روانشناسی شناختی
مونا صفاری نیا؛ مرتضی ترخان
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش مفاهیم کارآفرینی بر تفکر خلاق و فراشناخت کودکان مقطع دبستان انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و با طرح پیشآزمون – پسآزمون با گروه کنترل بود. با استفاده از پرسشنامههای تفکر خلاق ولش و مک داوال (2002) و سنجش فراشناخت کودکان باکو و همکاران (2009) 30 نفر از دانش‌آموز پایه سوم ابتدایی که در سال ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش مفاهیم کارآفرینی بر تفکر خلاق و فراشناخت کودکان مقطع دبستان انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و با طرح پیشآزمون – پسآزمون با گروه کنترل بود. با استفاده از پرسشنامههای تفکر خلاق ولش و مک داوال (2002) و سنجش فراشناخت کودکان باکو و همکاران (2009) 30 نفر از دانش‌آموز پایه سوم ابتدایی که در سال تحصیلی 1401-1400 در مدارس ابتدایی منطقه 4 شهر تهران ثبت نام کردند، به طور تصادفی ساده انتخاب و به طور داوطلبانه در دو گروه آزمایشی و کنترل (15 نفر در هر گروه) جایگزین شدند. گروه آزمایشی 10 جلسه (هفته ای 3 جلسه) برنامه آموزش مفاهیم کارآفرینی را به طور گروهی دریافت کردند و گروه کنترل در این زمینه آزموشی دریافت نکرد. پس از اجرای مداخله، مجدداً تفکر خلاق و فراشناخت کودکان اعضای هر دو گروه اندازهگیری شد. از تحلیل کوواریانس چند متغیری (مانکوا) برای تحلیل دادهها استفاده شد. F محاسبه شده برای فرضیه اصلی و فرضیه‌های فرعی در رابطه با متغیرهای مورد مطالعه در هر دو گروه تفاوت معناداری نشان داد. این پژوهش در همگرایی با نتایج پژوهشهای مشابه، بیان کننده این واقعیت است که آموزش مفاهیم کارآفرینی بر تفکر خلاق و فراشناخت کودکان دانش‌آموزان نقش موثری دارد.کلید واژه‌ها: مفاهیم کار آفرینی ، تفکر خلاق ، فراشناخت کودکان
مبینا ترخان؛ حمیدطاهر نشاط دوست؛ مرتضی ترخان
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف اثربخشی مداخله مبتنی بر شفقت (CFT) بر روی انعطافپذیری شناختی و کفایت اجتماعی زنان دارای تعارضات زناشویی انجام شده است. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون، پسآزمون با گروه کنترل بوده است. با استفاده از پرسشنامههای کفایت اجتماعی فلنر و همکاران، انعطافپذیری شناختی دنیس و وندروال و تعارضات ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف اثربخشی مداخله مبتنی بر شفقت (CFT) بر روی انعطافپذیری شناختی و کفایت اجتماعی زنان دارای تعارضات زناشویی انجام شده است. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون، پسآزمون با گروه کنترل بوده است. با استفاده از پرسشنامههای کفایت اجتماعی فلنر و همکاران، انعطافپذیری شناختی دنیس و وندروال و تعارضات زناشویی ثنایی و براتی،30 نفر از زنانی که دارای تعارضات زناشویی بودند، به طور هدفمند انتخاب و به طور تصادفی ساده در دو گروه آزمایشی و کنترل (هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایشی 8 جلسه (هفتهای یک‌بار) فنون CFT را بر اساس بسته آموزشی گیلبرت آموزش دیدند و گروه کنترل آموزشی در این زمینه دریافت نکردند. پس از اجرای CFT، مجدداً کفایت اجتماعی، انعطافپذیری شناختی و تعارضات زناشویی اعضای هر دو گروه مورد اندازهگیری قرار گرفت. تحلیل کوواریانس چند متغیری (مانکوا) و تک متغیری (آنکوا) برای تحلیل دادهها استفاده شد. F محاسبه شده هم در تحلیل مانکوا و هم در تحلیل آنکوا برای متغیرهای کفایت اجتماعی، انعطافپذیری شناختی در هر دو گروه تفاوت معنادار را نشان داد. یافتههای این پژوهش در همگرایی با نتایج پژوهشهای مشابه حاکی از آن است، روش CFT می‌تواند نقش مؤثری در افزایش کفایت اجتماعی و انعطافپذیری شناختی در زنان دارای تعارضات زناشویی داشته باشد.
مرتضی ترخان
چکیده
مقدمه:این مطالعه به منظور پیشبینی بهزیستی روانشناختی از طریق مکانیزم های دفاعی و خودمتمایزسازی شناختی دانشجویان انجام پذیرفت. روش: روش تحقیق این پژوهش از نوع همبستگی و نمونه این پژوهش 125 نفر از دانشجویان بودند که از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار این پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه خودمتمایزسازی شناختی ...
بیشتر
مقدمه:این مطالعه به منظور پیشبینی بهزیستی روانشناختی از طریق مکانیزم های دفاعی و خودمتمایزسازی شناختی دانشجویان انجام پذیرفت. روش: روش تحقیق این پژوهش از نوع همبستگی و نمونه این پژوهش 125 نفر از دانشجویان بودند که از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار این پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه خودمتمایزسازی شناختی اسکورون و فریدلندر، پرسشنامه مکانیزم های دفاعی آندروز، سینگ و باند و پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف. یافته ها: تحلیل رگرسیون چندمتغیری به روش گام به گام و ضریب همبستگی پیرسون نشان داد، خودمتمایزسازی شناختی 23/8 درصد، مکانیزم دفاعی رشد یافته 53/5 درصد، مکانیزم دفاعی رشدنایافته 30/4 درصد و مکانیزم دفاعی روانآزرده 12/4 درصد و در کل 18/22 درصد واریانس مشترک (R²) بهزیستی روانشناختی دانشجویان را تبیین نمودند. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش در همگرایی با یافته های تحقیقات دیگر نشان داد، خودمتمایزسازی شناختی، مکانیزم دفاعی رشدیافته، مکانیزم دفاعی رشدنایافته و مکانیزم دفاعی روانآزرده در بهزیستی روانشناختی دانشجویان نقش تعیین کننده ای دارند.
مرتضی ترخان
دوره 5، شماره 2 ، دی 1395، ، صفحه 94-106
چکیده
مقدمه: این پژوهش با هدف تأثیر مداخلههای شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی(MBCT) بر احساس تنهایی و کمرویی دانشجویان انجام شده است. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و با طرح پیشآزمون ـ پسآزمون با گروه کنترل بوده است. با استفاده از پرسشنامه احساس تنهایی راسل و همکاران و پرسشنامه کمرویی استنفورد، 30 نفر از دانشجویان دختر که از احساس تنهایی ...
بیشتر
مقدمه: این پژوهش با هدف تأثیر مداخلههای شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی(MBCT) بر احساس تنهایی و کمرویی دانشجویان انجام شده است. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و با طرح پیشآزمون ـ پسآزمون با گروه کنترل بوده است. با استفاده از پرسشنامه احساس تنهایی راسل و همکاران و پرسشنامه کمرویی استنفورد، 30 نفر از دانشجویان دختر که از احساس تنهایی و کمرویی بالایی برخوردار بودند، بهطور تصادفی ساده انتخاب و بهطور داوطلبانه در دو گروه آزمایشی و کنترل (15 نفر در هر گروه) جایگزین شدند. گروه آزمایشی 8 جلسه MBCT را بهطور گروهی بر اساس بسته آموزشی سگال و همکاران (2002) دریافت نمودند و گروه کنترل مداخلهای در این زمینه دریافت نکرد. پس از اجرای MBCT، مجدداً احساس تنهایی و کمرویی دانشجویان هر دو گروه مورد اندازهگیری قرار گرفت. یافته ها: از تحلیل کوواریانس چندمتغیری (مانکوا) برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شد. F محاسبه شده برای فرضیه اصلی (11/18) و برای هر یک از متغیرهابهطور جداگانه، تفاوت معناداری را در رابطه با متغیرهای مورد مطالعه در هر دو گروه نشان داد (001/0>P). نتیجه گیری: این پژوهش در همگرایی با نتایج تحقیقات مشابه بیان میدارد، MBCT در کاهش احساس تنهایی و کمرویی دانشجویان دختر نقش مؤثری داشته است.
مرتضی ترخان؛ قاسم احمدی لاشکی
دوره 3، ویژه نامه ، اسفند 1393، ، صفحه 97-108
چکیده
مقدمه: این پژوهش به منظور بررسی رابطه بین سوگیری شناختی متمرکز بر خود و مسئولیتپذیری با سازگاری اجتماعی زنان مبتلا به تعارضات زناشویی انجام پذیرفت. روش: روش تحقیق از نوع همبستگی، نمونه این پژوهش 95 نفر از زنان مبتلا به تعارضات زناشویی بودند که از طریق نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار تحقیق عبارت بودند از پرسشنامههای ...
بیشتر
مقدمه: این پژوهش به منظور بررسی رابطه بین سوگیری شناختی متمرکز بر خود و مسئولیتپذیری با سازگاری اجتماعی زنان مبتلا به تعارضات زناشویی انجام پذیرفت. روش: روش تحقیق از نوع همبستگی، نمونه این پژوهش 95 نفر از زنان مبتلا به تعارضات زناشویی بودند که از طریق نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار تحقیق عبارت بودند از پرسشنامههای سوگیری شناختی متمرکز بر خود وودی، چامبلس و گلدس، مسئولیتپذیری کردلو و سازگاری اجتماعی بل. یافتهها: تحلیل رگرسیون چند متغیری به روش گام به گام و ضریب همبستگی پیرسون نشان داد، سوگیری شناختی متمرکز بر خود 60/24 درصد و مسئولیتپذیری 80/10 درصد و در مجموع 40/35 درصد از واریانس مشترک (R2)سازگاری اجتماعی زنان مبتلا به تعارضات زناشویی را تبیین نمودند. نتیجهگیری: نتایج این پژوهش در همسویی با یافتههای کاوشهای دیگر نشان داد، سوگیری شناختی متمرکز بر خود و مسئولیتپذیری در میزان سازگاری اجتماعی زنان مبتلا به تعارضات زناشویی نقش تعیینکنندهای دارند.
مرتضی ترخان
دوره 2، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 100-110
چکیده
مقدمه: این پژوهش به منظور اثربخشی آموزش گروهی تفکر انتقادی بر خودکارآمدی اجتماعی و تاب آوری معتادان گمنام انجام پذیرفته است. روش: این پژوهش از نوع آزمایشی و با طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل بوده که با استفاده از پرسشنامه خود کارآمدی اجتماعی گادیانو و هربرت و تابآوری کانرو و دیویدسون 30 نفر از معتادان گمنام که خودکارآمدی ...
بیشتر
مقدمه: این پژوهش به منظور اثربخشی آموزش گروهی تفکر انتقادی بر خودکارآمدی اجتماعی و تاب آوری معتادان گمنام انجام پذیرفته است. روش: این پژوهش از نوع آزمایشی و با طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل بوده که با استفاده از پرسشنامه خود کارآمدی اجتماعی گادیانو و هربرت و تابآوری کانرو و دیویدسون 30 نفر از معتادان گمنام که خودکارآمدی اجتماعی و تابآوری پایینی داشتند، بهطور تصادفی انتخاب و بهطور داوطلبانه در دوگروه آزمایشی (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. گروهآزمایشی10 جلسه، هفتهای یک جلسه، مهارت تفکر انتقادی را آموزش دیدند و گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. پس از آموزش، مجدداً خودکارآمدی اجتماعی و تاب آوری هر دوگروه، مورد اندازهگیری قرار گرفت. یافته: از تحلیل کوواریانس یک طرفه (آنکوا) برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد، F به دست آمده در خود کارآمدی اجتماعی (96/37) و تاب آوری (69/32) درسطح بین گروه آزمایشی و کنترل 0001/0>P معنی دار میباشد. به عبارت دیگر، آموزش گروهی تفکر انتقادی موجب افزایش خود کارآمدی اجتماعی و تاب آوری معتادان گمنام شده است. نتیجه گیری: این مطالعه، اهمیت روش آموزش تفکر انتقادی را در افزایش خود کارآمدی اجتماعی و تاب آوری معتادان گمنام نشان می دهد. یافته های این پژوهش با یافته های سایر پژوهش همسوئی دارد. همه این تحقیقات نشان می دهند، با افزایش تفکر انتقادی می توان موجبات خود کارآمدی اجتماعی و تابآوری بالا را فراهم ساخت.
