شناخت اجتماعی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

تاثیر آموزش نظریه ی ذهن در ارتقاء نظریه‌ی ذهن و بهبود مهارت‌های اجتماعی دانش‌آموزان پسر مبتلا به اختلال ارتباط اجتماعی (پراگماتیک)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه روان شناسی دانشگاه محقق اردبیلی

2 دانشجوی دکترای تخصصی روان شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

 مقدمه:اختلال ارتباط اجتماعی اختلالی عصبی ـ رشدی است که در همسایگی اختلال اتیسم قرار داشته و مشکلاتی را در زمینه تعاملات مناسب اجتماعی به وجود می­آورد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش نظریه­ ذهن در بهبود نظریه­ ذهن و مهارت­های اجتماعی دانش ­آموزان مبتلا به اختلال ارتباط اجتماعی بود.روش:پژوهش حاضر نیمه آزمایشی و از نوع پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه­ دانش ­آموزان پسر پایه­ های پنجم و ششم (1319نفر) مدارس شهرستان بستان ­آباد در سالتحصیلی 97ـ1396بودند. جهت انتخاب نمونه­ پژوهش از نمونه­ گیری هدفمند استفاده شد. بدین ترتیب ملاک­های اختلال ارتباط اجتماعی به معلمان مربوطه توضیح داده شد و دانش­ آموزان مشکوک از طرف آن­ها معرفی شدند و برای اطمینان بیشتر از طریق مصاحبه تشخیصی بر اساس DSM-5غربالگری صورت گرفت و تعداد 26 دانش ­آموز مبتلا انتخاب و به صورت تصادفی و برابر در دو گروه آزمایش و کنترل جای‌دهی شدند. جهت جمع­ آوری داده­ های پژوهش از پرسشنامه مهارت­های اجتماعی دانش ­آموزان الیوت و گرشام و آزمون نظریه ذهن قمرانی و همکاران استفاده شد. گروه آزمایش به مدت هشت جلسه ­یک‌ساعته در طی چهار هفته تحت آموزش تئوری ذهن قرار گرفت.یافته­ ها: نتایج تحلیل کوواریانس در سطح معناداری 5/0 نشان داد گروه آزمایش بهبودی معناداری در نظریه­ ذهن و مهارت­های اجتماعی نسبت به گروه کنترل پیدا کرده است. نتیجه ­گیری: به نظر می ­رسد بهبود نظریه ذهن می­ تواند نویدبخش بهبود مهارت­های اجتماعی و کاهش پیامدهای نامناسب اجتماعی در افراد مبتلا به این اختلال شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Teaching Theory of Mind on Promoting Theory of Mind and Improving Social Skills of Male Students suffering Social Communication Disorders (Pragmatics)

نویسندگان [English]

  • mohamad narimani 1
  • abbas asghari sharabiani 2

1 Professor of Psychology, MohagheghArdabili University

2 PhD student of psychology, MohagheghArdabili University

چکیده [English]

Introduction:Social communication disorder is a neuro-developmental disorder which is located in the vicinity of autistic disorder and causes problems in the context of appropriate social interactions.This study was was done aiming at investigating the effectiveness of teaching the theory of mind on improving the theory of mind and social skills of students suffering from social communication disorder.Methodology: The present study was a semi experimental typewith pre-test, post-test andcontrol group.The statistical population of this study consisted of all male students infifth and sixth grades (1319) fromschools of Bostanabad city in the academicyear of 2017-18.The purposive sampling was used to select theresearch sample.To fulfill the research goal, the criteria for social communication disorder were explained to the relevant teachers, and suspicious students were introduced by them. For further certainty, a diagnostic interview was carried out on the basis of DSM-5 screening and 26 students were selected and randomly divided into two experimental and control groups.To collect the research data, students’social skills questionnaire of Eliot and Gershamand Qamarani et al’s theory of mind test wereused.The experimental group trained under the theory of mind for eight two-hour sessions during the four weeks.  Results : The results of covariance analysis at a significant level of 0.5 showed that the experimental group showedsignificant improvement in the theory of mind and social skills compared to the control group. Conclusion: Improving the theory of mind seems to be promising to improve social skills and reduce inappropriate social outcomes in people suffering this disorder.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social communication disorder
  • Autism
  • Theory of Mind
  • neuro developmental disorders
مراجع
- اسدی گندمانی، ر.؛ نسائیان، ع.؛ ادیب سرشکی، ن. و کریملو، م (1392). «تأثیر آموزش نظریه ذهن بر ارتقاء همکاری، خویشتن­داری و قاطعیت کودکان پسر اتستیک 12-7 سال از دیدگاه معلمان». روان­شناسی افراد استثنایی، 3(11)، 127-146.
- انجمن روانپزشکی آمریکا (2013). راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی. ترجمه­ سیدمحمدی، ی  (1393). تهران: نشر روان.
- انصاری­نژاد، س.؛ موللی، گ. و ادیب­سرشکی، ن (1390). «اثربخشی آموزش نظریه­ ذهن بر ارتقاء سطوح نظریه­ ذهن دانش­آموزان کم­توان ذهنی آموزش­پذیر».پژوهش­های روان­شناسی بالینی و مشاوره، 1(2)، 120-105.
- بخشی، م. و میکائیلی، ع (1390). «نظریه ذهن و رابطه آن با کفایت اجتماعی درکودکان با نیازهای ویژه». تعلیم و تربیت استثنایی، 108، 12-5.
- بیان فر، ف. و مصطفایی, ع (1396). «مقایسه نیم‌رخ حافظه و توجه در دانش‌آموزان مبتلا به اختلال بیش‌فعالی ـ کاستی توجه، اختلال نافرمانی ـ مقابله‌جویانه و اختلال ارتباط (عملی) اجتماعی با دانش‌آموزان عادی». پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 9(15)، 42-33.
- حسین­ثابت، ف.؛ نادر پیله­رود، م. و سهرابی، ف (1395). «اثربخشی آموزش نظریه ­ذهن بر بهبود نظریه­ ذهن و مهارت اجتماعی دانش­آموزان ناشنوا». روان­شناسی شناختی، 4(4)، 60-51.
- شهیم، س (1378). «بررسی روایی و پایایی مقیاس روش درجه­بندی مهارت­های اجتماعی در گروهی از کودکان دبستانی شیراز». مجله­ علوم تربیتی روان­شناسی دانشگاه چمران، 3(4)، 29-17.
- شهیم، س (1384). «هنجاریابی مقیاس روش درجه­بندی مهارت­های اجتماعی برای کودکان پیش­دبستانی». روانپزشکی و روا­ن­شناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)، 11(2)، 186-176.
- عباسی اسفجیر، ع. ا. و خطیبی، ف (1395). «هنجاریابی سیستم درجه‌بندی مهارت‌های اجتماعی گرشام و الیوت (1990) برای کودکان پیش دبستانی شهر آمل». روان­سنجی، 5(17)، 96-77.
- فرخی، ح.؛ مصطفی­پور، و. و سهرابی، ف (396). «تأثیر مداخله مبتنی بر نظریه ذهن و آموزش مهارت‌های اجتماعی بر نشانه‌های کودکان مبتلا به اختلال رفتار هنجاری». فصلنامه سلامت روان کودک، ۴ (۲) :2۴-14.
- قمرانی، ا.؛ البرزی، ش. و خیر، م (1385). بررسی روایی و اعتبار آزمون نظریه ذهن در گروهی از دانش­آموزان عقب­مانده­ذهنی و عادی شهر شیراز. مجله روا­ن­شناسی، 10(2)، 199-181.
- Adibsereshki, N., Abdolahzadeh, M., Karmilo, M., & Hasanzadeh, M. (2014). "The effectiveness of theory of mind training on the adaptive behavior of students with intellectual disability". Journal of Special Education and Rehabilitation, 15(1-2), 91-107.
-  Adibsereshki,­ N., Nesayan, A., Gandomani, R. A., & Karimlou, M. (2015). "The effectiveness of theory of mind training on the social skills of children with high functioning autism spectrum disorders". Iranian journal of child neurology, 9(3), 40.‏
- Agustin, L., Huepe, D., Gempp, R., Gutiérrez,V., Rivera-Rei, A., & Toledo, M. (2013). "Empathy, sex and fluid intelligence as predictors of theory of mind". Personality and Individual Differences, 54(5), 616-621.
- Bauminger-Zviely, N. (2013). Social cognitive and emotional competence. In N. Bauminger-Zviely (Ed.), Social and academic abilities in HF ASD (pp. 31–58). New York: Guilford Press.
- Begeer, S., Howlin, P., Hoddenbach, E., Clauser, C., Lindauer, R., Clifford, P. & et al. (2015). "Effects and moderators of a short theory of mind intervention for children with autism spectrum disorder: A randomized controlled trial". Autism Research, 8(6), 738–748.
- Brinton, B., & Fujiki, M. (2018). "Social Communication Disorder: This Is Our Baby, SLPs!: Puzzled by how to treat students with social communication disorder? Use these five concepts to figure it out". The ASHA Leader, 23(4), 38-39.‏
- Carpenter, M., Pennington, B. F., & Rogers, S. J. (2001). "Understanding of others' intentions in children with autism". Journal of autism and developmental disorders, 31(6), 589-599.
- Cole, K., & Mitchell, P. (2000). "Siblings in the development of executive control and a theory of mind". British Journal of Developmental Psychology, 18(2), 279-295.‏
- De Veld, D. M., Howlin, P., Hoddenbach, E., Mulder, F., Wolf, I., Koot, H. M., & Begeer, S. (2017). "Moderating Effects of Parental Characteristics on the Effectiveness of a Theory of Mind Training for Children with Autism: A Randomized Controlled Trial". Journal of autism and developmental disorders, 47(7), 1987-1997.
- Elena, A., Sergienko, A., Anna Y. (2016). "The Theory of Mind as a mental mechanism of communicative success in preschool children". Procedia - Social and Behavioral Sciences, 233, 8–12.
- Gresham, F. M., & Elliot, S. N. (1990). Social skills rating system. Manual: American Guidance Service.
- Hale, C. M., & Tager-Flusberg, H. (2003). "The influence of language on theory of mind: a train study". Development science, 6(3), 346-359.
- Hofmann, S. G., Doan, S. N., Sprung, M., Wilson, A., Ebesutani, C., Andrews, L. A., & Harris, P. L. (2016). "Training children’s theory-of-mind: A meta-analysis of controlled studies". Cognition, 150, 200-212.
- John, M., & Grohol, D. (2016). Social (pragmatic) communication Disorder. Psych central com. https: //psych central. com/disorders/social-pragmatic-communication-disorder.
- Jones, C. R., Simonoff, E., Baird, G., Pickles, A., Marsden, A. J., Tregay, J., & Charman, T. (2018). "The association between theory of mind, executive function, and the symptoms of autism spectrum disorder". Autism Research, 11(1), 95-109.
- Kim, Y. S.,Fombonne, E., Koh, Y. J., Kim, S. J., Cheon, K. A., & Leventhal, B. L. (2014). "A comparison of DSM-IV pervasive developmental disorder and DSM-5 autism spectrum disorder prevalence in an epidemiologic sample". Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 53(5), 500-508.
- Lecce, S., Bianco, F., Devine, R. T., Hughes, C., & Banerjee, R. (2014). "Promoting theory of mind during middle childhood: A training program". Journal of Experimental Child Psychology, 126, 52-67.
- Lockton, E., Adams, C., & Collins, A. (2016). "Do children with social communication disorder have explicit knowledge of pragmatic rules they break? A comparison of conversational pragmatic ability and metapragmatic awareness". International journal of language & communication disorders, 51(5), 508-517.
- Mazzone, S., & Nader-Grosbois, N. (2016). "How are parental reactions to children’s Emotions Related to Their Theory of Mind Abilities?" Psychology, 7(2), 166-179. - Marraffa, C., & Araba, B. (2016). "Social communication in autism spectrum disorder not improved by theory of mind interventions". Journal of paediatrics and child health, 52(4), 461-463.
- Morales-Hidalgo, P., Hernández-Martínez, C., Voltas, N., & Canals, J. (2017). "EDUTEA: A DSM-5 teacher screening questionnaire for autism spectrum disorder and social pragmatic communication disorder". International Journal of Clinical and Health Psychology, 17(3), 269-281.
- Muris, P., Steerneman, P., Meeters, C., Mercklbach, H., Horselenberg, R., Van Den Hogen, T., & Van Dongen, L. (1999). "The TOM Test: Anew instrument for assessing theory of mind in normal children and with pervasive developmental". Journal of Autism and Developmental Disorders, 29(1), 67-80.
- Naeimi, S., Kakavand, A., & Fazli, R. (2016). "Training emotional-behavioral theory of mind on reducing the problems of pre-school learners". International Journal of Medical Research & Health Sciences, 5(11), 712-716.
- Nathalie, N., & Marine, H. (2013). "Compare Theory of Mind (ToM) emotion and belief abilities in 43 children with externalized behavior (EB) disorders presenting low intelligence". Research in Developmental Disabilities, 34(4), 2642-2660.
- Nilsen, E. S., & Fecica, A. M. (2011). "A model of communicative perspective-taking for typical and atypical populations of children". Developmental Review, 31(1), 55-78.
- Norbury, C. F.) 2014(. "Practitioner review: Social communication disorder conceptualization, evidence and clinical implications". Journal of Child Psychology and Psychiatry, 55(3), 204–216.
- Romero, M., Aguilar, J. M., Del-Rey-Mejías, Á., Mayoral, F., Rapado,M., Peci˜na, M., Barbancho, M. A., Ruiz-Veguilla, M., & Lara, J. P. (2016). "Psychiatric comorbidities in autism spectrum disorder: A comparative study between DSM-IV-TR and DSM-5 diagnosis". International Journal of Clinical and Health Psychology, 16(3), 266-275.
- Schell, V., & Sabbagh, M. (2018). 13 Theory of mind and communication: Developmental perspectives. Handbook of Communications Disorders: Theoretical, Empirical, and Applied Linguistic Perspectives, 15, 1930-1939.
- Shaw, J. A., Bryant, L. K., Malle, B. F., Povinelli, D. J., & Pruett, J. R. (2017). "The relationship between joint attention and theory of mind in neurotypical adults". Consciousness and cognition, 51, 268-278.
- Shin, S. H. (2017). "Clinical Implications of Social Communication Disorder". Journal of the Korean Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 28(4), 192-196.‏
- Sidera, F., Perpiñà, G., Serrano, J., & Rostan, C. (2018). "Why Is Theory of Mind Important for Referential Communication?" Current Psychology, 37(1), 82-97.
- Swineford, L. B., Thurm, A., Baird, G., Wetherby, A. M., & Swedo, S. (2014). "Social (pragmatic) communication disorder: A research review of this new DSM-5 diagnostic category". Journal of neurodevelopmental disorders, 6(1), 41-56.
- Taymaz Sari, O (2012). "The theory of mind story books test validity and reabilty for Turkish preschool children". Procedia - Social and Behavioral Sciences, 46, 3017–3020.
- Timler, G. R. (2018). "Similar… But Very Different: Determining when a child has social communication disorder versus autism spectrum disorder can be tricky. Here are some key considerations". The ASHA Leader, 23(4), 56-61.
- Topal, Z., Samurcu, N. D., Taskiran, S., Tufan, A. E., & Semerci, B. (2018). "Social communication  disorder: a narrative review on current insights". Neuropsychiatric disease and treatment, 14, 2039-2046.
- Van Herwegen, J., Smith, T. J., & Dimitriou, D. (2015). "Exploring different explanations for performance on a theory of mind task in Williams syndrome and autism using eye movements". Research in developmental disabilities, 45, 202-209.
- Vass, E., Fekete, Z., Simon, V., & Simon, L. (2018). "Interventions for the treatment of theory of mind deficits in schizophrenia: Systematic literature review". Psychiatry research, 267, 37-47.
- Vossen, P., Baez, S., Bajčetić, L., & Kraaijeveld, B. (2018). "Leolani: a reference machine with a theory of mind for social communication". In International Conference on Text, Speech, and Dialogue, 1(1), 15-25.
- Weijer-Bergsma, E., Formsma, A. R., deBruin, E. I., Bogels, S. M. (2012). "The effectiveness of mindfulness training on behavioral problems and attentional functioning in adolescents with ADHD". Journal of Child and Family Studies, 21(3), 775-787.
- Winter, K., Spengler, S., Bermpohl, F., Singer, T., & Kanske, P. (2017). "Social cognition in aggressive offenders: Impaired empathy, but intact theory of mind". Scientific reports, 7(1), 670.
شناخت اجتماعی
دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 16
آبان 1398
صفحه 30-40
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار