روانشناسی تربیتی
ریحانه براری لفمجانی؛ محمد اورکی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی ساختاری خودشکوفایی براساس تفکر خلاق و ادراک توانمندی در دانشجویان با نقش واسطه‌ای توان حل مسئله انجام شد. روش پژوهش توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه پیام نور شهرستان ورامین در سال تحصیلی 1403-1402 بود. حجم نمونه برای مدل یابی معادلات ساختاری 350 نفر برآورد شد. برای جمع‌آوری ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی ساختاری خودشکوفایی براساس تفکر خلاق و ادراک توانمندی در دانشجویان با نقش واسطه‌ای توان حل مسئله انجام شد. روش پژوهش توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه پیام نور شهرستان ورامین در سال تحصیلی 1403-1402 بود. حجم نمونه برای مدل یابی معادلات ساختاری 350 نفر برآورد شد. برای جمع‌آوری داده‌های پژوهش از نمونه در دسترس استفاده شد و ابزار پژوهش پرسشنامه‌های استاندارد خودشکوفایی سلیمانی و همکاران (1396)، مهارت تفکر خلاق ویلچ و دوال (2002)، توانمندسازی اسپریتزر (1995) و مهارت حل مسئله کسیدی و لانگ (1996) بود. داده‌های پژوهش در سطح آمار توصیفی محاسبه میانگین و انحراف استاندارد و در سطح آمار استنباطی با استفاده از همبستگی پیرسون و مدل‌یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 26 و ایموس نسخه 24 تجزیه و تحلیل شد. یافته‌های پژوهش نشان داد الگوی ساختاری خودشکوفایی براساس تفکر خلاق و ادراک توانمندی در دانشجویان با نقش واسطه‌ای توان حل مسئله از برازش مناسب برخوردار است. همچنین تفکر خلاق، ادراک توانمندی و توان حل مسئله بر خودشکوفایی دانشجویان اثر مستقیم دارد و توان حل مسئله بر تفکر خلاق و ادراک توانمندی دانشجویان اثر مستقیم دارد. بنابراین با توجه به یافته‌های پژوهش پیشنهاد می‌گردد: عوامل مؤثر بر خودشکوفایی دانشجویان مورد توجه قرار گرفته و در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی ضمن پرورش تفکر خلاق و توانایی حل مسئله در آنان، بر ادراک توانمندی آنان افزوده تا افرادی توانمند برای آینده کشور تربیت شوند.
روانشناسی تربیتی
مرضیه اسکندری پور؛ جواد مصرابادی؛ مسعود باغبانی
چکیده
این پژوهش با هدف ترکیب کمّی پژوهش‌ها در حوزه رابطه بین شاخص های رشد اجتماعی و پیشرفت تحصیلی با استفاده از روش فراتحلیل انجام شد. همچنین تعیین نقش متغیرهای تعدیل کننده همچون انواع شاخص های رشد اجتماعی، متغیر وابسته، محل انجام پژوهش، جنسیت و سن آزمودنی‌ها بر این رابطه از دیگر اهداف این فراتحلیل بود. بر طبق ملاک‌های ورودی و خروجی 42 ...
بیشتر
این پژوهش با هدف ترکیب کمّی پژوهش‌ها در حوزه رابطه بین شاخص های رشد اجتماعی و پیشرفت تحصیلی با استفاده از روش فراتحلیل انجام شد. همچنین تعیین نقش متغیرهای تعدیل کننده همچون انواع شاخص های رشد اجتماعی، متغیر وابسته، محل انجام پژوهش، جنسیت و سن آزمودنی‌ها بر این رابطه از دیگر اهداف این فراتحلیل بود. بر طبق ملاک‌های ورودی و خروجی 42 مطالعه اولیه مورد تحلیل قرار گرفتند. پس از حذف یک اندازه اثر پرت بر اساس نتایج نمودار قیفی، اندازه اثر ترکیبی بین این دو متغیر برابر با 33/0 به دست آمد. همچنین تحلیل‌های ناهمگنی نشان از نقش احتمالی متغیرهای تعدیل‌کننده بر روابط بین این دو سازه داشت. سرمایه اجتماعی و حمایت اجتماعی دارای اندازه اثر بزرگ تری نسبت به سایر شاخص ها در رابطه بین شاخص های رشد اجتماعی بر پیشرفت تحصیلی بودند. در رابطه با متغیر وابسته، استفاده از معدل دروس ادبیات و ریاضی به عنوان متغیر وابسته اندازه اثر بیشتری نسبت به استفاده از معدل کل تحصیلی به عنوان متغیر وابسته داشت. همچنین مشخص شد که اندازه اثرهای اجرای پژوهش در مدرسه تفاوت چندانی با اجرای پژوهش در دانشگاه ندارد. در ارتباط با جنسیت نیز مشخص شد که اندازه اثرهای رابطه بین شاخص های رشد اجتماعی و پیشرفت تحصیلی در مردان اندکی بالاتر از زنان است. همچنین با افزایش سن آزمونی‌ها اندازه‌های اثر رابطه بین دو متغیر مذکور افزایش می‌یابد.
روانشناسی تربیتی
آرش آخش؛ منیجه شهنی ییلاق؛ عسکر آتش افروز؛ مرتضی امیدیان
چکیده
مقدمه: هدف پژوهش حاضر تحلیل چندسطحی رابطه هیجانات پیشرفت منفی، ادراک مهارت‌های تشخیصی معلم، سطح چالش‌انگیزی کلاس و کیفیت تدریس معلم با عملکرد ریاضی در دانش‌آموزان پایه نهم بود. روش: پژوهش از نوع همبستگی و به صورت تحلیل چندسطحی بود. جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانش‌آموزان پایه نهم پسر و دختر دوره متوسطه اول شهرستان کهگیلویه در سال ...
بیشتر
مقدمه: هدف پژوهش حاضر تحلیل چندسطحی رابطه هیجانات پیشرفت منفی، ادراک مهارت‌های تشخیصی معلم، سطح چالش‌انگیزی کلاس و کیفیت تدریس معلم با عملکرد ریاضی در دانش‌آموزان پایه نهم بود. روش: پژوهش از نوع همبستگی و به صورت تحلیل چندسطحی بود. جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانش‌آموزان پایه نهم پسر و دختر دوره متوسطه اول شهرستان کهگیلویه در سال تحصیلی 1402-1401 بود که از میان آنها، نمونه ای 1000 نفری (500 پسر و 500 دختر) به روش تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب شد. برای سنجش متغیرهای پژوهش، از پرسشنامه ارزیابی کلاس گارتنر (2010)، مقیاس ادراک دانش‌آموزان از فعالیت‌های کلاسی جنتری و اسپرینگر (2002)، مقیاس کیفیت تدریس کریاکیدز و همکاران (2000)، پرسشنامه هیجانات پیشرفت پکران و همکاران (2005) و نمرات نوبت اول درس ریاضی دانش آموزان استفاده شد. داده‌ها به کمک مدل‌سازی خطی سلسله‌مراتبی (HLM) تحلیل شد. یافته‌ها: تحلیل چندسطحی نشان داد متغیرهای هیجانات پیشرفت منفی و میانگین هیجانات پیشرفت منفی کلاس، به طور منفی و متغیرهای ادراک مهارت‌های تشخیصی معلم، سطح چالش‌انگیزی کلاس و کیفیت تدریس معلم به طور مثبت، پیش‌بین عملکرد ریاضی بودند. تعامل متغیرهای سطح 2 با شیب رابطه هیجانات پیشرفت منفی و عملکرد ریاضی معنی‌دار بود. نتیجه‌گیری: در مجموع نتایج تحلیل چندسطحی در این پژوهش نشان داد عملکرد ریاضی دانش‌آموزان وابسته به کاهش هیجانات پیشرفت منفی آنها و میانگین هیجانات پیشرفت منفی کلاس و افزایش مهارت‌های تشخیصی معلم، سطح چالش‌انگیزی کلاس و کیفیت تدریس معلم می‌باشد.
روانشناسی تربیتی
فرهاد خرمائی؛ آرزو فرخ تقی آبادی؛ سید مهدی پورسید
چکیده
مقدمه: هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش حل‌مسئله و آموزش صبر بر خودکارآمدی تحصیلی دانش‌آموزان بود. روش: طرح پژوهش شبه آزمایشی و از نوع پس آزمون با گروه کنترل بود. برای انتخاب شرکت‌کنندگان از روش نمونه‌گیری در دسترس استفاده شد، به این صورت که ابتدا از بین مدارس شهرستان ابرکوه به روش در دسترس سه مدرسه انتخاب شد و دانش‌آموزان کلاس ...
بیشتر
مقدمه: هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش حل‌مسئله و آموزش صبر بر خودکارآمدی تحصیلی دانش‌آموزان بود. روش: طرح پژوهش شبه آزمایشی و از نوع پس آزمون با گروه کنترل بود. برای انتخاب شرکت‌کنندگان از روش نمونه‌گیری در دسترس استفاده شد، به این صورت که ابتدا از بین مدارس شهرستان ابرکوه به روش در دسترس سه مدرسه انتخاب شد و دانش‌آموزان کلاس ششم این مدارس با انتصاب تصادفی در سه گروه آموزش حل‌مسئله، آموزش صبر و گروه کنترل قرار گرفتند (هر گروه 30 نفر). برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه‌ی خودکارآمدی تحصیلی استفاده شد. در این پژوهش آموزش صبر و آموزش حل‌مسئله در گروه‌های آزمایش اجرا گردید. داده‌های حاصله به روش تحلیل واریانس یک متغیره (ANOVA) مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که آموزش حل مسئله و آموزش صبر بر خودکارآمدی تحصیلی دانش‌آموزان تأثیر دارد. به علاوه آموزش صبر در مقایسه با آموزش حل‌مسئله بر مؤلفه‌ی بافت خودکارآمدی تحصیلی تأثیر بیشتری داشته است. نتیجه‌گیری: براساس این یافته می‌توان بیان کرد که آموزش حل‌مسئله و آموزش صبر به دانش‌آموزان کمک می‌کند به مسائل خود بیندیشند؛ راه‌حل‌های مختلفی برای آنها بیابند و با انتخاب بهترین راه حل، به حل مسائل خود مبادرت ورزند. علاوه بر این، دانش‌آموزان یاد می‌گیرند که با مسائل و مشکلات خود به‌گونه‌ای برخورد کنند که دچار اضطراب نشوند و با شکست‌های احتمالی و استرس‌ها و بحران‌ها بتوانند سلامت روان خود را حفظ کنند و با خودکارآمدی، عملکرد تحصیلی خویش را ارتقا بخشند.
روانشناسی تربیتی
علی مصطفائی؛ ژیلا احمدی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه حمایت اجتماعی ادراک شده و بهزیستی تحصیلی دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر مهاباد با نقش واسطه‌ای شفقت به خود و لذت‌جویی انجام گرفت؛ روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری کلیة دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر مهاباد بود که تعداد آنها 3621 دانش‌آموز بود. 348 دانش‌آموز (بعد از حذف 35 پرسشنامه ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه حمایت اجتماعی ادراک شده و بهزیستی تحصیلی دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر مهاباد با نقش واسطه‌ای شفقت به خود و لذت‌جویی انجام گرفت؛ روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری کلیة دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر مهاباد بود که تعداد آنها 3621 دانش‌آموز بود. 348 دانش‌آموز (بعد از حذف 35 پرسشنامه ناقص) با روش نمونهبرداری خوشه‌ای چندمرحله‌ای به‌عنوان نمونه نهایی انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش مقیاس حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران (1988)، بهزیستی تحصیلی تومینین _ سوینی و همکاران (2012)، شفقت به خود نف (2003) و مقیاس فقدان لذت اسنیت _همیلتون (1995) بود. داده‌ها با نرم‌افزار spss 26 و pls 3 تجزیهوتحلیل شد. نتایج نشان داد که بین حمایت اجتماعی ادراک شده و بهزیستی تحصیلی؛ حمایت اجتماعی ادراک شده و لذت‌جویی؛ شفقت به خود و بهزیستی تحصیلی؛ لذت‌جویی و بهزیستی تحصیلی رابطه مثبت (01/0) و بین حمایت اجتماعی ادراک شده و شفقت به خود رابطه مثبت (05/0) وجود دارد. شفقت به خود، بین حمایت اجتماعی ادراک شده و بهزیستی تحصیلی نقش میانجی ایفا می‌کند؛ لذت‌جویی نیز در رابطه بین حمایت اجتماعی ادراک شده و بهزیستی تحصیلی نقش میانجی ایفا می‌کند.
روانشناسی تربیتی
قمر خطیبی؛ منصوره کریم زاده؛ رضا قربان جهرمی؛ اسماعیل سعدی پور
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی شایستگی اجتماعی در رابطه بین الگوهای فرزندپروری و رفتارهای بازدارنده تحصیلی (فریب‌کاری تحصیلی، اهمال‌کاری تحصیلی، رفتار پرخاشگرانه) دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم انجام شد. این مطالعه توصیفی-همبستگی به روش معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم مدارس دولتی ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی شایستگی اجتماعی در رابطه بین الگوهای فرزندپروری و رفتارهای بازدارنده تحصیلی (فریب‌کاری تحصیلی، اهمال‌کاری تحصیلی، رفتار پرخاشگرانه) دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم انجام شد. این مطالعه توصیفی-همبستگی به روش معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم مدارس دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 1401- 1402 بود؛ که 407 نفر با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای وارد مطالعه شدند و بوسیله پرسشنامه‌های شیوه‌های فرزندپروری (بامریند، 1973)، شایستگی اجتماعی (فلنر و همکاران، 1990)، مقیاس‌های فریب‌کاری تحصیلی (فارنسه و همکاران، 2011)، اهمال‌کاری تحصیلی (سواری، 1391) و پرسشنامه پرخاشگری (ویلیامز و همکاران، 1996) مورد سنجش قرار گرفتند. تحلیل داده‌ها با روش معادلات ساختاری بوسیله نرم‌افزارهای SPSS نسخه 23 و AMOS نسخه 24 انجام شد. یافته‌ها نشان داد مسیر مستقیم و منفی الگوی فرزندپروری مستبدانه (05/0>P) و مسیر مستقیم و مثبت فرزندپروری مقتدرانه (01/0>P) به شایستگی اجتماعی معنادار بود. مسیر مستقیم و مثبت فرزندپروری سهل‌گیرانه (05/0>P) و مسیر مستقیم و منفی فرزندپروری مقتدرانه (05/0>P) و شایستگی اجتماعی (01/0>P) بر رفتارهای بازدارنده تحصیلی معنادار بودند. مسیر غیرمستقیم الگوی فرزندپروری سهل‌گیرانه، مستبدانه و مقتدرانه بر رفتارهای بازدارنده تحصیلی با میانجی‌گری شایستگی اجتماعی معنادار بودند (01/0>P). شاخص‌های برازش نشان داد مدل پژوهش از برازش مطلوب برخوردار بود. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت شایستگی اجتماعی نقش میانجی در ارتباط بین الگوهای فرزندپروری و رفتارهای بازدارنده تحصیلی دارد.
روانشناسی تربیتی
مهدی دستا؛ امید شکری؛ شهلا پاکدامن؛ جلیل فتح آبادی
چکیده
این پژوهش با هدف ساخت و اعتباریابی پرسشنامه خرد با توجه به ابعاد، مقوله‌ها و مولفه‌های الگوی خرد در جامعه ایران انجام شد. جامعه پژوهش شامل افراد بالای 20 سال ایرانی بود. 985 نفر از گروه‌های مختلف قومی، جنسیتی، سنی و تحصیلی به کمک روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند. نتایج تحلیل عامل تاییدی نشان داد که ساختار 6 بعدی خرد یعنی عوامل ...
بیشتر
این پژوهش با هدف ساخت و اعتباریابی پرسشنامه خرد با توجه به ابعاد، مقوله‌ها و مولفه‌های الگوی خرد در جامعه ایران انجام شد. جامعه پژوهش شامل افراد بالای 20 سال ایرانی بود. 985 نفر از گروه‌های مختلف قومی، جنسیتی، سنی و تحصیلی به کمک روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند. نتایج تحلیل عامل تاییدی نشان داد که ساختار 6 بعدی خرد یعنی عوامل علی (مهارت‌ها و توانایی‌های شناختی، هوش هیجانی و ویژگی‌های شخصیتی)، مقوله اصلی (یکپارچگی، هماهنگی و تعادل ابعادی وجودی)، شرایط زمینه‌ای (دینداری، معنویت و تعالی خود، اخلاق، تامل و تجارب چالش‌انگیز)، شرایط مداخله‌گر (عوامل محیطی، نظام آموزش رسمی و غیررسمی و خانواده)، راهبردها (استدلال خردمندانه، نگرش و رفتارهای جامعه‌پسند، بهزیستی، مشاوره، راهنمایی و رهبری دیگران) و پیامدها (کمال و سعادت انسان، خیر مشترک و جهانی عادلانه‌تر) با داده‌ها برازش مناسبی داشتند. به‌طور کلی خرد را می‌توان به‌عنوان صفت منحصر‌به‌فرد، پیچیده و چندمولفه‌ای انسانی تعریف کرد که یکپارچگی پویا و متعادل مولفه‌های مختلف را در بر می‌گیرد. باید اذعان داشت توصیف خرد به‌عنوان بهترین بودن در همه ابعاد، موجب شود بسیاری آن را یک ایده‌ال غیرقابل دسترس ادراک کنند، در حالی که خرد را می‌توان به‌عنوان یک پیوستار در نظر گرفت که افراد ممکن است در طیفی از خیلی کم تا خیلی زیاد در ارتباط با این ابعاد قرار گیرند. این ابعاد به‌صورت هم‌افزایی در مسیر افزایش سطح خرد عمل می‌کنند و در واقع می‌توان گفت خرد بزرگتر از جمع اجزای آن است.
