با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترا روان‌شناسی دانشگاه پیام‌نور

2 استاد گروه روان‌شناسی دانشگاه پیام‌نور

3 استاد گروه روان‌شناسی دانشگاه تهران

4 استاد گروه روان‌‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

مقدمه: جهت سنجش تأثیر فشارگروهی بر فرضیه‌آزمایی از جامعه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی 103 نفر (51 نفر گروه کنترل و 52 نفر گروه آزمایش) به ­روش تصادفی انتخاب شدند. روش: با تکلیف انتخاب واسون تصریح شده لطفی و زارع­، و سنجه فشار گروهی ذهنی مورد سنجش و آزمایش قرار گرفتند. داده­ های به دست آمده با آزمون­ های آماری نیکویی برازش مجذور خی و مستقل بودن متغیرهای طبقه‌ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ­ها: نتایج نشان داد که 1) حجم اصلی آزمودنی­ ها در موقعیت آزمون تعیین‌کننده فرضیه به دو انتخاب پاسخ بی‌ربط و پاسخ درست گرایش بیشتری نشان دادند. 2) آزمودنی­ ها در سه انتخاب گزینه ـ پاسخ­ های الف) تمایل روان‌شناختی به حفظ فرضیه ب) پاسخ درست و ج) پاسخ غلط تفاوت معناداری با یکدیگر نداشتند. 3) وقتی افراد در موقعیتی قرار می‌گیرند که خلاف تمایل روان‌شناختی آن­ها است در مقابل فشارگروهی ذهنی نیز مقاومت می‌کنند. نتیجه ­گیری: نتایج با توجه به­ نظریه روش‌شناختی توصیف و تبیین دوگانه رفتار اجتماعی، مؤلفه‌های شناختی و روانی ـ اجتماعی مورد بحث قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Group Pressure on Hypothesis Testing: Psychological Desire or Logical Rules?

نویسندگان [English]

  • Hamid Lotfi 1
  • Hossein Zare 2
  • Mahmood Eravani 3
  • Yousef Karimi 4

1 PH.D in Psychology, Payame Noor University

2 professor in Psychology, Payame Noor University

3 professor in Psychology, Tehran University

4 professor in Psychology, Allameh Tabatabaee University

چکیده [English]

Introduction: This study aimed to assess the effect of group pressure on hypothesis testing. Method: To do so, a hundred and three participants (Control: n=51 and Experimental: n=52) were randomly selected from among undergraduate students. All participants were tested using the stipulated version of Wason Selection Task (Lotfi and Zare, 1388) and some informative items for Group Pressure. Data were analyzed using Chi-Square Goodness-of-Fit Test and crosstabs statistics. Findings: The results of the study indicated that: (1) In response to the situation for the critical test of hypothesis, most participants tended to choose either unrelated or correct responses. (2) Participants were not significantly different in terms of their psychological desire to keep the initial hypothesis, the choice for the correct response, and the choice for the wrong response. (3) When confronted to a situation which directly challenges their psychological desires, subjects tended to resist against group pressure.  Conclusion: Findings in the present study are discussed by the methodological theory of binary explanation of social behavior, as well as psychosocial and cognitive components.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hypothesis testing
  • abstract reasoning
  • group pressure
ـ ابن سینا . (1375). اشارات و تنبیهات . قم: نشر البلاغه.
ـ اتکینسون، ر.ل.؛ اتکینسون، ر.س.؛ اسمیت، ا.ای. و همکاران (1385). زمینه روان‌شناسی هیلگارد. ترجمه محمد نقی براهنی  و همکاران. تهران: انتشارات رشد.
ـ ایروانی، م. (1380).  روان‌شناسی آزمایشی. تهران: نشر آرین ویژه.
ـ خوانساری، م. (1369).  منطق صوری. تهران: انتشارات آگاه.
ـ سیگل، س. (1372). آمار غیر پارامتری. ترجمه یوسف کریمی. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.  
ـ کرلینجر، ف.ان. (1374). مبانی پژوهش در علوم رفتاری. ترجمه حسن پاشا شریفی و جعفر نجفی‌زند. تهران: مؤسسه انتشارات آوای نور. دوره دو جلدی. 
ـ لطفی، ح. (1381). روان‌شناسی اجتماعی / روان‌شناسی همرنگی با جماعت. تهران: ناشر مؤلف.
ـ لطفی، ح. و زارع، ح. (1388). «بررسی آزمایشی تأثیر فشار گروهی بر استدلال انتزاعی». فصلنامه علمی ـ پژوهشی روان‌شناسی تربیتی، سال اول، شماره 1.             
ـ لطفی، ح.؛  زارع، ح.؛ ایروانی، م.؛ کریمی، ی.؛ و علی‌پور، ا. (1391).«استدلال انتزاعی و جنسیت: نقش دست­­برتری».  زیر چاپ.
ـ لطفی، ح. و کریمی، ی. (1388). رابطه همرنگی اجتماعی و استقلال در قضاوت. زیر چاپ.
ـ موحد، ض. (1368). درآمدی بر منطق جدید. تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
  ـBruner, J.s.; olver, R.R.; Greenfield, P.M. & collaborators. (1966). Studies in cognitive growth. Newyork: wiley.
 ـEysenck, M.W. & kean, M. (2009). cognitive psychology. USA: Newyork , psychology press, PP. 507-532. 
 ـEvans, J.st.B.T. (2002). “Logic and human reasoning: An assessment of the deduction  paradigm.” Psychologyical Bulletin, 128 , 978-996.
 ـHolyoak, k.l. & Morrison, R.G. (2005). Thinking and reasoning. Combridge university of California, Losangles.
ـ Kendal, R.l. & et al. (2004). “The role of conformit
conformity in foraging when personal and social information conflict.” Behavioral ecology, vol.15,  N. 2, p. 269-277. 
 ـKaplan, R.M. (1987). Basic statistics for the behavioral sciences. USA: Massachusetts, Allyn & Bacon, Inc. 
 ـReis, D.L. & et‌ al. (2007). “Emotional intelligence predicts individual differences in social exchange reasoning.” Neuro Image, N.35.  1385 - 1391. 
 ـTolman, E.C. (1959). Principles of purposive behavior. In S. Koch (ed), Psychology: A study of science (Vol.2). New York: Mc Graw-Hill.