شناخت اجتماعی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی اجتماعی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اثربخشی برنامه یادگیری عملکردی بر عملکرد شناختی کودکان تاخیر رشدی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه اصفهان، تبریز، ایران.

2 دانشیار روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه یادگیری عملکردی بر عملکرد شناختی کودکان تاخیر رشدی بود. روش پژوهش شبه آزمایشی است و از طرح پیش‌آزمون ، پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل استفاده شد. جمعیت مورد مطالعه پژوهش را کلیه کودکان 4 تا 6 ساله تشکیل داده‌اند که در مهدکودک‌ها و مراکز پیش‌دبستانی شهر تبریز حضور داشتند. روش نمونه‌گیری به صورت هدفمند و دردسترس بود و سه منطقه انتخاب و از هر کدام از آنها نیز سه مرکز مهدکودک و پیش‌دبستانی انتخاب شدند. به منظور غربالگری، مقیاس هوشی وکسلر پیش از دبستان ویرایش سوم، از کودکان به عمل آمد و تعداد 30 نفر از افرادی که دارای تاخیر در رشد شناختی بودند و ملاک‌های ورود به پژوهش را داشتند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایدهی شدند. سپس اجرای برنامه یادگیری عملکردی به مدت 16 جلسه بر روی گروه آزمایش انجام گرفت و گروه کنترل نیز هیچگونه مداخله‌ای دریافت نکردند، داده‌ها با آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-22 تحلیل شدند. نتایج به دست آمده در متغیر عملکرد شناختی نشان داد که بین آزمودنی-های گروه آزمایش و کنترل از نظر عملکرد شناختی در مرحله پس-آزمون و پیگیری با پیش‌آزمون، تفاوت معنی‌داری وجود دارد (05/0 > P).
بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که برنامه یادگیری عملکردی منجر به افزایش عمکرد شناختی در کودکان تاخیر رشدی شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Functional Learning Program on Cognitive Performance of Children with Developmental Delay

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hosseinali Zade 1
  • Salar Faramarzi 2
  • Ahmad Abedi 2

1 PhD of Psychology and Education of Children with Special Needs, University of Isfahan, Tabriz, Iran.

2 Associate professor of Psychology and Education of Children with Special Needs, University of Isfahan, Isfahan, Iran.

چکیده [English]

The aim of the present study was to Effectiveness of functional learning Program on Cognitive Performance of Children with Developmental Delay. The research method was a pretest-posttest quasi-experimental design with follow-up and control group. The research population consisted of 4-6 year-old children with developmental delay who were under training in kindergartens and preschool centers in Tabriz. The multistage random sampling method was employed in such a way that three regions were selected randomly and from each of them, three kindergartens and pre-school centers were randomly selected. The Wechsler Preschool and Primary Scale of Intelligence-3 (WPPSI-III) was administered on children for screening, and the number of 30 students with development cognitive delays and enjoyed inclusion criteria were randomly selected and divided into two experimental and control groups. Afterwards, a 16-session functional learning Program was performed on the experimental group and the control group did not receive any intervention. Data were analyzed by the repeated measures ANOVA using SPSS- 22. The results indicated that there was a significant difference between the subjects in the experimental group and control group in terms of cognitive performance in post-test and follow up stages (P <0.05). As a result, it can be concluded that a functional learning Program has led to an increase in cognitive performance in children with developmental delays.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "functional learning Program"
  • "Children with Developmental Delay"
  • "cognitive performance"
مراجع
استروه، کاترین؛ رابینسون، تلما و پروکتور، آلن. (1395). هر کودکی می‏تواند یاد بگیرد: کاربرد ابزارهای یادگیری و بازی برای کمک به کودکان تأخیر رشدی. ترجمه ماندانا سپنتا و احمد عابدی (2008). اصفهان: انتشارات افسر.
بدری بگه‏جان، سحر؛ محمدی فیض‏آبادی، عاطفه؛ شریفی درآمدی، پرویز و فتح‏آبادی، روح‏الله (1399). اثربخشی توانبخشی شناختی رایانه‏محور بر کارکردهای اجرایی کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با علکرد بالا. نشریه توانمندسازی کودکان استثنایی، 11(1)، 41-52.
حسینعلی زاده، محمد (1398). تدوین بسته مداخلات به‏هنگام عصب-روانشناختی کودک محور و مقایسه اثربخشی آن با یادگیری عملکردی مبتنی بر برنامه استروه ، بر عملکرد رشدی کودکان دارای تأخیر رشدی 4 تا 6 ساله شهر تبریز، رساله دکتری رشته روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان.
زینی، مرضیه؛ جعفری ندوشن، علی؛ خاکسار، الهام، بلوچی انارکی، محمد و متعبد، ناهید. (1397). اثربخشی مداخله بازی‏های توجهی بر عملکرد حافظه و یادگیری دیداری کودکان براساس رویکرد عصب‏شناختی. فصلنامه روانشناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی، 14(48)، 17-1.
سیف، سوسن؛ کدیور، پروین؛ کرمی نوری، رضا و لطف آبادی، حسین ( 1397).  روانشناسی رشد، چاپ بیست و ششم، تهران: انتشارات سمت.
شاه‏میوه اصفهانی، آرزو (1388). اثربخشی آموزش بازی‏های تطابقی بر رشد اجتماعی کودکان کم‏توان ذهنی آموزش‏پذیر. پایان‏نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی کودکان استثنایی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان.
صنیعی آباده، سایه ناز و عابدی، احمد. (1396). اثربخشی برنامه آموزشی زودهنگام مبتنی بر پروژه کوئین بر توجه، حافظه و عزت نفس کودکان پیش‏ از دبستان. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، روانشناسی عمومی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان.
عابدی، احمد و ملک‏پور، مختار. (1389). اثربخشی مداخلات زودهنگام آموزشی – روانشناختی بر بهبود کارکردهای اجرایی و توجه کودکان با ناتوانی‏های یادگیری عصب – روانشناختی. رویکردهای نوین آموزشی، 1 (5)، 65-86.
عاشوری، محمد و یزدانی‏پور معصومه (1398). اثربخشی برنامه درمان ترمیم شناختی بر نیمرخ مهارت‏های عصب روانشناختی کودکان کم‏شنوای پیش‏دبستانی. فصلنامه علمی – پژوهشی عصب روانشناختی، 5(4)، 131-140.
ملک‏پور، مختار و نسائی مقدم، بیان (1393). تأثیر شن‏بازی درمانی بر رشد شناختی کودکان ناتوان ذهنی آموزش پذیر. مجله پژوهش‏های علوم شناختی و رفتاری، 1 (4)، 141-154.
نظری، المیرا و فرامرزی، سالار (1396). تأثیر مداخلات به‏هنگام بازی‏محور بر رشد روانی – حرکتی کودکان با اختلال اتیسم، رشد و یادگیری حرکتی-ورزشی، 9(2)، 303-318.
همایونی میمندی، سمانه و بخشانی، نورمحمد (1394). مقایسه علکرد شناختی کودکان مبتلا به بتاتالاسمی ماژور با همتایان سالم. مجله حکیم سید اسماعیل جرجانی، سال 3(2)، 26-35.
هیربد، شیما، قلمزن، مرجان و عابدی، احمد. (1394). راهنمای اجرای و نمره‏گذاری آزمون وکسلر پیش از دبستان ویرایش سوم (ترجمه، انطباق و هنجاریابی). چاپ اول، تهران: انشارات آزمون یار پویا.
Abedi A, Malakpoor M. (2010). Investigation of efficacy of educational – psychological early interventions for improving executive functions and attention of children with neuropsychological learning disabilities. J New Educ Approaches; 5:11. [In Persian].
Ashori, M., & Yazdanipour, M. (2020). The Effect of Cognitive-Remediation Therapy Program on Neuropsychological Skills Profile of Pre-school Hearing Loss Children. Neuropsychology, 5(19), 9-24. [In Persian].
Badri Bagehjan, S., Mohamadi Feyzabadi, A., Sharif Daramadi, P., & Fathabadi, R. (2020). Effectiveness of Computer-Based Cognitive Rehabilitation on executive functions of children with High Functioning Autism. Empowering Exceptional Children, 11(1), 52-41. [In Persian].
Bratton, S. C., Ray, D., Rhine, T., & Jones, L. (2005). The efficacy of play therapy with children: A meta-analytic review of treatment outcomes. Professional Psychology: Research and Practice, 36(4), 376. ‏
Castles, S. (2009). Development and migration- -migration and development: what comes first? Global perspective and African experiences. Theoria, 56(121), 1-31. ‏
Fteiha, M. A. (2017). Effectiveness of assistive technology in enhancing language skills for children with autism. International Journal of Developmental Disabilities, 63(1), 36-44.
Greenspan, S., & Wieder, S. (2006). Infant and early childhood–mental health–a comprehensive developmental approach to assessment and intervention (pp. 69-75). ‏
Hirbod, S, Ghalmzan, M. & Abedi, A. (2015). Wechsler preschool and primary scale of intelligence: Third Edition (Translation, Adaptation, and Standardization). First Edition, Tehran: Azmon Yar Pooya Publication. [In Persian].
Homayouni Meyamndi S, & Bakhshani N. M. (2015). Comparing Cognitive Function in β-Thalassemia Major Children and Healthy Counterparts, Jorjani Biomedicine Journal. Volume 3, Number 2; Page(s) 26-35. [In Persian].
Hosseinali Zadeh, M. (219). Developing a child-centered neuropsychological interventions package and to compare its efficacy with the performances-based learning program on the developmental performances of 4-6 year-old children with developmental delays. Ph.Ds.  Thesis. University of Isfahan Faculty of Education and Psychology Department of Psychology. Isfahan. Iran. [In Persian].
James, J. E. (2014). Caffeine and cognitive performance: persistent methodological challenges in caffeine research. Pharmacology Biochemistry and Behavior, 124, 117-122. ‏
Kalina, C., & Powell, K. C. (2009). Cognitive and social constructivism: Developing tools for an effective classroom. Education, 130(2), 241-250. ‏
Leding, J. K. (2019). Adaptive memory: Animacy, threat, and attention in free recall. Memory & Cognition, 47(3), 383-394.
Malekpour, M. & Nesayi Mogadam, B. (2014). Effect of sand play Therapy on cognitive development of Educable Mentally Retarded, Journal of Researches of Cognitive and Behavioral Sciences, 1(4), 141-154. [In Persian].
Moyles, J. (2005). The excellence of play 2nd Ed. New York: Open University. ‏
Nazari, E. & Faramarzi, S. (2017). The Effect of Early Intervention on the psycho-motor development of children with autism spectrum, Journal of Growth and Motor Learning - Sport, Vol 9, No. 2 p: 318-303 [Persian].
Paterson, J., Iusitini, L., & Gao, W. (2011). Child developmental assessment at two-years of age: Data from the Pacific Islands Families Study. Pac. Health Dialog, 17, 51-63.
Poon-McBrayer, K. F. (2012). Bridging policy–practice gap: Protecting rights of youth with learning disabilities in Hong Kong. Children and Youth Services Review, 34(9), 1909-1914. ‏
Sanii Abadeh, S. N. & Abedi, A. (2017). The Effectiveness of a Quinn Project-Based Early Learning Program on Pre-school Children Isfahan Memory and Self-Esteem. M.Sc., General Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Islamic Azad University, Khorasgan Branch. [In Persian].
Sajaniemi, N., Mäkelä, J., Salokorpi, T., Von Wendt, L., Hämäläinen, T., & Hakamies-Blomqvist, L. (2001). Cognitive performance and attachment patterns at four years of age in extremely low birth weight infants after early intervention. European Child & Adolescent Psychiatry, 10(2), 122-129. ‏
Schiller, P. (2010). Early brain development research review and update. Exchange, 196, 26-30. ‏
Seif, S., Kadivar, Karmi Nouri, R and Lotfabadi, H. (2017). Psychology of development, 26 editions, Tehran: Samt. [In Persian].
Shah-Miyeh Isfahani, A. (2009). The effectiveness of teaching matching games on the social development of educable mentally retarded children. Master's thesis in the field of psychology of exceptional children, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Isfahan University. [In Persian].
Stroh, K., Robinson, T., & Proctor, A. (2008). Every Child Can Learn: Using learning tools and play to help children with Developmental Delay. SAGE. ‏
Torabi, F., Amir Ali Akbari, S., Amiri, S., Soleimani, F., & Alavi Majd, H. (2012). Correlation between high-risk pregnancy and developmental delay in children aged 4–60 months. Libyan Journal of Medicine, 7(1), 18811. ‏
Zawawi, A. H., & Elzubeir, M. (2012). Using DREEM to compare graduating students′ perceptions of learning environments at medical schools adopting contrasting educational strategies. Medical teacher, 34(sup1), S25-S31. ‏[In Persian].
Zeyni M, Khaksar E, Baloochi Anaraki M, Motabed N, Jafari Nadooshan A., (2018). The Effectiveness Attention Games to Improvement Memory Performance and Visual Learning Approach Based On the Neurological Primary School in Children. Journal of Quarterly educational psychology. Volume 14, Number 48; Page(s) 1 – 17. [In Persian].
شناخت اجتماعی
دوره 11، شماره 21 - شماره پیاپی 21
خرداد 1401
صفحه 31-40
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار