Bureau.
Hatfield, E. & Rapson, R. L. (2011). Equity theory in close relationships. In P. A. M. Van Lange, A. W. Kruglanski, & E. T. Higgins (Eds.) Handbook of Theories  of Social Psychology.(pp. 200-217). London: Glyph International
Isaac, R.,  Shah, A. (2011). Sex Roles and Marital Adjustment in Indian Couples. International Journal of Social Psychiatry, doi.org/10.1177/0020764004040960.
James, A. I. (2020). Language, society and gender. Journal of Humanistic and Social Studies. 11(1), 41-52.
 Kołtuniuk A, Przestrzelska M, Karnas A, et al. (2020). The Association Between Sexual Disorders and the Quality of Life of Woman Patients with Multiple Sclerosis: Findings of a Prospective, Observational, and Cross-Sectional Survey. Sex Med, 8:297–306.
Kenrick, D.T., Li, N.P., Butner, J. (2003). Dynamical evolutionary psychology: Individual decision rules and emergent social norms. Psychol Rev,110(1): 3–28.
Kline, R.B. (2016).  Principles and practice of structural equation modeling 4nd edition guilford press. New York.
Kontula, O., Miettinen, A. (2016). Determinants of female sexual orgasms. Socioaffective Neuroscience & Psychology,6: 31624 - http://dx.doi.org/10.3402/snp.v6.31624
Kontula, O. (2013). Sexuality among older adults. In A. K. Baumle, (Ed.), International handbook on the demography of sexuality, Vol. 5 (pp. 195124). International Handbooks of Population, Dordrecht, Springer.
Leybman, M., Zuroff, D.C., Fournier, M.A., Kelly, A.C., Martin, A. (2011). Social exchange styles: Measurement, validation, and application. Personality, 25(3):198-210. 
Liu J.  (2012). Social Exchange Theory on Romantic Relationships. California Sociology Forum.; 4(1), 62-70.
Lefkowitz, E.S., & Zeldow, P.B. (2006). Masculinity and feminity predict optimal mental health: A belated test of the Androgyny Hypothesis. Journal of Personality Assessment, 87, 95-101.
McClelland, S. I. (2011). Who is the “self” in self reports of sexual satisfaction? Research and policy implications.Sexuality Research and Social Policy, 8: 304–320.
Mahalik, J.R., Burns, S.M., & Syzdek, M. (2007). Masculinity and perceived normative health behaviors as predictors of men`s health behaviors, Journal of Social Science & Medicine, 64, 2201-2209.
Nakonezny, P.A., Denton, W.H. (2008) Marital Relationships: A Social Exchange Theory Perspective. the American Journal of Family Therapy, 36(5): 402-412.
Poyner-Del Vento PW, Cobb RJ. (2011). Chronic stress as a moderator of the association between depressive symptoms and marital satisfaction. Journal of Social and Clinical Psychology, 30(9):905-36.
Perry, B. J. (2004). The relationship between equity and marital qualityamong Hispanics, African, Americans and Caucasians.  Doctoral Dissertation. Ohio State University.
Pan, S. (2018). Do workaholic hotel supervisors provide family supportive supervision? A role identity perspective.  International Journal of Hospitality Management, 68, 59-67.
Rosenbaum T.Y. (2009). Applying theories of social exchange and symbolic interaction in the treatment of unconsummated marriage/ relationship', Sexual and Relationship Therapy, 24(1): 38 -46.
Rosen, R., Brown, C., Heiman, J., Leiblum, S., Meston, C., Shabsigh, R., Ferguson, D., D’agostino, R. (2000). The female sexual function index (FSFI): a multidimensional self-report instrument for the assessment of female sexual function. Journal of Sex and Marital Therapy, 26: 191-208.
Reynolds, G., Fisher, D., Dyo, M., & Huckabay, L. (2016). Using
the Bem and Klein Grid scores to predict health services usage by men.Behavioral Medicine, 42, 143–149
Slater C, Robinson AJ. (2014).  Sexual health in adolescents.  Clin Dermatol, 32(2):189-95.
Sánchez-Fuentes, M., Santos-Iglesias, P. (2016). Sexual Satisfaction in Spanish Heterosexual Couples: Testing the Interpersonal Exchange Model of Sexual Satisfaction. Journal of Sex & Marital Therapy, 42(3): 223-242.
Sprecher, S. (2001). Equity and social exchange in dating couples:  Associations with satisfaction. Journal of Marriage and Family, 63: 599-613.
Stephenson, Kyle R; Meston, Cindy M. (2011). The Canadian Journal of Human Sexuality. Toronto, 20(1/2): 31-40.
Spellman F. (2013). The social exchange theory: We all weight out our options. Journal of Personality Assessment, 50: 18-23.
Sabey CV, Charlton C, Charlton SR. The magic positive -to -negative interaction ratio: Benefits, applications, cautions, and recommendations. Journal of Emotional and Behavioral Disorders. 2018;17(1):3-11.
Ta, V.P. (2017). A Meta-Analytic Review of Gender-Role Dimensions and Relationship Satisfaction. Journal of Relationships Research, 8 !18): 1-14.
Taniguchi H, Kaufman G. (2013). Gender role attitudes, troubles talk, and marital satisfaction in Japan. Journal of Social and Personal Relationships; 31(7):128-144.
Thibaut, J.W., Kelley, H.H. (1959). The social psychology of groups. Oxford, England: John Wiley.
Tork Zahrani S, Banaei M, Ozgoli G, Azad M. (2016). Investigation of the postpartum female sexual dysfunction in breastfeeding women referring to healthcare centers of Bandar Abbas. Iranian J Obstet Gynecol Infer, 19 (35): 1-12.
West R, Turner L. (2007).  Introducing communication theory: Analysis and application. New York, NY: McGraw Hill.
Yoo, J.  (2020). Gender role attitude, communication quality, and marital satisfaction among Korean adults, Journal of Family Studies, DOI: 10.1080/13229400.2020.1791230.
Wamoyi J, Fenwick A, Urassa M, Zaba B, Stones W. (2015). Women’s bodies are shops”: Beliefs about transactional sex and implications for understanding gender power and HIV prevention in Tanzania. Archives of Sexual Behavior, 40:5–15.
Woodhill, B.M., & Samuels, C.A. (2003). Positive and negative androgyny and  their relationship with  psychological health and well-being.  Sex Roles, 48(11/12), 555-565.