با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 دکترای روانشناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

3 دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

4 دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر، یک مطالعه به روش مدل یابی معادلات ساختاری است که با هدف تعیین میزان برازش مدل ساختاری باورهای وسواسی براساس کارکردهای اجرایی با میانجیگری تنظیم هیجان در یک جمعیت غیربالینی انجام گرفت. نمونه این پژوهش شامل 400 نفر از بزرگسالان 20 تا 50 ساله شهر تهران بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس از جمعیت عمومی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه باورهای وسواسی OBQ، پرسشنامه کارکردهای اجرایی بریف نسخه بزرگسال (BRIEF-A)، پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان فرم کوتاه (CERQ)، و پرسشنامه نظم جویی رفتاری هیجان (BERQ)، بود. طبق نتایج، همه شاخص های برازش مدل ساختاری در دامنه قابل پذیرش مدل قرار داشتند. بنابراین برازندگی مدل ساختاری پژوهش تایید شد. طبق این مدل، کارکردهای اجرایی به ترتیب با ضرایب استاندارد 45/0- و 76/0 بر تنظیم هیجان سازگارانه و تنظیم هیجان ناسازگارانه اثر گذاشت. تنظیم هیجان سازگارانه با ضریب استاندارد 10/0- و تنظیم هیجان ناسازگارانه نیز با ضریب استاندارد 63/0 بر باورهای وسواسی اثرگذار بودند. براساس نتایج آزمون بوت استرپ، اثر کارکردهای اجرایی بر باورهای وسواسی با واسطه گری تنظیم هیجان ناسازگارانه با ضریب استاندارد 478/0 در سطح 01/0 > p معنی دار بود. اما اثر کارکردهای اجرایی بر باورهای وسواسی با واسطه گری تنظیم هیجان سازگارانه با ضریب استاندارد 045/0 در سطح 05/0>p معنی دار نبود. یافته‌های این پژوهش، تلویحات کاربردی بسیاری برای پیشگیری از پیشرفت باورهای وسواسی و ابتلا به وسواس دارد

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Develop a Structural Model of Obsessive Beliefs based on Executive Functions Mediated by Emotion Regulation(Gross Process Model of Emotion Regulation)

نویسندگان [English]

  • Hossein Zare 1
  • Shabnam Biglari 2
  • Susan Alizadeh Fard 3
  • Karim Savari 4

1 Professor, Department of Psychology, Payam Noor University, Tehran, Iran.

2 PhD in Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.

3 Assistant Professor, Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.

4 Associate Professor, Department of Psychology, Payam Noor University, Tehran, Iran.

چکیده [English]


The present study employs structural equation modeling to assess the fit of a structural model encompassing obsessive beliefs grounded in executive functions, with emotion regulation as a mediating factor within a non-clinical population. The sample comprises 400 adults aged 20 to 50 in Tehran, selected from the general population via the available sampling method. The data collection instruments encompassed the Obsessive Beliefs Questionnaire (OBQ), the Executive Functioning Questionnaire -Adult Version (BRIEF-A), the Cognitive Emotion Regulation Questionnaire (CERQ), and the Behavioral Emotion Regulation Questionnaire (BERQ). The analysis of structural model fit indices revealed that they all fell within an acceptable range, thus affirming the suitability of the research's structural model. According to this model, executive functions exhibited significant effects on adaptive emotion regulation and maladaptive emotion regulation with standard coefficients of -0.45 and 0.76, respectively. Furthermore, adaptive emotion regulation with a standard coefficient of -0.10 and maladaptive emotion regulation with a standard coefficient of 0.63 were significantly impacted obsessive beliefs. To evaluate mediating relationships, the bootstrap test results were examined. It was found that the effect of executive functions on obsessive beliefs, mediated by maladaptive emotion regulation, was significant with standard coefficient of 0.478 at the p < 0.01 level. However, the effect of executive functions on obsessive beliefs, mediated by adaptive emotion regulation, was not significant with a standard coefficient of 0.045 at the p < 0.05 level. The findings of the study hold practical implications for the prevention of obsessive belief development and the alleviation of obsession-related suffering.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Obsessive Beliefs'
  • 'Executive Functions'
  • Emotion Regulation
آیزنک، مایکل دبلیو؛ و کین، مارک تی. (1400). روان شناسی شناختی؛ زبان، تفکر، هیجان ها و هشیاری (ویراست هشتم). ترجمه دکتر حسین زارع (تاریخ نشر به زبان اصلی: 2020). تهران: کتاب ارجمند.
بلانشت، ا.(1400). هیجان و استدلال. ترجمه حسین زارع، مریم روشن و زهره رافضی (2014). تهران: کتاب ارجمند.
پیر خائفی، علیرضا و جاسبی، سمانه. (1400). مقایسه کارکردهای اجرایی بیماران اسکیزوفرنیا و وسواس فکری عملی با افراد عادی. فصلنامه علمی ـ پژوهشی عصب روانشناسی، 7(1)،71-84 .
دلیر، مجتنبی؛ علی پور، احمد؛ زارع، حسین؛ و فرزاد، ولی اله (1394). مقایسه اثربخشی درمان تعدیل سوگیری شناختی تفسیر و ترکیب آن با درمان شناختی رفتاری گروهی در کاهش شدت نشانه ها،
باورها و رفتارهای وسواسی. مجله دست آوردهای روان شناختی؛ 4(22،1): 1-24.
زارع، حسین؛ شقاقی، فرهاد؛ و دلیر، مجتبی (۱۳۹۰).اثر افشای نوشتار بر شدت علائم وسواسی و افسردگی مبتلایان به اختلال وسواسی اجبار. مجله دوان شناسی بالینی؛ ۳(۴،پیاپی ۱۲):۲۷-۳۵.
زارع، حسین؛ مرادی، کبری؛ قاضی، شیرین؛ صفری، نوش آفرین، لطفی، راضیه (۱۳۹۰). مقایسه توجه انتخابی بین بیماران افسرده، وسواسی، اضطرابی و افراد عادی. فصلنامه علمی- پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی لرستان، یافته؛ ۱۶(۳): ۶۶۲-۶۹.
رابرتس. ل.؛ و کامبس، د.ر. (1397). شناخت اجتماعی و آموزش تعامل. ترجمه سوسن علیزاده فرد و حسین زارع (2016). تهران: کتاب ارجمند.
رجبی، سوران؛ نظرپور، محسن و تابناک، فاطمه. (1396). پیش‌بینی راهبردهای تنظیم شناختی هیجان با استفاده از انعطاف‌پذیری ذهن، بازداری و توجه پیوسته در نوجوانان دختر. فصلنامه علمی ـ پژوهشی عصب روانشناسی، 3(9)، 9-24.
رسولی، علی؛ شهقلیان، مهناز و عبداللهی، محمدحسین.(1397). نقش سیستم‌های مغزی - رفتاری، طرح‌واره‌‌های هیجانی و نارساکنش‌وری اجرایی در پیش‌بینی باورهای وسواسی دانشجویان. روانشناسی بالینی و شخصیت، 16 (1)، 199-210.
سعیدپور، صابر؛ کاظمی رضایی، سید علی؛ کربلایی اسمعیل، انسیه و کاظمی رضایی، سید ولی و احمدی، فرشاد. (1396). نقش تشخیصی راهبردهای تنظیم شناختی هیجان، همجوشی شناختی و راهبردهای کنترل فکر در اختلال وسواسی–اجباری. روان شناسی بالینی، 9(3)، 12-1.
شهابی، روح الله؛ اکبری زردخانه، سعید؛ کاوسیان، جواد و انصاری، زهره. (1396). پیش بینی گرایش به وسواس فکری بر اساس نیمرخ شناختی (حافظه کاری، حافظه کوتاه‌مدت، و کارکردهای اجرایی). فصلنامه روانشناسی شناختی، 5(1)،40-31.
ضابط، مریم؛ کرمی، جهانگیر و یزدانبخش، کامران. (1400). اثربخشی آموزش تنظیم شناختی هیجان بر اجتناب تجربی زنان مبتلا به اختلال وسواس های فکری–عملی. مطالعات روانشناختی، 17(1)، 129-144.
علیمردانی صومعه، سجاد؛ نریمانی، محمد؛ میکاییلی، نیلوفر و بشرپور، سجاد. (1397). نقش عدم تحمل بلاتکلیفی و تنظیم هیجان در پیش بینی رضامندی زناشویی بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی. رویش روان شناسی، ۷ (۸)، 159-180.
فیسک، س. ت.؛ تیلور، ش.ا. (1399). شناخت اجتماعی از مغز تا فرهنگ. ترجمه سوسن علیزاده فرد و حسین زارع (بی تا). تهران: آییژ.
کاظم پور جهرمی، علی؛ بیگدلی، ایمان اله و رفیعی نیا، پروین. (1394). مقایسه کارکردهای اجرایی و حافظه کاری افراد مبتلا به اختلال وسواسی - جبری و افراد بهنجار. روان شناسی بالینی، 7(2)، 15-28.
گروم، د.؛ و آیزنک، م.د. (1398). مقدمه ای بر روان شناسی شناختی کاربردی. ترجمه دکتر حسین زارع و سید مرتضی نظری (2016). تهران: کتاب ارجمند.
گریفندر، ر.؛ بلس، ه.؛ و فیدلر، ک. (1398). شناخت اجتماعی. ترجمه سوسن علیزاده فرد و حسین زارع (2018). تهران: کتاب ارجمند.
محرمی، نسا و سرداری، باقر. (1399). اثربخشی آموزش مهارت‌های تنظیم هیجانی بر کارکردهای اجرایی در دانش‌آموزان با علایم اهمال کاری. نشریه علمی آموزش و ارزشیابی (فصلنامه)، 13(49)، 37-63.
مرادخانی، شهرزاد و یزدانبخش، کامران. (1400). مدل روابط ساختاری سیستم های مغزی رفتاری و تنظیم شناختی هیجان با واسطه گری کارکردهای شناختی اجرایی در مردان زندانی. فصلنامه روانشناسی شناختی، ۹ (۱)، 31-16.
Douw, L., Quaak, M., Fitzsimmons, S. M., de Wit, S. J., van der Werf, Y. D., van den Heuvel, O. A., & Vriend, C. (2020). Static and dynamic network properties of the repetitive transcranial magnetic stimulation target predict changes in emotion regulation in obsessive-compulsive disorder. Brain stimulation13(2), 318-326.
Eichholz, A., Schwartz, C., Meule, A., Heese, J., Neumüller, J., & Voderholzer, U. (2020). Self-compassion and emotion regulation difficulties in obsessive–compulsive disorder. Clin Psychol Psychother.; 27:630–639.
Emel, K. U. R. T., Yildirim, E., & Topçuoğlu, V. (2017). Executive functions of obsessive compulsive disorder and panic disorder patients in comparison to healty controls. Archives of Neuropsychiatry54(4), 312.
Gross, J. J., & Jazaieri, H. (2014). Emotion, emotion regulation, and psychopathology: An affective science perspective. Clinical Psychological Science, 2(4), 387–401.
Inwood, E., & Ferrari, M. (2018). Mechanisms of change in the relationship between self-compassion, emotion regulation, and mental health: A systematic review. Applied Psychology: Health and Well-Being, 10(2), 215–235.
Lee, S. J., & Lee, S. (2021). Korean Version of the Thought-Action Fusion Scale: The Evidence for Its Psychometric Properties. Psychiatry Investigation18(4), 348.
Manarte, L., Andrade, A. R., do Rosário, L., Sampaio, D., Figueira, M. L., Morgado, P., & Sahakian, B. J. (2021). Executive functions and insight in OCD: a comparative study. BMC psychiatry21(1), 1-11.
Marceau, E.M., Kelly, P.J., & Solowij, N. (2018). The relationship between executive functions and emotion regulation in females attending therapeutic community treatment for substance use disorder. Drug and Alcohol Dependence, 182, 58-66.
Martínez-Esparza, I.C., Olivares-Olivares, P.J., Rosa-Alcázar, A. Rosa-Alcázar, A.I., Storch, E.A. (2021). Executive Functioning and Clinical Variables in Patients with Obsessive-Compulsive Disorder. Brain Sci., 11, 267.
Patel, S.R., Wheaton, M.G., Andersson, E., Rück, C., Schmidt, A., and etal. (2018). Acceptability, Feasibility, and Effectiveness of Internet-Based Cognitive-Behavioral Therapy for Obsessive-Compulsive Disorder in New York. Behavior Therapy, 49, 631–641.
Pedroli, E., La Paglia, F., Cipresso, P., La Cascia, C., Riva, G., & La Barbera, D. (2019). A computational approach for the assessment of executive functions in patients with obsessive–compulsive disorder. Journal of clinical medicine8(11), 1975.
Şahin, H.; Köşger, F.; Eşsizoğlu, A.; Aksaray, G. The Relationship between Obsessive Belief Level and Cognitive Flexibility in Patients with Obsessive Compulsive Disorder. Arch. Neuropsychiatr. 2018, 55, 376–379.
Shafii Kahani, T., Hassani, J., Shakeri, M. (2022). The role of selfefficacy, resilience and cognitive emotion regulation in predicting obsessive-compulsive symptoms in the general papulation. J of Psychological Science.; 20(107): 2095-2106.
Tarafder, S., & Mukhopadhyay, P. (2018). Obsessive Personality Traits, Metacognitive Beliefs and Executive Functions in Patients with OCD. Obsessive Compulsive Disorder: A Neuropsychological Approach108.
Yazici, K. U., & Yazici, I. P. (2019). Decreased theory of mind skills, increased emotion dysregulation and insight levels in adolescents diagnosed with obsessive compulsive disorder. Nordic journal of psychiatry73(7), 462-469.