منصور بیرامی؛ تورج هاشمی نصرت آباد؛ جابر علیزاده گورادل؛ حکیمه علیزاده
دوره 1، شماره 1 ، خرداد 1391، ، صفحه 77-84
چکیده
هدف: مسائل مطرح برای انسان به طور چشمگیری ریشه و اساس اجتماعی دارند؛ این پژوهش با هدف بررسی توان پیشبینی توان حل مسأله اجتماعی بر اساس سبک شناختی در دانشجویان دانشگاه تبریز انجام شده است. روش: این پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی ـ همبستگی است، که بر روی 500 نفر از دانشجویان دانشگاه تبریز در سال تحصیلی 88 ـ 89 به شیوه تصادفی نسبتی اجرا ...
بیشتر
هدف: مسائل مطرح برای انسان به طور چشمگیری ریشه و اساس اجتماعی دارند؛ این پژوهش با هدف بررسی توان پیشبینی توان حل مسأله اجتماعی بر اساس سبک شناختی در دانشجویان دانشگاه تبریز انجام شده است. روش: این پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی ـ همبستگی است، که بر روی 500 نفر از دانشجویان دانشگاه تبریز در سال تحصیلی 88 ـ 89 به شیوه تصادفی نسبتی اجرا شد. ابزارهای جمعآوری اطلاعات پرسشنامه ی میزان مهارت حل مشکلات اجتماعی لیندا دالبرگ و همکاران (1387) و پرسشنامه سبکهای شناختی کلب بود. برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس یک راهه، رگرسیون و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که سبکهای شناختی به میزان 8 درصد می توانند تغییرات مربوط حل مسأله اجتماعی را بهطور معنی داری تبیین کنند (01/0=P)؛ نتایج همچنین نشان داد که تفاوت معناداری در حل مسأله اجتماعی بر اساس سبکهای شناختی متفاوت وجود دارد (01/0> P). نتیجه گیری: بر اساس یافته های به دست آمده می توان گفت که توجه به سبکهای شناختی در حل مسأله اجتماعی ضرورت می نماید.
ستار صیدی؛ حمزه احمدیان؛ مجید صفاری نیا
چکیده
مقدمه: رابطه دیدگاه گیری اجتماعی و خود کنترلی با شخصیت جامعه پسند از موضوعات قابل توجه است.پژوهش حاضر با هدف بررسیمدل ارتباط دیدگاه گیری اجتماعی و خود کنترلی با شخصیت جامعه پسند با نقش واسطه ای همدلی عاطفی انجام شد. روش: طرح پژوهش جزء تحقیقات توصیفی- همبستگی از نوع تحلیل مسیر است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی معلمان شاغل در مدارس ...
بیشتر
مقدمه: رابطه دیدگاه گیری اجتماعی و خود کنترلی با شخصیت جامعه پسند از موضوعات قابل توجه است.پژوهش حاضر با هدف بررسیمدل ارتباط دیدگاه گیری اجتماعی و خود کنترلی با شخصیت جامعه پسند با نقش واسطه ای همدلی عاطفی انجام شد. روش: طرح پژوهش جزء تحقیقات توصیفی- همبستگی از نوع تحلیل مسیر است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی معلمان شاغل در مدارس شهر سنندج در سال 1396 است که تعداد 425 نفر شرکت کننده، به عنوان نمونه پژوهش به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، پرسشنامههای دیدگاه گیری اجتماعی(محققی و همکاران، 1395)، خودکنترلی (نیک منش، 1386)، شخصیت جامعه پسند (پنر، 2002) و همدلی عاطفی متعادل (مهرابیان و اپستین، 1972) را تکمیل کردند. دادههای پژوهش با نرم افزار آماری AMOS و با استفاده از روش تحلیل مسیر مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل نهایی از برازش خوبی با داده ها برخوردار است. مدل تحلیل مسیر مشخص کرد دیدگاه گیری اجتماعی به صورت مستقیم و غیرمستقیم و خودکنترلی به صورت غیرمستقیم بر شخصیت جامعه پسند اثرگذارند. بنابراین میتوان نتیجه گرفت دیدگاه گیری اجتماعی و خودکنترلی نقش مهمی در جامعه پسندی معلمان دارند. نتیجه گیری: یافته ها نشان داد همدلی عاطفی نقش واسطه ای معناداری برای دیدگاه گیری اجتماعی با شخصیت جامعه پسند و نه برای خودکنترلی ایفا میکند.
فاطمه شکری؛ احمد علیپور؛ مژگان آگاه هریس
دوره 1، شماره 2 ، دی 1391، ، صفحه 81-92
چکیده
هدف پژوهش حاضر اثربخشی مداخله شناختی - رفتاری مبتنی بر تعلل بر بهبود عملکرد تحصیلی و حرمت خود دانشجویان دختر پیام نور بود. بنابراین با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، 30 نفر از دانشجویان دختر بر اساس معیارهای ورود- خروج از میان داوطلبان انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه (آزمایش و گواه) جایگزین شدند. کلیه آزمودنیهای ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر اثربخشی مداخله شناختی - رفتاری مبتنی بر تعلل بر بهبود عملکرد تحصیلی و حرمت خود دانشجویان دختر پیام نور بود. بنابراین با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، 30 نفر از دانشجویان دختر بر اساس معیارهای ورود- خروج از میان داوطلبان انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه (آزمایش و گواه) جایگزین شدند. کلیه آزمودنیهای گروه آزمایش و کنترل پرسشنامه های تعلل و حرمت خود را قبل و بعد از آموزش جلسات تکمیل کردند. همچنین معدل ترم تحصیلی قبل هر دانشجو پیش از مداخله و معدل ترم تحصیلی ترم بعد او پس از انجام مداخله جمع آوری شد. تحلیل نتایج با استفاده از نسخه شانزدهم نرمافزار آماری SPSS و کاربرد آزمون کوواریانس نشان داد که تعلل در آزمودنیهای گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل کاهش و حرمت خود و عملکرد تحصیلی افزایش معنادار داشته است (05/0p<). این نتایج مبین آن است که مداخله شناختی ـ رفتاری مبتنی بر تعلل به واسطه بازسازی شناختی، ذهن آگاهی و روشهای رفتاری از جمله مدیریت زمان به کاهش تعلل و افزایش حرمت خود و عملکرد تحصیلی دانشجویان می انجامد.
طاهره گلستانی بخت؛ مهناز شکری
دوره 2، شماره 1 ، تیر 1392، ، صفحه 89-100
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین تعلل ورزی تحصیلی با باورهای فراشناختی دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان آمل انجام شده است. روش: تعداد نمونه پژوهش 374 دانش آموز بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس های تعلل ورزی تحصیلی سولومون و راثبلوم و فراشناخت ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین تعلل ورزی تحصیلی با باورهای فراشناختی دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان آمل انجام شده است. روش: تعداد نمونه پژوهش 374 دانش آموز بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس های تعلل ورزی تحصیلی سولومون و راثبلوم و فراشناخت ولز و کاترایت ـ هاتون استفاده شد. برای تعیین پایایی ابزارهای پژوهش از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. برای تحلیل داده ها روش تی مستقل، تحلیل رگرسیون چند متغیره به شیوه گام به گام مورد استفاده قرار گرفت. یافتهها: آزمون تی مستقل نشان داد که بین دو گروه دانشآموزان دختر و پسر در تعللورزی تحصیلی تفاوت معناداری وجود دارد که تعللورزی پسران بیشتر از دختران می باشد، ولی در مقایسه باورهای فراشناختی تفاوتی مشاهده نشد. تحلیل رگرسیون چند متغیره به شیوه گام به گام مشخص کرد که در بین مؤلفه های باورهای فراشناختی، عدم اطمینان شناختی به طور قویتری تعلل ورزی تحصیلی را پیش بینی می کنند. نتیجه گیری: تفاوت میان دختران و پسران در باورهای فراشناختی معنادار نیست ولی در متغیر تعلل ورزی تحصیلی معنادار میباشد و عدم اطمینان شناختی در پیش بینی تعلل ورزی تحصیلی سهم دارد.
فرنگیس عبدالهی؛ زهره رافضی؛ حسین اسکندری
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مقایسه بازشناسی هیجانهای چهرهای و سوگیریهای شناختی در افراد مبتلابه اختلال بدشکلی بدن با افراد بدون اختلال بدشکلی بدن انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع علی- مقایسهای بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی افراد مبتلابه اختلال بدشکلی بدن در گروه سنی 25 تا 35 ساله در سال 1399 بودند. نمونۀ پژوهش شامل 70 نفر ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مقایسه بازشناسی هیجانهای چهرهای و سوگیریهای شناختی در افراد مبتلابه اختلال بدشکلی بدن با افراد بدون اختلال بدشکلی بدن انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع علی- مقایسهای بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی افراد مبتلابه اختلال بدشکلی بدن در گروه سنی 25 تا 35 ساله در سال 1399 بودند. نمونۀ پژوهش شامل 70 نفر بود (هر گروه 35 نفر) که به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شده بودند. برای جمعآوری دادهها از مقیاس اصلاحشده وسواس فکری عملی ییل – براون، مقیاس اختلال بدشکلی بدن فیلیپس و همکاران (1997)، پرسشنامه اصلاحشده تفسیر موقعیتهای مبهم بولمن و همکاران (2002) و آزمون بازشناسی هیجانهای چهرهای اکمن و فرایزن (1976) استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون t و آزمون نا پارامتریک فریدمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافتهها نشان داد که بین افراد مبتلابه اختلال بدشکلی بدن و افراد بدون اختلال بدشکلی بدن در سوگیریهای شناختی تفاوت معناداری (01/0>P) وجود دارد. همچنین دو گروه مبتلابه اختلال بدشکلی بدن و گروه بدون اختلال بدشکلی بدن در مؤلفه بازشناسی هیجانهای چهرهای نیز تفاوت معناداری (01/0>P) داشتند. نتیجهگیری: به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد افراد مبتلا به اختلال بد شکلی بدن نسبت به افراد بدون اختلال بدشکلی بدن، سوگیری های شناختی مرتبط با بدن بیشتر و منفی تری دارند. هم چنین افراد مبتلا به اختلال بدشکلی بدنی نسبت به افراد غیر مبتلا در بازشناسی هیجان های چهرهای به جز غم ضعیف تر عمل کردند. به نظر می رسد این دو متغیر نقش مهمی در شکل گیری و ماندگاری این اختلال ایفا می کنند.
عباس قلتاش؛ عبدالمحمد طاهری؛ فاطمه مراحل
دوره 3، شماره 2 ، بهمن 1393، ، صفحه 95-108
چکیده
مقدمه: هدف این مقاله بررسی و مقایسه مؤلفههای دموکراسی آموزشی در مدارس غیرانتفاعی و دولتی و تأثیر آن بر مهارت تفکر انتقادی و اجتماعی دانشآموزان دوره متوسطه اول بوده است. روش: تحقیق توصیفی از نوع زمینهیابی و علی مقایسهای بوده است. جامعه آماری در این تحقیق شامل کلیه معلمان و دانشآموزان دوره راهنمایی تحصیلی است که در سال 92ـ1391 در ...
بیشتر
مقدمه: هدف این مقاله بررسی و مقایسه مؤلفههای دموکراسی آموزشی در مدارس غیرانتفاعی و دولتی و تأثیر آن بر مهارت تفکر انتقادی و اجتماعی دانشآموزان دوره متوسطه اول بوده است. روش: تحقیق توصیفی از نوع زمینهیابی و علی مقایسهای بوده است. جامعه آماری در این تحقیق شامل کلیه معلمان و دانشآموزان دوره راهنمایی تحصیلی است که در سال 92ـ1391 در مدارس دخترانه شهر گچساران مشغول بودند. روش نمونهگیری تصادفی خوشهای بود که از بین 22 مدرسه دخترانه 2 مدرسه غیرانتفاعی و 2 مدرسه دولتی به تصادف انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفت. ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته مؤلفههای دموکراسی آموزشی بود که روایی آن به تأیید 5 نفر از اساتید تعلیم و تربیت رسید و پرسشنامه گرایش به تفکر انتقادی ریکتس بود که پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ 79/٠ به دست آمد و پرسشنامه سوم، پرسشنامه مهارت اجتماعی ایندربیتزن و فوستر بود که پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ 86/٠ به دست آمد. اطلاعات جمعآوری شده از پرسشنامهها با استفاده آزمون t تست گروههای مستقل، تحلیل واریانس و آزمون تعقیبی توکی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها: نتایج نشان داد که بین مدارس غیرانتفاعی و دولتی دوره راهنمایی از لحاظ میزان برخورداری از مؤلفههای دموکراسی آموزشی تفاوت معنادار وجود داشت و مدارس غیرانتفاعی از وضعیت بهتری برخوردار بودند همچنین بین نمره تفکر انتقادی و مهارت اجتماعی دانشآموزان مدارس غیرانتفاعی و دولتی تفاوت معنادار بود. نتیجهگیری: در کل در هر دو مورد نمرات دانشآموزان مدارس غیرانتفاعی بهتر بود.
روانشناسی
پویان عزتی زاده؛ مهناز شاهقلیان؛ محمد حسین عبداللهی؛ علی شهباز قزوینی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، بررسی ارتباط همجوشی شناختی و پردازش هیجانی با پریشانی روانشناختی در نوجوانان بود. این پژوهش از نظر ماهیت، بنیادی و از منظر روش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری تمامی نوجوانان پسر شهر ماهدشت از توابع شهرستان کرج بود. 280 نفر به روش در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامههای پریشانی روانشناختی کسلر و همکاران (2002)، ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر، بررسی ارتباط همجوشی شناختی و پردازش هیجانی با پریشانی روانشناختی در نوجوانان بود. این پژوهش از نظر ماهیت، بنیادی و از منظر روش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری تمامی نوجوانان پسر شهر ماهدشت از توابع شهرستان کرج بود. 280 نفر به روش در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامههای پریشانی روانشناختی کسلر و همکاران (2002)، همجوشی شناختی گیلاندرز و همکاران (CFQ، 2014) و پردازش هیجانی باکر و همکاران (2010) پاسخ دادند. نتایج نشانداد که همجوشی شناختی و پردازش هیجانی هر کدام با پریشانی روانشناختی رابطه مثبت معنادار دارند. بین خردهمقیاسهای پردازش هیجانی شامل سرکوبی، تجربه هیجانات ناخوشایند، تجربه هیجانات پردازش نشده، اجتناب و کنترل هیجان با پریشانی روانشناختی رابطه مثبت معنادار وجود داشت. نتایج نشان داد که 39 درصد از تغییرات پریشانی روانشناختی، میتواند توسط متغیرهای همجوشی شناختی و مؤلفههای پردازش هیجانی تبیین شود. از این نتایج میتوان به منظور کاهش پریشانی روانشناختی در نوجوانان استفاده کرد.
اعظم بیانلو؛ پرویز آزاد فلاح؛ کاظم رسول زاده طباطبایی
دوره 3، شماره 1 ، تیر 1393، ، صفحه 100-113
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی تحول تفکرخلاق و مؤلفه های آن در کودکان یک زبانه و دوزبانه زود هنگام انجام شد. روش: نمونه پژوهش شامل 260 دانشآموز دختر و پسر (130 دانش آموز دوزبانه زود هنگام آذری ـ فارس و 130 دانش آموز یک زبانه فارس) بود که به صورت در دسترس از مدارس ابتدائی ناحیه دو قم انتخاب شدند. داده ها با استفاده از آزمون ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی تحول تفکرخلاق و مؤلفه های آن در کودکان یک زبانه و دوزبانه زود هنگام انجام شد. روش: نمونه پژوهش شامل 260 دانشآموز دختر و پسر (130 دانش آموز دوزبانه زود هنگام آذری ـ فارس و 130 دانش آموز یک زبانه فارس) بود که به صورت در دسترس از مدارس ابتدائی ناحیه دو قم انتخاب شدند. داده ها با استفاده از آزمون تفکر خلاق تورنس (TTCT؛ نسخه تصویری فرم B، 1974) جمع آوری و با آزمون تحلیل واریانس چند راهه و مقایسه زوجی میانگین ها تحلیل شد. یافته ها: براساس یافته ها، جنس، زبان و پایه تحصیلی بر تفکر خلاق و مؤلفه های آن تأثیر معنادار داشتند و موجب روند غیرخطی تحول خلاقیت در بین گروه ها شدند. نتیجه گیری: تعامل جنس، زبان و سن بیشترین تأثیر محسوس را در روند تحولی خلاقیت دارد، به گونه ای که پسرهای دوزبانه در پایه های تحصیلی بالا خلاق تر و دخترهای یک زبانه ضعیف تر از سایر گروه ها عمل کردند.
عاطفه علامه؛ منیجه شهنی ییلاق؛ علیرضا حاجی یخچالی؛ مهناز مهرابی زاده هنرمند
دوره 4، شماره 2 ، بهمن 1394، ، صفحه 102-123
چکیده
مقدمه: یکی از اختلالات رفتاری که شیوع آن بهطور هشداردهندهای بالا است، پرخاشگری است. کودکان دارای رفتارهای پرخاشگرانه خانواده، مدرسه و اجتماع را با مسائل گوناگونی مواجه میکنند که آنها را در برابر آشفتگیهای روانی ـ اجتماعی دوران نوجوانی و حتی بزرگسالی آسیبپذیر میسازد. هدف این پژوهش مقایسه خودکارآمدی در تعامل با ...
بیشتر
مقدمه: یکی از اختلالات رفتاری که شیوع آن بهطور هشداردهندهای بالا است، پرخاشگری است. کودکان دارای رفتارهای پرخاشگرانه خانواده، مدرسه و اجتماع را با مسائل گوناگونی مواجه میکنند که آنها را در برابر آشفتگیهای روانی ـ اجتماعی دوران نوجوانی و حتی بزرگسالی آسیبپذیر میسازد. هدف این پژوهش مقایسه خودکارآمدی در تعامل با همسالان و شایستگی اجتماعی در دانش آموزان پسر پرخاشگر و عادی پایههای پنجم و ششم دوره ابتدایی شهر اهواز در سال تحصیلی 94-1393 بود. روش: نمونه این پژوهش شامل 250 دانشآموز پسر (125 دانشآموز پرخاشگر و 125 دانشآموز عادی) بود که به روش تصادفی چندمرحلهای انتخاب شدند. طرح پژوهش، علی ـ مقایسهای بود. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل مقیاس خودکارآمدی کودکان در تعامل با همسالان، مقیاس شایستگی اجتماعی و پرسشنامه پرخاشگری کودک در مدرسه بود. دادهها با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیری (MANOVA) تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه از لحاظ خودکارآمدی در تعامل با همسالان و شایستگی اجتماعی تفاوت معنیداری وجود دارد. بهعلاوه، میزان خودکارآمدی در تعامل با همسالان و شایستگی اجتماعی در گروه پرخاشگر نسبت به گروه عادی کمتر بود. نتیجه گیری: بر اساس نتایج مطالعه حاضر، نقصان در خودکار آمدی در تعامل با همسالان و شایستگی اجتماعی میتواند بهعنوان یکی از عوامل مهم در بروز رفتارهای پرخاشگرانه مورد توجه قرار گیرد.
سید مجتبی عقیلی؛ الهه سادات نصیری
دوره 3، ویژه نامه ، اسفند 1393، ، صفحه 109-125
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضربا هدف تعیین رابطه راهبردهای یادگیری و سبک های اسناد با مسؤولیت پذیری صورت گرفته است. روش: بدین منظور، از میان 7690 دانشآموز دختر مقطع متوسطه تعداد 364 نفر به شیوه نمونهگیری خوشهای تصادفی به عنوان گروه نمونه انتخاب گردید. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامههای راهبردهای یادگیری، سبک های اسنادو پرسشنامه سنجش میزان ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضربا هدف تعیین رابطه راهبردهای یادگیری و سبک های اسناد با مسؤولیت پذیری صورت گرفته است. روش: بدین منظور، از میان 7690 دانشآموز دختر مقطع متوسطه تعداد 364 نفر به شیوه نمونهگیری خوشهای تصادفی به عنوان گروه نمونه انتخاب گردید. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامههای راهبردهای یادگیری، سبک های اسنادو پرسشنامه سنجش میزان مسؤولیت پذیری دانش آموزان استفاده شد.داده ها با استفاده از مدل بندی رگرسیون،مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که بین راهبردهای یادگیری و سبک اسناد رابطه وجود دارد از سویی راهبردهای یادگیری با مسولیت پذیری ارتباط دارد. همچنین،بین سبک های اسناد با مسؤولیت پذیریدانش آموزان رابطه وجود ندارد. بر اساس نتایج این پژوهش راهبرد های یادگیری در رشته های مختلف متفاوت است. افزون براین، میزان مسؤولیت پذیری در رشته های مختلف تفاوت معنی داری وجود دارد. از طرفیتفاوت معنی داری بین سبک های اسناد در رشته های مختلف تحصیلی مشاهده نشد.بر اساس نتیجه دیگر از این پژوهش بین راهبردهای یادگیری و سبک اسناد با مسؤولیت پذیری تحصیلی ارتباط معنی داری وجود دارد. نتیجهگیری: تسلط دانش آموزان به راهبردهای یادگیری باعث می شود تا کنترل و مسؤولیت پذیری بیشتری داشته باشند. همچنین توجه به اهداف و انتظارات، در عملکرد تحصیلی می تواند موثر باشد.
پگاه نجات؛ فاطمه باقریان؛ جواد حاتمی؛ امید شکری
دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1394، ، صفحه 109-126
چکیده
مقدمه: نظریه بنیادهای اخلاقی از جمله نظریات اخیر دربارهی قضاوت اخلاقی در حوزه شناخت اجتماعی است. این نظریه، شش بنیادِ مراقبت، انصاف، وفاداری، اطاعت، تقدس و آزادی را زیربنای دغدغههای اخلاقی شمرده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی ویژگیهای این بنیادها در ذهنیت اخلاقی فرهنگ ایرانی و مقابله آن با یافتهها و پیشبینیهای ...
بیشتر
مقدمه: نظریه بنیادهای اخلاقی از جمله نظریات اخیر دربارهی قضاوت اخلاقی در حوزه شناخت اجتماعی است. این نظریه، شش بنیادِ مراقبت، انصاف، وفاداری، اطاعت، تقدس و آزادی را زیربنای دغدغههای اخلاقی شمرده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی ویژگیهای این بنیادها در ذهنیت اخلاقی فرهنگ ایرانی و مقابله آن با یافتهها و پیشبینیهای خارجی، از جمله مجادله اخیر دونظریهپرداز این حوزه، گراهام و جنوف ـ بالمن، انجام شده است. روش: شرکتکنندگان، 172 نفر ایرانی بودند که از آنها درباره جامعه آرمانی و رفتارهای اخلاقی و غیراخلاقی سؤال شد. پاسخهای افراد از نظر تعلق به بنیادها بررسی و کدگذاری شد. براساس آن، مصداقهای هر بنیاد و بار انگیزشی و بافت ارتباطی آنها تعیین شد. برای تعیین گروهبندی بنیادها از تحلیل عاملی اکتشافی، برای مقایسه بار انگیزشی بنیادها از تحلیل واریانسو برای مقایسه فراوانی مصداقهای هر بنیاد در بافتهای ارتباطی از آزمون خیدو استفاده شد. یافته ها: تعداد عاملهای استخراجشده از بنیادها در متن هر یک از سه پرسش سه بود. بنیادها از نظر بار انگیزشی با هم متفاوت بودند، اما تقریباً همه آنها مصداقهایی از هر دو جهتگیری انگیزشی داشتند. همچنین، علیرغم تمرکز هر بنیاد بر یک یا دو بافت خاص، تقریباً همه آنها مصداقهایی معطوف به هر سه بافت ارتباطی داشتند. نتیجه گیری: یافته ها از ابرساختار سهگانهی اخلاق حمایت میکنند. نتایج همچنین بیانگر آن است که جنوف ـ بالمن تصویر محدودی از جهتگیری انگیزشی بنیادها ترسیم کرده است، همانطور که فرضیات پردازندگان نظریه بنیادهای اخلاقی نیز تنوع بافت ارتباطی بنیادها را دستکم گرفته است.
الهام موسویان؛ سیده فرشته نجاتی
دوره 5، شماره 1 ، مرداد 1395، ، صفحه 113-129
چکیده
مقدمه: در راستای نقش کلیدی بازشناسی هیجانِ چهره در تسهیل تعاملات اجتماعی و نتایج متناقض پژوهشهای محدودی که در گذشته بازشناسی هیجان در چهره را در جمعیت سالم با علائم اختلال روانی ارزیابی کردهاند، هدف از پژوهش حاضر بررسیِ بازشناسی هیجان چهره در افراد با علائم اختلال روانی به صورتی که در مقیاس SCL-90-R فهرست شده، است. روش: حجم نمونه ...
بیشتر
مقدمه: در راستای نقش کلیدی بازشناسی هیجانِ چهره در تسهیل تعاملات اجتماعی و نتایج متناقض پژوهشهای محدودی که در گذشته بازشناسی هیجان در چهره را در جمعیت سالم با علائم اختلال روانی ارزیابی کردهاند، هدف از پژوهش حاضر بررسیِ بازشناسی هیجان چهره در افراد با علائم اختلال روانی به صورتی که در مقیاس SCL-90-R فهرست شده، است. روش: حجم نمونه در این پژوهش 60 نفر است که شامل 31 فرد سالم با علائم اختلال روانی و 29 فرد سالم بدون علائم اختلال روانی به عنوان گروه مقایسه است. فهرست بازبینی شده 90 نشانهای (SCL-90-R) را برای تعیین کیفیتِ سطح نشانگان روانی، استفاده شد و همچنین بازشناسی هیجان در چهره بهوسیله 42 تصویر از تصاویر هیجانِ چهرهای اکمن و فرایزن (1976) که 6 حالت هیجانی مختلف (غم، شادی، ترس، خشم، تنفر، تعجب) و همچنین حالت خنثی را بررسی میکرد، مورد ارزیابی قرار گرفت. یافتهها: یافتههای پژوهش حاضر حاکی از آن است که افراد سالم با علائم افسردگی در بازشناسی حالت خنثی، تنفر و شادی عملکرد ضعیفتری داشتند، در حالی که افراد با علائم اضطراب عملکرد بهتری در بازشناسی هیجان ترس داشتند. نتیجهگیری: این یافتهها نشان میدهند که علائم بالینی متفاوتی که ناشی از عملکردهای شناختی و نوروبیولوژیکیِ زمینهای متفاوت است، به شیوهای متفاوت بر بازشناسی هیجان در چهره تأثیر میگذارند.
سید موسی گلستانه؛ فاطمه نوروزی
دوره 7، شماره 1 ، مرداد 1397، ، صفحه 121-140
چکیده
مقدمه: هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی درمان چشمانداز زمانبر راهبردهای انگیزشی و شناختی دانشجویان دختر اهمالکار دانشگاه خلیجفارس بوشهر بود. روش: پژوهش حاضر یک طرح آزمایشی با پیشآزمون و پسآزمون با گروه گواه بود. ابزارهای این پژوهش پرسشنامه اهمالکاری تحصیلی سواری، پرسشنامه چشمانداز زمان زیمباردو و پرسشنامه راهبردهای ...
بیشتر
مقدمه: هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی درمان چشمانداز زمانبر راهبردهای انگیزشی و شناختی دانشجویان دختر اهمالکار دانشگاه خلیجفارس بوشهر بود. روش: پژوهش حاضر یک طرح آزمایشی با پیشآزمون و پسآزمون با گروه گواه بود. ابزارهای این پژوهش پرسشنامه اهمالکاری تحصیلی سواری، پرسشنامه چشمانداز زمان زیمباردو و پرسشنامه راهبردهای انگیزشی زشو و بارانت بودند. روش پژوهش به این صورت بود که ابتدا 300 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه خلیجفارس بوشهر که در حال تحصیل در سال تحصیلی 96-1395 بودند به روش نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای انتخاب شدند و پرسشنامهی اهمالکاری تحصیلی را پر کردند، سپس 36 نفر از آنها که دارای اهمالکاری بالابودند بهطور تصادفی انتخاب و به دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. درمان چشمانداز زمان (طی شش جلسه) بر اساس پروتکل آموزشی زیمباردو (2012)، بهعنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شد. جهت تجزیهوتحلیل دادهها از تحلیل کوواریانس چندمتغیری و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS انجام گرفت. یافتهها: نتایج تحقیق نشان داد که درمان چشمانداز زمان باعث افزایش معناداری در هدف تسلط، هدف عملکردی، نیاز به شناخت، اهمالکاری تحصیلی، انتظار موفقیت، ارزش تکلیف، سازماندهی، مرور و خودتنظیمی فراشناختی شد. اما در متغیر هدف اجتنابی 19/0 = p تغییر معناداری صورت نگرفت. نتیجهگیری: بر مبنای نتایج، درمان چشمانداز زمان یک رویکرد درمانی مؤثر برای افزایش راهبردهای انگیزشی و شناختی در دانشجویان دختر اهمالکار است.
حسین زارع
دوره 6، شماره 1 ، مرداد 1396، ، صفحه 125-134
چکیده
مقدمه: هدف اساسی مطالعه حاضر اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش در بهبود انعطاف پذیری و همجوشی شناختی دانشجویان مضطرب بود. روش: این مطالعه یک طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. جامعه آماری مطالعه حاضر، در برگیرنده دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور استان گیلان بود. نخست، آزمودنی ها با استفاده از ملاک های ورود و خروج ...
بیشتر
مقدمه: هدف اساسی مطالعه حاضر اثربخشی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش در بهبود انعطاف پذیری و همجوشی شناختی دانشجویان مضطرب بود. روش: این مطالعه یک طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. جامعه آماری مطالعه حاضر، در برگیرنده دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور استان گیلان بود. نخست، آزمودنی ها با استفاده از ملاک های ورود و خروج غربال شدند. سپس، 30 دانشجوی مضطرب انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جای گرفتند (15 نفر در هر گروه). همه افراد مقیاس انعطاف پذیری و همجوشی شناختی را تکمیل کردند. افراد در گروه درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش در 8 جلسه تحت درمان قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ درمانی را دریافت ننمود. یافته ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه در انعطاف پذیری و همجوشی شناختی تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش به عنوان یک مداخله موثر در دانشجویان مضطرب است.
هادی تقی زاده؛ امان ا.... سلطانی؛ حمدا... منظری توکلی؛ زهرا زین الدینی میمند
دوره 6، شماره 2 ، بهمن 1396، ، صفحه 125-142
چکیده
مقدمه: هدف این پژوهش بررسی رابطه کارکردهای اجرایی بازداری پاسخ و حافظه کاری با سطح رشد تئوری ذهن دانشآموزان ابتدایی است. روش: روش پژوهش حاضر همبستگی است. جامعه آماری در این تحقیق شامل کلیه دانش آموزان عادی دبستانی شهر مشهد است که در سال تحصیلی 96-95 در مدارس شهرستان مشهد مشغول به تحصیل بودند. نمونه پژوهش شامل 180 نفر بود. که به شیوه ...
بیشتر
مقدمه: هدف این پژوهش بررسی رابطه کارکردهای اجرایی بازداری پاسخ و حافظه کاری با سطح رشد تئوری ذهن دانشآموزان ابتدایی است. روش: روش پژوهش حاضر همبستگی است. جامعه آماری در این تحقیق شامل کلیه دانش آموزان عادی دبستانی شهر مشهد است که در سال تحصیلی 96-95 در مدارس شهرستان مشهد مشغول به تحصیل بودند. نمونه پژوهش شامل 180 نفر بود. که به شیوه همتاسازی بر اساس سن، جنسیت و پایه تحصیلی به صورت تصادفی خوشهای از مدارس عادی شهر مشهد انتخاب شدند. بزارهای گردآوری دادهها در این پژوهش عبارت بودند از فرم 38 سؤالی نظریه ذهن موریس و همکاران، آزمون استروپ و حافظه کاری وکسلر. داده ها با روش همبستگی برای فرضیات پژوهشی و رگرسیون خطی برای سؤال پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند برای بررسی توان پیشبینی توانشهای نظریه ذهن از طریق متغیرهای مستقل پژوهش و تبیین واریانس تئوری ذهن از تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافتهها: یافتههای پژوهش نشان داد که روابط مثبت و معنیداری بین کارکردهای اجرایی بازداری پاسخ و حافظه کاری با سطح رشد نظریه ذهن وجود دارد. همچنین بازداری پاسخ و حافظه کاری توانایی پیشبینی سطح رشد تئوری ذهن را دارند. نتایج نشان داد که از میان کارکردهای اجرایی، متغیر حافظه کاری سهم بیشتری در پیش بینی توانشهای نظریه ذهن دارد. نتیجه گیری: بهطور کلی کنشهای اجرایی به خصوص حافظه کاری و بازداری پاسخ نقش تعیین کنندهای در پیشبینی و تحول توانمندیهای ذهنی انسان من جمله توانشهای نظری ذهن دارند. بهبود این کنشها منجر به درک شناخت بیشتر اجتماعی در انسان میشود. بنابراین توجه به ظرفیت و کارآیی حافظه کاری یادگیرندگان بر کارآمدی فرآیند آموزش و طراحی مواد آموزشی که هدف نهایی همه آنها ایجاد، گسترش یا تسهیل عملکردهای شناختی است، اثرات مثبت میگذارد.
عزت اله قدم پور؛ مهدی برزگر بفرویی؛ لیلا حیدریانی
چکیده
مقدمه: فرسودگی تحصیلی یکی از مهمترین مشکلات گریبانگیر سیستم آموزشی در همه مقاطع تحصیلی است. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای تفکر ارجاعی در رابطه بین ابعاد چشمانداز زمان و فرسودگی تحصیلی بود. روش: روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی و از نوع مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر پیش دانشگاهی ...
بیشتر
مقدمه: فرسودگی تحصیلی یکی از مهمترین مشکلات گریبانگیر سیستم آموزشی در همه مقاطع تحصیلی است. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای تفکر ارجاعی در رابطه بین ابعاد چشمانداز زمان و فرسودگی تحصیلی بود. روش: روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی و از نوع مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر پیش دانشگاهی شهرستان میبد بود که در سال تحصیلی 97- 1396 مشغول به تحصیل بودند که از بین آنها، 261 نفر به عنوان نمونه و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به صورت تصادفی انتخاب شدند. دادههای پژوهش به کمک پرسشنامه های چشم انداز زمان زیمباردو و بوید، نفکر ارجاعی اهرینگ و همکاران و فرسودگی تحصیلی برسو و همکاران جمع آوری گردید. دادهها با استفاده از روش معادلات ساختاری مورد تحلیل قرارگرفت. یافته ها: نتایج مدلیابی معادلات ساختاری نشان دادکه بعد گذشته منفی و حال قضا و قدری با واسطه گری تفکر ارجاعی بر فرسودگی تحصیلی اثر غیرمستقیم مثبت معنادار دارند. همچنین ابعاد گذشته مثبت، حال لذت گرا و آینده نیز با واسطه گری تفکر ارجاعی بر فرسودگی تحصیلی اثر غیرمستقیم منفی معنادار دارند. نتیجه گیری: نتایج نشان میدهد با تغییر جهت گیری چشم انداز زمان و برخوردار بودن از یک تفکر مثبت و داشتن منابع کافی برای تفکر هدفمدار، فرسودگی تحصیلی کاهش یابد.
محمدباقر ریحانی؛ سامان کمری؛ رقیه زارعی؛ وحید نجاتی
دوره 5، شماره 2 ، دی 1395، ، صفحه 136-154
چکیده
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش واسطهای هیجانات پیشرفت در ارتباط بین شناخت اجتماعی و رضایت از تحصیل بود. روش: روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی و طرح همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانشجویان شهر شیراز در سال تحصیلی 95-96 تشکیل میدادند که از این میان تعداد 278 نفر (107 پسر و 171 دختر) به روش نمونه-گیری خوشهای انتخاب شدند. برای ...
بیشتر
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش واسطهای هیجانات پیشرفت در ارتباط بین شناخت اجتماعی و رضایت از تحصیل بود. روش: روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی و طرح همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانشجویان شهر شیراز در سال تحصیلی 95-96 تشکیل میدادند که از این میان تعداد 278 نفر (107 پسر و 171 دختر) به روش نمونه-گیری خوشهای انتخاب شدند. برای جمع آوری دادهها از پرسشنامههای رضایت از تحصیل، پرسشنامه هیجان پیشرفت و پرسشنامه شناخت اجتماعی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از روشهای ضریب همبستگی پیرسون و آزمون تحلیل مسیر استفاده شد. یافتهها: نتایج جدول ماتریس همبستگی نشان داد که بین تمام متغیرهای پژوهش حاضر که شامل ابعاد رضایت از تحصیل، هیجانات پیشرفت و ابعاد شناخت اجتماعی بود همبستگی معناداری در سطح 01/0 P
مبینا ترخان؛ حمیدطاهر نشاط دوست؛ مرتضی ترخان
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف اثربخشی مداخله مبتنی بر شفقت (CFT) بر روی انعطافپذیری شناختی و کفایت اجتماعی زنان دارای تعارضات زناشویی انجام شده است. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون، پسآزمون با گروه کنترل بوده است. با استفاده از پرسشنامههای کفایت اجتماعی فلنر و همکاران، انعطافپذیری شناختی دنیس و وندروال و تعارضات ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف اثربخشی مداخله مبتنی بر شفقت (CFT) بر روی انعطافپذیری شناختی و کفایت اجتماعی زنان دارای تعارضات زناشویی انجام شده است. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون، پسآزمون با گروه کنترل بوده است. با استفاده از پرسشنامههای کفایت اجتماعی فلنر و همکاران، انعطافپذیری شناختی دنیس و وندروال و تعارضات زناشویی ثنایی و براتی،30 نفر از زنانی که دارای تعارضات زناشویی بودند، به طور هدفمند انتخاب و به طور تصادفی ساده در دو گروه آزمایشی و کنترل (هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایشی 8 جلسه (هفتهای یکبار) فنون CFT را بر اساس بسته آموزشی گیلبرت آموزش دیدند و گروه کنترل آموزشی در این زمینه دریافت نکردند. پس از اجرای CFT، مجدداً کفایت اجتماعی، انعطافپذیری شناختی و تعارضات زناشویی اعضای هر دو گروه مورد اندازهگیری قرار گرفت. تحلیل کوواریانس چند متغیری (مانکوا) و تک متغیری (آنکوا) برای تحلیل دادهها استفاده شد. F محاسبه شده هم در تحلیل مانکوا و هم در تحلیل آنکوا برای متغیرهای کفایت اجتماعی، انعطافپذیری شناختی در هر دو گروه تفاوت معنادار را نشان داد. یافتههای این پژوهش در همگرایی با نتایج پژوهشهای مشابه حاکی از آن است، روش CFT میتواند نقش مؤثری در افزایش کفایت اجتماعی و انعطافپذیری شناختی در زنان دارای تعارضات زناشویی داشته باشد.
فاطمه علی پور؛ جواد مصرابادی؛ سلام رحیمی
چکیده
مقدمه: اضطراب یکی از شایعترین مشکلات در جوامع است. اضطراب باعث اختلال در درک، تفکر و عملکرد بهینه در افراد میشود. مهارت حل مسأله بهعنوان یک روش رواندرمانی کوتاهمدت برای مدیریت اضطراب و افسردگی حمایت فزایندهای را دریافت کرده است. پژوهش حاضر با روش فراتحلیل و باهدف ترکیب پژوهشهای انجامشده درزمینۀ رابطه مهارت حل مسأله ...
بیشتر
مقدمه: اضطراب یکی از شایعترین مشکلات در جوامع است. اضطراب باعث اختلال در درک، تفکر و عملکرد بهینه در افراد میشود. مهارت حل مسأله بهعنوان یک روش رواندرمانی کوتاهمدت برای مدیریت اضطراب و افسردگی حمایت فزایندهای را دریافت کرده است. پژوهش حاضر با روش فراتحلیل و باهدف ترکیب پژوهشهای انجامشده درزمینۀ رابطه مهارت حل مسأله و اضطراب انجام شده است. روش: جامعه آماری فراتحلیل حاضر پژوهشهای در دسترس در رابطه با مهارتهای حل مسأله و اضطراب است که در بین سالهای 1386 تا 1400 و 2000 تا 2021 منتشرشدهاند. بر اساس ملاکهای تعریفشده ورود و خروج برای پژوهشهای اولیه و نیز تحلیل حساسیت 69 اندازه اثر از 47 مطالعه اولیه توسط نرمافزار CMA مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که اندازه اثر خلاصه مدل تصادفی برابر با 678/0- بود که ازنظر آماری معنیدار بوده و بیانگر اثر مثبت آموزش مهارت حل مسأله و بهکاربستن آن بر کاهش انواع اضطراب ازجمله اضطراب صفت، اضطراب حالت، اضطراب ریاضی، اضطراب امتحان و اضطراب اجتماعی است. همچنین نتایج نشان داد، بین دو جنس در اثربخشی آموزش حل مسأله و بهکاربستن آن، تفاوت معنیداری مشاهده نشد. درحالیکه بین انواع اضطراب، نوع روش پژوهش و سن آزمودنیها تفاوت معنیداری وجود دارد. نتیجه گیری: درنتیجه ارائه برنامههایی در راستای آموزش، رشد و ارتقاء مهارت حل مسأله به افراد جامعه، ضرورتی است که باید بیشازپیش مورد ملاحظه قرار گیرد.
راضیه شیخ الاسلامی؛ سمیه حسن نیا
چکیده
مقدمه: این پژوهش با هدف تعیین روایی، اعتبار و ساختار عاملی مقیاس فراشناخت اخلاقی مک ماهون و گود (2015) در دانشجویان ایرانی انجام شد. روش: بدین منظور 524 دانشجو دوره کارشناسی دانشگاه یاسوج در سال تحصیلی 96-1395 با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند. برای سنجش اعتبار و همسانی درونی مقیاس از ضریب همبستگی بین عامل ...
بیشتر
مقدمه: این پژوهش با هدف تعیین روایی، اعتبار و ساختار عاملی مقیاس فراشناخت اخلاقی مک ماهون و گود (2015) در دانشجویان ایرانی انجام شد. روش: بدین منظور 524 دانشجو دوره کارشناسی دانشگاه یاسوج در سال تحصیلی 96-1395 با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند. برای سنجش اعتبار و همسانی درونی مقیاس از ضریب همبستگی بین عامل ها با نمرة کل عوامل، ضریب آلفای کرونباخ، تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عامل تأییدی مرتبه دوم محاسبه شد. نتایج: یافته ها نشان داد که پرسشنامه از پایایی مطلوبی (90/0) برخوردار است و تحلیل عاملی اکتشافی چهار عامل را کشف کرد و تحلیل عامل تأییدی مرتبه دوم نشان داد ساختار پرسشنامه، برازش قابل قبولی با داده ها داشته و کلیه ی شاخصهای نیکویی برازش برای الگوی چهار عاملی زیربنای پرسشنامه تأیید شد. این عوامل مطابق با پژوهش اصلی، عامل تنظیم فراشناختی، دانش شناختی بیانی، دانش شناختی رویهای و دانش شناختی شرطی نام گرفتند. نتیجه گیری: این نتایج نشان می دهند که مقیاس فراشناخت اخلاقی مک ماهون و گود (2015) می تواند به عنوان ابزاری مناسب برای سنجش فراشناخت اخلاقی دانشجویان در ایران استفاده شود.
مرتضی ترخان
چکیده
مقدمه:این مطالعه به منظور پیشبینی بهزیستی روانشناختی از طریق مکانیزم های دفاعی و خودمتمایزسازی شناختی دانشجویان انجام پذیرفت. روش: روش تحقیق این پژوهش از نوع همبستگی و نمونه این پژوهش 125 نفر از دانشجویان بودند که از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار این پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه خودمتمایزسازی شناختی ...
بیشتر
مقدمه:این مطالعه به منظور پیشبینی بهزیستی روانشناختی از طریق مکانیزم های دفاعی و خودمتمایزسازی شناختی دانشجویان انجام پذیرفت. روش: روش تحقیق این پژوهش از نوع همبستگی و نمونه این پژوهش 125 نفر از دانشجویان بودند که از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار این پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه خودمتمایزسازی شناختی اسکورون و فریدلندر، پرسشنامه مکانیزم های دفاعی آندروز، سینگ و باند و پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف. یافته ها: تحلیل رگرسیون چندمتغیری به روش گام به گام و ضریب همبستگی پیرسون نشان داد، خودمتمایزسازی شناختی 23/8 درصد، مکانیزم دفاعی رشد یافته 53/5 درصد، مکانیزم دفاعی رشدنایافته 30/4 درصد و مکانیزم دفاعی روانآزرده 12/4 درصد و در کل 18/22 درصد واریانس مشترک (R²) بهزیستی روانشناختی دانشجویان را تبیین نمودند. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش در همگرایی با یافته های تحقیقات دیگر نشان داد، خودمتمایزسازی شناختی، مکانیزم دفاعی رشدیافته، مکانیزم دفاعی رشدنایافته و مکانیزم دفاعی روانآزرده در بهزیستی روانشناختی دانشجویان نقش تعیین کننده ای دارند.
منصوره حاج حسینی؛ عابد مهدوی؛ مریم محمدی
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدفشناسایی اثر آموزش گروهی مبتنی بر طرحواره بر بهزیستی روانشناختی و تمایزیافتگی خود دانشجویان دختر انجام پذیرفت. روش: پژوهش در چارچوب طرح نیمه آزمایشی پیش آزمون_پس آزمون با گروه گواه اجرا گردید. جامعه آماریپژوهش شامل کلیه دانشجویان دختر کارشناسی 18 تا 21 سال ساکن در خوابگاه چمران تهران در سال 1396 بود که از بین ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر با هدفشناسایی اثر آموزش گروهی مبتنی بر طرحواره بر بهزیستی روانشناختی و تمایزیافتگی خود دانشجویان دختر انجام پذیرفت. روش: پژوهش در چارچوب طرح نیمه آزمایشی پیش آزمون_پس آزمون با گروه گواه اجرا گردید. جامعه آماریپژوهش شامل کلیه دانشجویان دختر کارشناسی 18 تا 21 سال ساکن در خوابگاه چمران تهران در سال 1396 بود که از بین آنها 30 نفر به صورت نمونه دردسترس انتخاب گردیده و به تصادف در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. جهت گرداوری اطلاعات در این پژوهش از پرسشنامه بهزیستی روانشناختی(PWBS)و پرسشنامه خودمتمایزسازی اسکورون و اسمیت(2003) استفاده شد و مطابق با طرح، آزمودنیها در دو مرحله قبل و بعد از اجرای آموزش گروهی به سنجش درآمدند. برنامه اجرایی به مدت 11 جلسه آموزش گروهی 90 دقیقهای برای گروه آزمایش اجرا شد اما گروه گواه، آموزشی دریافت نکرد. جهت تحلیل دادهها از تحلیل واریانس چند متغیری استفاده شد. یافته ها: یافتهها حاکی از آن بود که طرحواره درمانی باعث افزایش معنادار بهزیستی روانشناختی و شش مولفه آن یعنی پذیرش خود، ارتباط مثبت با دیگران، خودمختاری، تسلط بر محیط، هدفمندی در زندگی و رشد شخصیشده است. همچنین این برنامه منجر به تفاوت معنادار گروه ازمایشی نسبت به گروه گواه در خودمتمایز یافتگی شد. نتیجه گیری: نتیجه پژوهش تائید کننده اثربخشی طرحواره درمانی در اصلاح طرحوارههای ناسازگار بوده و قادر است جوانان دانشجورا در حفظ استقلال و تنظیم هیجان و رفتار خود یاری نماید. این برنامه همچنین به واسطه تقویت تسلط افراد بر طرحواره های خود در بهبود شاخصه های بهزیستی روان شناختی آنها موثر بوده و میتواند به عنوان الگویی ثمربخش در مشاوره روان شناختی دانشجویان مورد استفاده قرار بگیرد.
روانشناسی اجتماعی
سید مجتبی عقیلی؛ عاصمه مهینی؛ انسیه بابایی؛ میترا نمازی
چکیده
مقدمه: خانواده کوچکترین واحد اجتماعی است ثبات یا ناپایداری آن بر اعضای خانواده و جامعه اثر میگذارد. هدف پژوهش حاضر، مقایسه ادراک از نحوه فرزندپروری، طرحوارههای ناسازگار اولیه و هوش معنوی در دختران با و بدون والدین مطلقه شهر گرگان بود. روش: این مطالعه، یک پژوهش توصیفی از نوع علّی_مقایسهای بود. جامعهآماری کلیه دانشآموزان دختر ...
بیشتر
مقدمه: خانواده کوچکترین واحد اجتماعی است ثبات یا ناپایداری آن بر اعضای خانواده و جامعه اثر میگذارد. هدف پژوهش حاضر، مقایسه ادراک از نحوه فرزندپروری، طرحوارههای ناسازگار اولیه و هوش معنوی در دختران با و بدون والدین مطلقه شهر گرگان بود. روش: این مطالعه، یک پژوهش توصیفی از نوع علّی_مقایسهای بود. جامعهآماری کلیه دانشآموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر گرگان در سال تحصیلی 1402-1401 بودند. تعداد 150 دانشآموز (75 دانشآموز با والدین مطلقه و 75 دانشآموز دیگر) با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش پرسشنامههای ادراک از نحوه فرزندپروری بامریند (1972)، طرحوارههای ناسازگار اولیه یانگ (1998) و هوش معنوی کینگ (2008) بود. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از روش آماری تحلیل واریانس چندمتغیری و نرمافزار SPSS نسخه 24 استفاده شد. یافتهها: نتایج نشان داد که بین دختران با و بدون والدین مطلقه از لحاظ ادراک از نحوه فرزندپروری، طرحوارههای ناسازگار اولیه و هوش معنوی تفاوت معناداری وجود دارد (05/0>P). نتیجهگیری: بر اساس یافتههای پژوهش میتوان نتیجه گرفت که دانشآموزان با والدین مطلقه در طرحوارههای حوزه بریدگی و طرد، محدودیتهای مختل و گوش به زنگی مفرط؛ سبک فرزندپروری سهلگیرانه و مستبدانه و هوش معنوی کمتری نسبت به سایر دانش آموزان داشتند و توجه به اصلاح آنها بایستی مدنظر متخصصین رواندرمانی قرارگیرد.
رضا قربان جهرمی؛ الهه حجازی؛ جواد اژه ای؛ محمد خدایاری فرد
دوره 2، شماره 2 ، اسفند 1392، ، صفحه 87-99
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی اهداف پیشرفت در رابطه بین نیاز به خاتمه و درگیری شناختی بر حسب تعللورزی دانشآموزان بود. برای این منظور 268 نفر (161 دختر و 107 پسر) از دانشآموزان پایه سوم دبیرستانهای دولتی شهر شیراز به روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند و به پرسشنامهای خودگزارشی متشکل از خرده مقیاس-های نیاز به خاتمه ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی اهداف پیشرفت در رابطه بین نیاز به خاتمه و درگیری شناختی بر حسب تعللورزی دانشآموزان بود. برای این منظور 268 نفر (161 دختر و 107 پسر) از دانشآموزان پایه سوم دبیرستانهای دولتی شهر شیراز به روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند و به پرسشنامهای خودگزارشی متشکل از خرده مقیاس-های نیاز به خاتمه (NFCS)، مقیاس اهداف پیشرفت (AGS)، مقیاس درگیری شناختی (MSLQ) و مقیاس تعللورزی تحصیلی (PASS) پاسخ دادند. نتایج پژوهش بطور کلی نشان داد که در یک بافت تحصیلی تعللورزی، ابعاد نیاز به خاتمه از طریق واسطهگری اهداف پیشرفت بر راهبردهای شناختی عمیق دارای اثر غیرمستقیم، منفی و معنیدار؛ در حالی که بر راهبردهای شناختی سطحی دارای اثر غیرمستقیم، مثبت و معنیدار است. یافتهها حاکی از آن بود که اثر مستقیم نیاز به ساختار بر اهداف تبحری و رویکرد- عملکرد معنیدار و منفی و بر اهداف اجتناب- عملکرد معنیدار و مثبت است. بعلاوه، اثر مستقیم نیاز به قطعیت بر اهداف تبحری معنیدار و منفی و بر اهداف رویکرد- عملکرد معنیدار و مثبت بود. اثر مستقیم نیاز به قطعیت بر اهداف اجتناب- عملکرد معنیدار نبود. در ضمن، اثر هر یک از اهداف پیشرفت بر راهبردهای شناختی سطحی و عمیق متفاوت بود.
بهناز خیری؛ سید رضا میر مهدی؛ شهلا اکوچکیان؛ حسن حیدری؛ سید علی آل یاسین
چکیده
مقدمه: هدف پژوهش حاضر اثربخشی درمان متمرکز بر هیجان بر علایم وسواس، نشخوار فکری و اجتناب شناختی بیماران زن مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی بود. روش: به منظور انتخاب شرکت کننده گان پژوهش، از بین بیمارانی که به مراکز مشاوره شهر اصفهان در سال 1397 مراجعه کردند، 20 نفر بیمار مبتلا به اختلال وسواس فکری- عملی با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب ...
بیشتر
مقدمه: هدف پژوهش حاضر اثربخشی درمان متمرکز بر هیجان بر علایم وسواس، نشخوار فکری و اجتناب شناختی بیماران زن مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی بود. روش: به منظور انتخاب شرکت کننده گان پژوهش، از بین بیمارانی که به مراکز مشاوره شهر اصفهان در سال 1397 مراجعه کردند، 20 نفر بیمار مبتلا به اختلال وسواس فکری- عملی با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و در دو گروه درمان متمرکز بر هیجان و گواه قرار گرفتند. درمان متمرکز بر هیجان طی هشت جلسه هفتگی انجام شد وگروه گواه طی این دوره زمانی، درمان خاصی دریافت ننمود. پرسشنامه های وسواس- اجبار ییل براون، پاسخ نشخواری و اجتناب شناختی در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تکمیل شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، روش تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر به کار برده شد. یافته ها: نشان داد که اثربخشی درمان متمرکز بر هیجان بر کاهش علائم وسواس، نشخوار فکری و اجتناب شناختی بیماران در نمرات پس آزمون معنی دار است (05/0 >sig). نتیجه گیری: یافته های این پژوهش به طور بالقوه، اثرات کاربردی مهمی برای درمانگران جهت توجه به اثربخشی درمان متمرکز بر هیجان بر شدت علایم وسواس، نشخوار فکری و اجتناب شناختی بیماران زن مبتلا به وسواس فکری عملی دارد.